Dijital İletişim Uzmanı Ömer Faruk Övenç, "Eğer aldığınız ürün ya da hizmet için herhangi bir ücret ödemiyorsanız muhakkak ürün sizsiniz" diyerek kullanıcıları uyardı. Övenç, konuşmasının devamında şunları söyledi: "Kulağa klişe gelse de dijital dünyada kimse kâr amacı gütmeden hizmet sunmaz. Bu Facebook, WhatsApp gibi milyon dolarlık bütçelere sahip uygulamalar için de, Google için de, ya da tüm diğer sosyal medya mecraları için de geçerlidir. Eğer aldığınız hizmet için bir bedel ödemiyorsanız ödediğiniz bedel muhtemelen kendi kişisel verilerinizdir. O yüzden cevap basit; evet dinliyorlar. Ama bu bizi 7 24 kayıt altına alıyorlar demek değil elbet. Her ne kadar şimdilik bunları yapıyor olmasalar bile gelecekte yapmayacakları anlamına da gelmiyor. Bahsettiğimiz dinlemeler bir algoritma kiti üzerinden süzgeçten geçen anahtar kelimeler üzerinden yapılıyor."
"ORTAM DİNLEMESİ YAPABİLİYOR"
Uygulamaların bizi nasıl dinlediğine dair teknik detayları paylaşan Övenç, "Dinlemeler genellikle telefonlarımıza indirdiğimiz mobil uygulamalar üzerinden gerçekleşiyor. Android için Google Play Store ya da İOS için Apple Store’dan indirdiğimiz her uygulama ‘Başlangıç Kiti' diye geçiyor ve bu uygulamalar tüm izinlere sahip olarak telefonumuza iniyor. Ücretsiz olarak indirdiğimiz her uygulama mobil cihazımıza inerken bizden bir takım izinler istiyor. Hepiniz hatırlarsınız mikrofona izin ver, kameraya izin ver, galeriye izin ver vs. Android işletim sisteminde bu izinleri direk telefona indirdiğimizde zaten vermiş oluyoruz İOS yani Apple işletim sisteminde ise bu izinleri genelde uygulamayı kullandığımızda çıkan ekranla veriyoruz. Örneğin WhatsApp’ta birisine ses kaydı göndereceksek muhakkak WhatsApp uygulaması bizden mikrofona erişim izni istiyor bu erişim iznini vermediğimiz sürece herhangi birisine ses kaydı yollayamayız. Biz de hizmeti kullanmak için mikrofona izin verip sesimizi sesli not olarak eşe dosta gönderiyoruz. Bu 'muhteşem ve ücretsiz' uygulamayı hepimiz büyük beğeniyle kullanıyoruz. Peki, neden ücretsiz? Çünkü ücret tam olarak kişisel verilerimiz oluyor. WhatsApp’ta arkadaşlarına ses kaydı göndermek için telefonunun mikrofonuna verdiğin erişim izni artık tamamen belli algoritma ve yapay zeka sayesinde siz uygulamayı kullanmasanız dahi ortam dinlemesi yapabiliyor. Bildiğiniz gibi WhatsApp Facebook’un satın aldığı bir uygulama. Sonra sizin ortamda söylediğiniz bir kelime örneğin ayakkabılardan bahsettiğiniz zaman Facebook’ta sizin karşınıza ayakkabı sayfaları, ayakkabı reklamları çıkabiliyor." dedi.
"VERİLERİNİZ ALINIP SATILAN BİR MAL HALİNE GELEBİLİR"
Kişisel verilerin başka kişi veya şirketlerle paylaşılabileceği tehlikesine de değinen Övenç, "Bu sadece tek bir uygulama üzerinden verdiğimiz basit bir örnek. Google gibi şirketlerde de aynı mantık geçerli. Aslında en önemli kısım sizin reklam için dinlenmeniz değil, verilerinizin bu şirketler tarafından hiç bilmediğiniz 3'üncü kişi ve kurumlara satılması, verilerinizin internet ortamında çoğaltılıp yaygınlaşması. Aslında mahreminiz birileri tarafından alınıp satılabilen gerektiğinde çıkar için kullanılabilen bir veri havuzu haline geliyor. Kısacası telefonlarımıza indirdiğimiz her uygulamanın bir yazılım arka planı mevcuttur. Bu yazılımı elinde bulunduran şirketler mobil cihazlarınıza erişerek sizin verdiğiniz izinler doğrultusunda telefonunuzu da dinleyebilir, galerinizde ki fotoğraflara da istediği zaman erişebilir. İzin verdiğiniz her ayar artık uzaktan birilerinin erişimine açık hale gelir."
