Yaşar Süngü(*)
Biz makarnayı bile ekmekle yiyen, sofraya yemekten önce ilk ekmeği koyan, yere düşen ekmek parçasını öpüp alarak yüksek bir yere koyan bir milletiz.
Ekmek yemeden de doymayız.
Toplum olarak en saygı duyduğumuz nimet ekmektir.
Ekmeğin hammaddesi buğday da 30 bin çeşidi ile dünyada 220 milyon hektar ile ekim alanı en geniş tahıl ürünü.
Yapılan araştırmalar sonucunda, buğday 12 bin yıllık bir bitki olup kökleri Şanlıurfa sınırları içinde bulunan Göbeklitepe´yedayanıyor.
Medeniyetin ilk başladığı yer olarak kabul edilen Göbeklitepe, aynı zamanda buğdayın da anavatanı.
**
Bunu neden söyledik?
Türkiye bundan sonra 730 milyon tonluk (2018) dünya buğday üretiminin yüzde 30´unu ve 12 milyon ton dünya un ihracatının yüzde 55´ini gerçekleştiren 32 ülkeden oluşan Avrasya bölgesini yönetecek.
**
Avrasya bölgesinde hangi ülkeler var?
Türkiye, Rusya, Beyaz Rusya, Ukrayna, Moldova, Makedonya, Bosna Hersek, Romanya, Polonya, Bulgaristan, Slovakya, Sırbistan, Hırvatistan, Karadağ, Macaristan, Arnavutluk, Kosova, Letonya, Estonya, Litvanya, Azerbaycan, Gürcistan, Ermenistan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan, Özbekistan, Tacikistan, Moğolistan, Afganistan, Pakistan ve Hindistan.
**
Bu ne demek?
32 ülkeden oluşan Avrasya Yönetim Konsey Başkanlığını ve İcra Direktörlüğü´nün Türkiye´ye verilmesi, dünya buğday üretiminin yüzde 30´unu ve dünya un ihracatının yüzde 55´ini temsil etmek demek.
**
Bu işin Türkiye başkanlığını un sektörünün kapasite olarak yüzde 90´ını temsil eden TUSAF (Türkiye Un Sanayicileri Federasyonu) üstlendi.
TUSAF Başkanı Eren Günhan Ulusoy, yeni oluşan durumla aynı zamanda IAOM Avrasya Yönetim Konsey Başkanı oldu.
**
Bu kurumu tanıyalım;
Hububat değirmencilik sektörünün dünyadaki en büyük sivil toplum kuruluşu 122 yıllık Uluslararası Operasyonel Değirmenciler Birliği (IAOM).
Merkezi ABD Kansas´ta.
1876 yılında kurulmuş IAOM, hububat değirmencilik sektörünün en büyük sivil toplum kuruluşu.
ABD içinde 10 ve global ölçekte 4 direktörlük olmak üzere 14 bölgede faaliyet gösteriyor.
««
Türkiye´ye neden böyle bir görev verildi?
19 milyon ton (2018) ile dünya buğday üretiminde ilk 10 ülke arasında yer alıyoruz.
Dünyanın 6 yıldır un ihracat şampiyonuyuz.
Değirmen makineleri ihracatında dünya ikincisiyiz.
**
Avrasya bölgesinin büyüklüğü ne kadar?
Avrasya Bölgesi, toplam nüfusları 2 milyarı aşan ve toplam 7.1 trilyon dolar ekonomik büyüklüğü bulunan 32 ülkeden oluşuyor.
Avrasya Bölgesi, aynı zamanda dünya buğday üretiminin ve un ihracatının en büyük oyuncularına ev sahipliği yapıyor. 71,6 milyon ton buğday üretimiyle ile dünyanın en büyük 5 buğday üreticisinden biri olan Rusya, tek başına dünya buğday üretiminin yüzde 10´unu, Avrasya bölgesinin ise yüzde 30´unu temsil ediyor.
Bu 32 ülke içerisinde; 25 milyon ton buğday üretimiyle Ukrayna, 16 milyon ton üretimiyle Kazakistan, 19 milyon ton üretimiyle Türkiye bulunuyor.
Başkan Ulusoy´un verdiği bilgilere göre buğday, 2018 yılı itibariyle dünyada 740 milyon ton tüketiliyor.
Son 15 yıllık projeksiyona bakıldığı zaman dünya buğday ihracatı yüzde 50 artmış.
Rusya, Kazakistan ve Ukrayna dünya buğday ihracatını yüzde 730 artırırken, bu 3 ülkenin dünya buğday ihracatındaki payı yüzde 31 olmuş.
71.6 milyon ton ile dünyanın en büyük 5 buğday üreticisinden biri olan Rusya, Kuzey Afrika ve Ortadoğu ülkelerine ihracatını yüzde 60 artırırken, ABD´nin ihracatı ise yüzde 30 azalmış.
**
Bu ne demek?
Avrasya ülkelerinin ileriki dönemde buğday üretimindeki gücünü daha da artıracak.
Çünkü üretim gücüyle Avrasya Bölge Direktörlüğü, Latin Amerika, Orta Doğu ve Afrika ve Güney Doğu Asya direktörlüklerinden daha güçlü bir konumda.
12 milyon tonluk dünya un ihracatının yüzde 55´i bu bölgeden gerçekleşiyor.
IAOM Avrasya Çalıştay´ı ilkini, 23-25 Nisan tarihlerinde ?Değirmenci Profesyonelleri Buluşuyor´ temasıyla Antalya´da gerçekleştirecek.
25-28 Nisan tarihlerinde düzenlenecek TUSAF 15.Uluslararası Kongre ve Sergisi´nde de buğdayda verim ve kalite tartışılacak.
**
Gelecekte güç, tarımda sanayileşen ülkelerin elinde olacak.
_______________________________________________
(*)Yeni Şafak Gazetesi ekonomi yaarı
