Süreci takip etmek üzere oluşturulan beş kişilik Bağımsız İzleme Heyeti üyesi İHH İnsani Yardım Vakfı Genel Başkan Yardımcısı Hüseyin Oruç ve beraberindeki heyet, 14. dönem toplantıları için Filipinler´de bulunuyor. Bu dönemde başkent Manila, Bangsamoro Cotabato, Zamboanga ve Basilan´da devlet, İslami Cephe, kanaat önderleri ve sivil toplum temsilcileriyle toplantılar yapılıyor.
Mindanao´da, Filipin Hükümeti ile Moro İslami Kurtuluş Cephesi (MİKC) arasında on yıllardır süren çatışmayı sona erdirecek olan barış anlaşmasını takip eden bağımsız gözlemciler Filipinler meclisine bir çağrıda bulundu. Bağımsız İzleme Heyeti, Filipinler Meclisinin iki kamarasına da barış sürecini noktalandırmak üzere alınmış olan tedbirlerin Bangsamoro Otonom Bölgesi´ni hayata geçirecek olan yasanın meclisten geçirilmesi suretiyle sağlamlaştırılması konusunda çağrıda bulundu. Heyet, hükümetin ve MİKC´nin barış anlaşmasını sonuçlandırmada büyük mesafe kat etmiş olmasına rağmen hala geriye yapacak çok iş ve buna rağmen çok az bir zaman kalmış olduğunu belirtti.
Bağımsız Gözlemci Heyeti kimdir ve görevleri nelerdir?
Bağımsız Gözlemci Heyeti, 15 Ekim 2012´de imzalanan Bangsamoro Çerçeve Anlaşmasında belirtildiği üzere, Filipinler Hükümeti ile Moro İslami Kurtuluş Cephesi tarafından, imzalanan barış anlaşmasının uygulanmasını gözlemlemek üzere kurulmuştur.
Bağımsız Gözlemci Heyeti´nin 5 üyesi bulunmaktadır (iki üye hükümet tarafından, iki üye Moro İslami Kurtuluş Cephesi tarafından aday gösterilmiş ve heyet başkanı iki tarafın ortak kararıyla belirlenmiştir). Heyet üyeleri: Hüseyin Oruç (İHH İnsani Yardım Vakfı, Türkiye), Karen Tañada (Gaston Z Ortigas Peace Institute, Filipinler), Rahib Kudto (UNYPAD, Filipinler), Steven Rood (The Asia Foundation, ABD) ve Alistair MacDonald (Heyet Başkanı, Eski AB Filipinler büyükelçisi, halihazırda emekli).
Bağımsız Gözlemci Heyeti; başta Çerçeve Anlaşması ve ekleri olmak üzere taraflar arasında imzalanan tüm anlaşmaları gözlemlemek, incelemek ve değerlendirmek üzere görevlendirilmiştir. Heyetin başlıca görevleri şunlardır:
- Tüm anlaşmaların uygulanmasını gözlemlemek ve değerlendirmek
- Tarafların anlaşmalar çerçevesindeki taahhütlerini hayata geçirmelerini her aşamada incelemek ve değerlendirmek. (İki tarafa da, uygun adımları atabilmeleri için, periyodik olarak kapsayıcı raporlar yazmak ve bilgilendirmeler yapmak)
- Anlaşmalarda kat edilen aşamaları ve gelişmeleri halka sunmak
Bağımsız Gözlemci Heyeti, Tarafların Ocak 2013´te mutabakata vardığı Görev Tanımı çerçevesinde, Temmuz 2013´te faaliyetlerine başlamıştır. Heyet şu ana kadar birçok kez Filipinler´de bir araya gelmiştir. Bundan sonra da Çerçeve Anlaşması´nda öngörülen Çıkış Belgesi´nin tamamlanmasına kadar faaliyetlerine devam edecektir.