"TELEFONUNUZDA VERDİĞİNİZ HER İZNİ MUTLAKA KONTROL EDİN VE GEREKİRSE BU İZİNLERİ İPTAL EDİN"
Kullanıcıların alabileceği önlemleri anlatan Dijital İletişim Uzmanı Ömer Faruk Övenç, "Uygulama indirirken dikkatli olup tamamen engel olamasak bile bu durumu minimumda tutmaya özen göstermemiz gerekmektedir. Kısmen de olsa veri gizliliğini korumak için izleyeceğiniz birkaç adım var aslında. Google Play’den ya da Apple Store’dan uygulama indirmeden önce indirdiğiniz uygulamanın erişimlerini dikkatlice inceleyin. Binlerce farklı yazılım, oyun ve uygulamalarla birlikte mobil cihazlarınızın mikrofonuna erişiliyor bunların önüne geçmek için gerçekten ihtiyacımızın olduğu uygulamaları kullanalım. Kullandığımız uygulamaların mikrofon izinlerini telefonlarımızdan kontrol edelim.
Örneğin, Facebook’un dinleme iznini iptal etmek için;
iOS: Ayarlar > Gizlilik > Mikrofon > Deselect Facebook
Android: Ayarlar > Kişisel > Gizlilik ve Güvenlik > Uygulama İzinleri > Mikrofon ve unselect Facebook
Yukarıda verdiğim teknik bilgileri indirdiğiniz tüm uygulamalar için yapabilirsiniz. Burada basit mantık indirdiğiniz her uygulamanın gizlilik ayarında saklı. Telefonunuzda verdiğiniz her izini mutlaka kontrol edin ve gerekirse bu izinleri iptal edin." şeklinde konuştu.
UYGULAMA İNDİRİRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Uygulama indirirken dikkat edilmesi gerekenler konusunda uyarılarda bulunan Ömer Faruk Övenç alınacak önlemleri şöyle sıraladı:
-Mümkün olduğu sürece sadece gerçekten ihtiyacımızın olduğu uygulamaları indirelim.
-İndirdiğimiz uygulamaların erişim izinlerini ayarlar > gizlilik konumundan muhakkak kontrol edelim.
-Olabildiğince uygulamaların mikrofon erişimlerini kapatalım ve mikrofon erişimine izin vermeyelim.
-Güvenilir olmayan bilmediğimiz hiçbir uygulamayı kesinlikle indirmeyelim.
-Bazı şirketler ve sosyal medya mecralarının kendi ayarlarında kişiselleştirmiş reklam ayarları mevcuttur. Bu ayar sayesinde bu mecralar sizi internetten takip eder ve davranışınıza göre size reklamlar çıkar. Bu kişiselleştirmiş reklam ayarlarını kapatabilirsiniz.
-En azından hiçbir şey yapamıyorsak bilinçli olmak buna göre hareket etmek"
"VERİLERİN KORUNMASI TEKNİK VE HUKUKİ ÖNLEMLERİ İFADE EDER"
Kişisel verilerin izinsiz paylaşılmasıyla ilgili bilgiler veren Avukat Adem Aksu, "Hukuki anlamda kişisel veri; gerçek bir kişiye ait, somut bir gerçekliği olan her türlü bilgi anlamına gelmektedir. Bu her türlü bilgiye örnek olarak kişinin sesi, görüntüsü, adı soyadı vb. gibi örnekler verilebilir. Kişisel verilerin korunması ise, kişisel verilerin işlenmesinin disiplin altına alınması ile temel hak ve özgürlüklerin korunmasıdır. Kişisel verilerin korunması, temelde verilerin değil, bu verilerin ilişkili olduğu kişilerin korunmasını amaçlamaktadır. Başka bir ifade ile verilerin korunması; kişileri, onlar hakkındaki verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da otomatik olmayan yollarla işlenmesinden doğacak zararlardan koruma amacına yönelmiş ve kişisel verilerin korunmasına ilişkin ilkelerde somutlaşmış idari, teknik ve hukuki önlemleri ifade eder" şeklinde konuştu.
"KİŞİSEL VERİLERİN PAYLAŞILMASI HAK İHLALİDİR"
Günümüzdeki teknolojik gelişmeler kişisel verileri ticari olarak çok değerli hale geldiğini belirten Aksu, " Birçok ürünün pazarlaması bu bilgiler kullanılarak yapılmaktadır. Ayrıca sizlerin davranış ya da kullanım alışkanlıklarınız belirlenerek size özel ya da uygun hizmet ya da ürün pazarlaması yapılmaktadır. İyi niyetle bakıldığında faydalı olabilecek bu durum, kötü niyetli kişiler tarafından kişileri aldatmada, kişiye karşı ya da başkalarına karşı suç işlemede, kişileri rahatsız etmede veya farklı amaçlarla kullanılabilmektedir. Sağlığınızla ya da finans durumunuzla ile ilgili bilgilerin başkaları tarafından bilinmesi güvenliğiniz için de tehdit oluşturabilir. Bunların hiç birisi olmasa bile sadece sizin kişisel verinizi paylaşmak istememeniz ve karşı tarafın buna riayet etmemesi başlı başına bir ihlaldir." dedi.
