Yerel seçim sonrası yetkileri adım adım kırpılan büyükşehir belediyelerine en büyük neşter... Daha önce başkanda olan iştiraklere yönetim atama yetkisini belediye meclisine devreden bakanlık genelgesine ilişkin ‘yürütmesi durdurulsun’ talebini Danıştay reddetti. Meclis çoğunluğunun AK Parti ve MHP’de olduğu İstanbul ve Ankara’da başkanların eli kolu bağlanacak.
1 Mart seçimlerinin ardından büyükşehir belediyelerinin yetkilerini kısıtlamaya yönelik düzenlemeler, AVM ruhsatının ilçelere verilmesinden İstanbul’da UKOME çoğunluğunun düşürülmesine, imar yetkilerine kadar geniş bir alana yayıldı. Belediye meclislerini işaret eden Erdoğan’ın ise “Çoğunluğu bizde. Bunlar topal ördek” ifadeleri kamuoyuna yansımıştı. En büyük tartışma ise iştiraklere yönetim atama yetkisinin kaldırılması oldu.
İTİRAZCILAR: HEM YÖNETİP HEM DENETLEYEMEZLER
Ticaret Bakanlığı, 15 Mayıs 2019’da belediye şirket ve iştiraklerine yönetim kurulu ve müdür atama yetkisini başkandan alıp belediye meclislerine veren bir genelge çıkardı. Bugüne kadar hep başkanda olan yetkinin seçim sonrası alınması tepki çekti. Son aşamada Danıştay da Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin itirazını reddetti. 4 üye itiraz şerhinde “Meclisin şirketleri hem yönetim hem denetlemesi hukuk mantığına aykırı” ifadesine yer verdi
KENDİ KALELERİNE GOL ATARLAR
Karar sonrası İBB Başkanı hukuki sürecin devam ettiğini vurguladı. İmamoğlu “İktidar temsilcilerinin böyle bir kararı alkışlamaması lazım. Bu onlar için de kendi kalelerine gol atmak olur. Yönetemezler böyle bir süreci, halka da anlatamazlar” dedi. Kararın 4’e karşı 5 oyla alınmasının önemli olduğunu belirten İmamoğlu şöyle devam etti: Umarım tekrar gözden geçirirler. Hukuk böyle bir şey yapamaz, hukuksuzluğu devreye sokmuş olur.
BAŞKANLARA 'SEN YÖNETME' KİLİDİ
Ticaret Bakanlığı bir genelgeye, daha önceden belediye başkanlarının yetkisinde olan belediye şirketlerine yönetici atama yetkisi belediye meclislerine verdi. Ankara Büyükşehir belediyesi ise ‘yürütmenin durdurulması’ istemiyle Danıştay’a başvurdu. Ancak yüksek mahkeme talebi reddetti. İBB Başkanı İmamoğlu “Böyle bir süreci halka da anlatamazlar” sözleriyle tepki gösterdi.
Ticaret Bakanlığı, AK Parti’nin çok sayıda büyükşehir belediyesinin yönetimini kaybettiği yerel seçimlerin hemen ardından 15 Mayıs 2019’da belediye şirket ve iştiraklerine yönetim kurulu ve müdür atama yetkisinin belediye başkanından alıp belediye meclislerine veren bir genelge çıkardı. Ankara Büyükşehir Belediyesi, genelgenin yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle Danıştay’a dava açtı. Danıştay, tüm belediyelerin merakla beklediği yürütmeyi durdurma konusunda ilk kararını verdi. Yürütmeyi durdurma talebini oy çokluğuyla reddeden Danıştay, genelgenin iptaline yönelik başvuruya ilişkin olarak daha sonra karar verecek. Ankara Büyükşehir Belediyesi, dava dilekçesinde genelgenin ‘üst hukuk normlarına aykırı olduğunu’ iddia ederek, bugüne kadar sadece başkan tarafından kullanılan yetkinin değiştirilmesindeki amacın siyasi olduğunu, yasada belediye ve bağlı işletmelerde yönetmenin başkana ait bir yetki olduğunun yasayla belirlendiğini, çıkan genelge ile meclisin bu şirketleri hem yönetip hem de denetlemesi gibi bir durumun ortaya çıktığını belirterek bu durumun hukuk mantığına aykırı olduğunu vurgulamıştı.
Danıştay tetkik hakimi, belediyenin yürütmenin durdurulması yönündeki talebi haklı buldu. Danıştay 8 ve 10. dairelerinden 9 üyenin katıldığı müzakere sonrasında ise yürütmenin durdurulması talebi 5 üyenin oyuyla reddedildi. Karara muhalefet şerhi koyan 4 üye ise şerh gerekçelerini şöyle dile getirdi: Şirketlere ilişkin faaliyetler konusunda 5393 sayılı Yasanın 56. Maddesi uyarınca faaliyet raporu hazırlayıp, meclisin denetimine sunan ve yetersiz bulunması halinde meclisçe 26. Madde uyarınca görevine son verilebilen başkanın, söz konusu şirketleri yönetme yetkisi kapsamında Yönetim Kurulundaki temsilcisini de değiştirme hak ve yetkisi bulunmaktadır. Bu yetkinin meclise ait olduğunun kabulü şeklindeki yaklaşımın, meclisin bu şirketleri hem yönetip, hem denetleyebileceği gibi yasanın amaç ve sistematiğine aykırı bir sonuca yol açacağı açıktır.
