Mehmet Acet yazdı;
Birleşik Arap Emirlikleri ile ilişkilerde 10 yılı aşkın süredir esen sert rüzgârlar, son aylarda yerini ılımlı bir atmosfere bırakmış durumda.
Dün, bu ülkenin bir numaralı ismi olan Abu Dabi Veliaht Prensi Muhammed bin Zayed’in (MBZ) Ankara’ya yaptığı ziyaretle ilişkileri normalleştirme yönünde güçlü bir adım daha atılmış oldu.
Öncesini de hatırlatalım.
İstihbarat birimlerinin arka planda yürüttüğü uzun müzakerelerin/pazarlıkların akabinde, 18 Ağustos’ta, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Birleşik Arap Emirlikleri Ulusal Güvenlik Danışmanı Tahnoun bin Zayed’i kabul etmiş ve bu ziyaretin kamuoyuna duyurulması ile yeni dönem ‘alenileşmişti’.
Bu yüz yüze görüşmeden 13 gün sonra, Erdoğan ile MBZ arasında gerçekleşen telefon görüşmesiyle, ikinci bir adım daha atıldı.
18 Ağustos’ta Beştepe’den verilen sürpriz fotoğraf, aynı gün katıldığı televizyon programında kendisine sorulduğunda Erdoğan, şöyle dedi:
“Devletler arasında bu tür gidiş gelişler, iniş çıkışlar olabilir ve olmuştur da. Burada da benzer bazı durumlar oldu. Şu an itibarıyla yaklaşık birkaç aydır bizim istihbarat örgütümüz başta olmak üzere Abu Dabi yönetimiyle bazı görüşmeler yaparak bu görüşmelerle belli bir yere gelmiş bulunuyoruz.”
Birleşik Arap Emirlikleri’nin Türkiye’deki yönetime karşı hasmane bir tutum sergilemesinin temel nedeni, AK Parti tecrübesinin Arap sokağını derinden etkilemesiydi.
Bu durumu kendi nüfuz alanlarına dönük büyük bir ‘tehdit’ olarak okudular ve uzun yıllar boyu AK Parti’nin aleyhine gelişen her türlü girişimin destekçisi oldular.
Buna, 15 Temmuz darbe girişimini ‘fonlama’ kararı da dâhil.
NE OLDU DA BÖYLE OLDU?
Peki, ne oldu de böyle oldu?
Karşımızda duran ‘bir milyon dolarlık’ soru bu.
Ne oldu kısmına geçmeden, ‘olanı’ doğru şekilde anlamak gerekiyor.
Buzların erimesi, yahut ‘baltaları gömme’ olarak nitelendirdiğimiz bu yeni sürecin pragmatik bir zeminde ve ‘ekonomi öncelikli’ bir alanda ilerleyecek şekilde tasarlanıp, üzerinde mutabakat sağlandığı anlaşılıyor.
Zaten haberlere, ilgili isimlerin açıklamalarına da yansıdığı gibi, Abu Dabi yönetimi, Türkiye’ye hem doğrudan, hem de sıcak para ile ekonomik yatırımlarla dönmeyi planlıyor.
Ağustos ayında yukarda sözünü ettiğim gelişmeler olduğunda, bu sürecin perde arkasına dair bilgi sahibi olan çevrelerle konuştuğunca, “Önceden çalışıldı, görüşüldü, karşılıklı konuşuldu ve bir anlaşmaya varıldı” şeklinde değerlendirmeler almıştım.
Şimdi, o soruya gelelim.
Yani ne oldu da böyle oldu sorusuna.
Kaynaklar, Birleşik Arap Emirlikleri’nin Türkiye ile ‘çatışma’ politikasını rafa kaldırmasını ABD seçimlerinin sonuçlarıyla doğrudan ilişkilendiriyor.
BİDEN YÖNETİMİNİN ALDIĞI KARARLAR, YENİ YÖNELİMLERİ BERABERİNDE GETİRDİ
Şöyle şeyler söyleniyor:
-Trump Birleşik Arap Emirlikleri’ne bir alan açmıştı. Ama Biden döneminde bu tutum değişti. Biden yönetimi, BAE ve Suudi Arabistan’ın Yemen savaşındaki rolüne müdahale ederek bu iki ülkeye silah satışını geçici olarak durdurma kararı aldı.
-Ayrıca ABD’nin İran’la nükleer müzakerelere geri dönme kararı, Abu Dabi yönetiminin dış politikasındaki değişimi beraberinde getirdi.
Peki, ABD’deki yönetim değişikliğinin Abu Dabi’nin Türkiye’ye karşı yaklaşımını değiştirmesindeki rolü ne olabilir?
İşin bu kısmıyla ilgili olarak da şu türden değerlendirmeler yapılıyor:
-Bu gelişmelerin ardından Türkiye ile mücadelenin kendileri açısından ‘alan daraltıcı’ bir tarafının olduğunu gördüler. Birleşik Arap Emirlikleri açısından İran’la mücadele bir ‘varlık, yokluk’ meselesi. Türkiye ile olan ihtilaf ise, ‘çıkar çatışmasından’ kaynaklanıyor.
-Bu yeni durum karşısında Türkiye’ye karşı yangına körükle gitmenin bir işe yaramadığını gördüler.
Kaynaklar, BAE ile ilişkilerin normalleşme sürecine girmesine dair böyle şeyler dile getiriyorlar.
