William Shakespeare?in Romeo ve Juliet eserinde geçen ?Bir isim nedir ki? Gül dediğin başka bir ismi olsa da yine hoş kokar? cümlesi meşhurdur.
Gerçekte de öyle değil midir?
Biz ise bir sorunun ismini değiştirdiğimizde onun sorun olmaktan çıkacağını sanıyoruz.
En son örnek dün Cumhurbaşkanlığı insan kaynakları ofisinden yapılan açıklama. Birkaç gün önce Amerikan New York Times gazetesinde (NYT) Türkiye´den yurtdışına beyin göçü olduğuna dair ayrıntılı bir değerlendirme haber yayımlanmıştı; orada verilen bir rakamı sorgulayarak böyle bir sorun olmadığını duyuruyor Cumhurbaşkanlığı.
Ve tabii, NYT´ın ?bu maddi hatayı ivedilikle düzeltmesini´ talep ediyor.
Rakamlar ne söylüyor?
NYT´ta 2017 yılında Türkiye´den bir yıl önceye göre (2016´da rakam 178 bin imiş) yüzde 42 artışla çeyrek milyondan fazla kişinin yurtdışına göç ettiği bilgisi vardı; Cumhurbaşkanlığı doğru rakamın 113 bin 326 olduğunu ve aynı yıl içerisinde yurtdışında yaşayanlardan 101 bin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının ülkeye dönüş yaptığını, böylece net göç sayısının 11 bin 554 olduğunu bildiriyor.
Bu düzeltmeyle sorun ortadan kalkıyor mu?
Hayır. Beyin göçü bu yıl daha da hızlandı. Yurtdışında iş bulan veya iş bulacağını düşünen pek çok nitelikli kişi tası tarağı toplayıp ülkeyi terk ediyor?
En az bunun kadar önemli bir başka kesim de, neyi var neyi yoksa elden çıkarıp ülkede kazandığı parasıyla birlikte yurtdışına giden zenginler? Aynı haberde 2016 ve 2017 yıllarında dolar milyoneri en az 12 bin kişinin başka ülkelere göç ettiği ayrıntısı da bir uluslararası araştırma kurumuna (Global Wealth Migration Review) atfen yer alıyor?
Cumhurbaşkanlığı açıklamasında bu ayrıntıyla ilgili herhangi bir düzeltme yok.
Bir düzeltme de Ülker firmasının merkez şirketi Yıldız Holding?ten geldi aynı habere. NYT sosyal medyada ?FETÖ´cü´ olarak tanımlanması sonrasında, Yıldız Holding?in ülkemizdeki varlığını Londra´ya taşıdığı iddiasına da yer veriyor; holding bu iddiaya cevap olarak, FETÖ´yi ?terörist´ olarak tanımlayan ve Türkiye´ye olan ilgi ve bağlılığının devam ettiğinden söz eden bir açıklama yayınladı.
[Yıldız Holding açıklamasından önemli bölüm: ?Yıldız Holding çapında, 4 milyarlık
coğrafyada faaliyet gösteren bir kurumun, Avrupa´da, Orta Asya´da, Ortadoğu´da, Uzakdoğu´da ve Amerika´da şirket ya da fabrika kurması ve satın alması kadar doğal bir şey olamaz. Tekraren belirtmek gerekir ki, tüm şirketlerimizin sahibi Türkiye´de yerleşik Yıldız Holding´dir. Yıldız Holding´in yüzde 100 sahibi Ülker Ailesi´dir. Bu gerçeğe rağmen, yapılan ticari faaliyetlerin Türk mahkemelerinin yetki alanı dışına çıkma çabası olarak değerlendirilmesi en hafif tabiriyle art niyetli siyasi bir yorumdur ve hiçbir surette kabul edilemez.?]
Sorun ortadan kalktı mı bu açıklamalarla?
Gözümüzü kapattığımızda ortamı kendimiz için karartırız, ama biz gözümüzü kapattık diye her taraf karanlığa bürünmez.
Türkiye´de çıkan haber
Cumhurbaşkanlığı insan kaynakları ofisinin NYT haberine düzeltme açıklaması yaptığı dün, AK Parti´nin itibar ettiği Türkiye gazetesinde ?Beynimiz göçüyor´ başlığıyla kapsamlı bir haber yer aldı.
HBaberin girişi şöyle:
?Teknoloji alanında faaliyet gösterip de elemanını yabancı bir firmaya kaptırmayan Türk şirketi neredeyse yok gibi. 100 binden fazla yazılım elemanına ihtiyacı olan bir ülkenin beyin göçü vermesi dijital dönüşümü riske sokuyor.?
Konuya yakın pek çok uzmanla görmüş gazetenin muhabiri Ömer Temür. Aktardığı bilgiler bu sebeple yaşananları ilk elden bilebilecek kişilere ait. Biri, ABD´de bu yolla gitmiş 3 bin mühendis, bin araştırma görevlisi ve 3 bin 600 doktor olduğu bilgisini vermiş. Hollandalı ASML şirketi ülkesine Türkiye´den beyin ithal ediyormuş. Sadece ABD, İngiltere, Almanya ve Hollanda değil, Çekya, Estonya ve Romanya gibi ülkeler de Türkiye´den iyi yetişmiş insanları çekme yarışındaymış.
Sizlerin de konuya tanıklık edecek yakınlarınız mutlaka vardır; orta ölçekli bir teknoloji firmasında çalışan benim bir yakınım, kendi şirketinden bir yılda tam 11 kişinin aldıkları teklifleri değerlendirerek yurtdışındaki firmalara gittiklerini söylüyor. Finansal teknolojiler alanında alışan nispeten küçük bir firmanın yöneticisi, Türkiye gazetesine, 10 çalışanından sekizinin Avrupa ülkelerine gittiğini yakınarak bildirmiş.
İster 10, ister 100, isterse 250 bin olsun gerçek değişmiyor: Çoğu genç, iyi eğitim almış ve deneyimini Türkiye´de kazanmış nitelikli insanlarımızın gözü yurtdışında; iş buldukları takdirde çoluk-çocuklarını alıp çalışmak üzere başka ülkelere gidiyorlar?
Para için mi yaşanıyor bu göç?
Çoğu kişi, sebebi, yurtdışındaki maddi imkanların ülkemizden daha iyi olmasına bağlıyor. Oysa gençler için maddi imkanlardan daha değerli başka sebepler var. En önemlisi de, Türkiye´nin sorunlarından kaçmak? Gittikleri ülkelerin sorunları nasıl olsa onları ilgilendirmiyor; Türkiye´deki sorunlar arttıkça dışarının cazibesi de gözlerde büyüyor.
NYT rakamı abartmış olabilir, ancak üzerinde mutlaka durulması gereken önemli bir güncel konuya parmak bastığı da ortada.
[TÜİK´in verdiği rakamlara bir daha göz attım. AA´nın konuya ilişkin haberi şöyle: ?Türkiye´den göç eden kişi sayısı geçen yıl 2016´ya göre yüzde 42,5´lik artışla 253 bin 640 olarak kayıtlara geçti. Bu nüfusun yüzde 54´ü erkekler, yüzde 46´sı kadınlar olarak belirlendi. (..) Türkiye´den göç eden nüfusun yaş gruplarına bakıldığında, en fazla göçün yüzde 15,5 ile yine 25-29 yaş grubunda olduğu görüldü. Bunu sırasıyla yüzde 14,4 ile 20-24 ve yüzde 12,3 ile 30-34 yaş grubu takip etti.?]
