Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan, Yüksek Mahkemenin 57. kuruluş yıl dönümü dolayısıyla Yüce Divan Salonu´nda düzenlenen törende konuştu.
Bireysel başvuru hakkı tanınmasının ardından Yüksek Mahkemenin bu konuda geliştirdiği hak eksenli yaklaşımını norm denetimine de yansıttığını dile getiren Arslan, bu etkileşimin en iyi örneklerinden birinin 27 Aralık 2018´de verilen iptal kararında görülebileceğine dikkat çekti.
Arslan, istinaf mahkemeleri tarafından ilk defa verilen mahkumiyet kararlarına karşı temyiz yolunu kapatan ilgili kanun hükmünü Anayasa´nın hak arama hürriyetini güvenceye alan 36. maddesine aykırı bularak iptal ettiklerini hatırlattı.
Zühtü Arslan, Mahkemenin böylece bireyin muhtemel yargısal hatalar nedeniyle mağdur edilmesini önlemeye yönelik, hak eksenli paradigmaya uygun önemli bir adım attığını vurguladı. Arslan, iptal kararının Resmi Gazete´de yayımlanmasından çok kısa bir süre sonra kanun koyucunun Anayasa´ya aykırılığı gidermek için gerekli kanun değişikliğini yapmasının da memnuniyet verici olduğunu dile getirdi.
Türkiye´de anayasa yargısında önemli bir başka evrenin 2017 anayasa değişikliğiyle başladığına işaret eden Arslan, 9 Temmuz 2018´de yürürlüğe giren değişiklikle Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin anayasallık denetimi yetkisinin Anayasa Mahkemesine verildiğini belirtti.
Arslan, böylece Anayasa Mahkemesinin görev alanının, yasama işlemleri yanında yürütmenin ilk elden düzenleyici işlemi mahiyetinde olan Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin yargısal denetimini de içine alacak şekilde genişletildiğini anlattı.
?Yeni sistemin alametifarikası??
?Anayasa değişikliğiyle benimsenen yeni sistemin en önemli kurumunun, tabir yerindeyse ?alametifarikası´ Cumhurbaşkanlığı kararnameleridir.? diyen Arslan, bu nedenle Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin anayasallık denetiminin, yeni sistemin üzerine dayanması gereken denetleme ve dengeleme mekanizması bakımından hayati derecede önemli olduğuna dikkati çekti.
Arslan, bu seneki kuruluş yıl dönümü etkinlikleri kapsamında düzenlenen sempozyumun konusunun da ?Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin hukuki rejimi ve anayasallık denetimi? olarak belirlediklerini kaydetti. Anayasa Mahkemesinin görevinin söz konusu anayasal hükümleri uygulamak suretiyle önündeki iptali talep edilen Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin Anayasaya uygunluk denetimini gerçekleştirmek olduğunu ifade eden Arslan, ?Anayasa Mahkemesinin bu kararları, bir yandan Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin hukuki rejimini açıklığa kavuşturacak, diğer yandan da yeni hükümet sisteminde yasama, yürütme ve yargı organları arasındaki ilişkilerin mahiyetine önemli ölçüde ışık tutacaktır.? diye konuştu.
