Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Norveç Dışişleri Bakanı Ine Eriksen Soreide, ortak basın toplantısı düzenledi.
?Rusya´dan uçak alacağımızı hiçbir zaman söylemedik, halen F-35 programının parçasıyız.? diyen Çavuşoğlu, ?F-35 jetleri almak istiyoruz, eğer alamazsak diğer alternatiflere yöneleceğiz. Rusya tek alternatif değil.? dedi.
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, ikili görüşmelerde Suriye meselesini de bütün yönleriyle ele aldıklarına işaret ederek, İdlib´de Beşşar Esed rejiminin saldırganlığının sürmesi halinde bunun yeni bir insani felakete yol açacağı değerlendirmesinde bulundu.
Buna karşılık, Suriye´de siyasi sürece daha fazla yoğunlaşılması gerektiğini dile getiren Çavuşoğlu, ?Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir (Pedersen) önümüzdeki hafta Ankara´ya gelecek.? dedi. Çavuşoğlu, görüşmede, İran ve Hürmüz Boğazı´ndaki gelişmeleri de masaya yatırdıklarını belirterek, Hürmüz´deki gerginliğin azaldığını görmekten memnuniyet duyduklarını kaydetti.
Bakan Çavuşoğlu, ?Biz yaptırımlara ve gerginliğe karşıyız. Türkiye ve Norveç, bölgemizdeki gerginliği daha da azaltmak için elinden gelenin en iyisini yapacaktır.? ifadesini kullandı.
Çavuşoğlu, Türkiye´nin neden Rusya´dan S-400 satın aldığı sorusunu, ?Bizim buna ihtiyacımız vardı. Hava savunma sistemi bizim acil ihtiyacımız. Bu ülkeyi ya da şu ülkeyi sevdiğimizden değil, bunu ABD ya da NATO´daki diğer müttefiklerimizden almak istedik fakat alamadık.? şeklinde yanıtladı.
Türkiye´nin F-35 programının ortaklarından biri olduğunu ve bu program için 1,4 milyar dolar ödediğini anımsatan Çavuşoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
?F-35´leri satın alamazsak, savaş uçaklarına ihtiyacımız olduğu için diğer seçenekleri araştıracağız. Bu durumda kimse Türkiye´yi bu uçakları şu ya da bu ülkeden aldığı için suçlayamaz. Türkiye, bağımsız bir ülkedir. Bunun, NATO´daki müttefikler, ABD ya da herhangi bir üçüncü ülkeyle alakası yok. Bu bizim kendi ihtiyacımız. Türkiye, NATO´ya üye bir ülke. Öncelikle, biz kendi müttefiklerimizden almayı tercih ederiz. Aksi takdirde, başka yerden almak zorunda kalacağız.?
Türkiye´nin ev sahipliği yaptığı Suriyeli mültecilere değinen Soreide, ikili görüşmede, Birleşmiş Milletler (BM) liderliğindeki sürecin konuşulduğunu ve Norveç makamlarınca da desteklendiğini belirtti. Soreide, yaklaşık 4 milyon Suriyeli mülteciye yardım eden Türkiye´nin liderliğine memnuniyetini belirterek, ?Türkiye adım atmasaydı, sınırlarını açmasaydı, daha fazla mülteciyi kabul etmeseydi, bölgedeki durum çok daha vahim halde olurdu.? değerlendirmesinde bulundu.
Görüşmede, İdlib´e ilişkin durumun ele alındığını, şiddet artışından endişe edildiğini kaydeden Soreide, insani yardımın sahada sürdürülmesi ihtiyacının vurgulandığını ifade etti. Görüşmede, insan hakları konusunun yapıcı şekilde ele alındığını belirten Soreide, Türkiye´de hukukun üstünlüğü ve insan hakları durumu gibi konularda görüş alışverişinde bulunduklarını anlattı.
Soreide, Türkiye´nin duyurduğu adalet reformu stratejisi ve bu stratejinin uygulanabilirliği konusunda daha fazla bilgi edindiğini söyleyerek, bu konudaki iş birliğinin sürdürüldüğünü, süreci yakından takip ettiklerini dile getirdi.
Norveç´teki politik faaliyetleri sebebiyle Türkiye´de hukuki sonuçlarla karşı karşıya kalan iki Norveç vatandaşı hakkında da konuştuklarını aktaran Soreide, ?Bu faaliyetler, Norveç´te yasa dışı değil ancak bunlar, Türkiye´de yasal sonuçlarla karşılaştı.? dedi.
Soreide, Norveç vatandaşlarına ilişkin, ?Norveç vatandaşlarının Türkiye´de de Norveç´te de düşünce özgürlüğüne sahip olmaları gerekir. Farklı ülkelerde farklı statüler var. Bu konuda açıkça görüşlerimizi birbirimize sunduğumuzu düşünüyorum.? ifadelerini kullandı.
Soreide, görüşmede, Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfının (SETA) yayımladığı ?Uluslararası Medya Kuruluşlarının Türkiye Uzantıları? başlıklı raporun da ele alındığını söyledi. Raporda yer almayan ve Türkiye´de soruşturma kapsamında bulunmayan kişilere ilişkin mevkidaşının kendisine güvence verdiğini belirten Soreide, şunları kaydetti:
?Hem ikili hem bölgesel hem de uluslararası konulara ilişkin çok sayıda meseleye temas ettik. BM Genel Kurulunda da görüşeceğiz. NATO ortaklığımızdan ikili ilişkilerimize ve Orta Doğu barış sürecine kadar çok iyi düzeyde iş birliğimizi de sürdüreceğimize eminim.?
Soreide, Ankara´nın Moskova´dan S-400 savunma sistemleri almasına ilişkin, ?Bu güçlük oluşturuyor. NATO sistemlerine entegre edilmemesine rağmen Rusya´ya ait hava savunma sistemlerini, NATO ülkesinde uygulamaya koymak tabii ki bir meydan okuma oluşturuyor.? diye konuştu.