Genç Yönetici ve İş İnsanları Derneği (GYİAD) genç işgücünün gelişimine katkıda bulunmak, iş dünyasının değişen dinamiklerini analiz etmek ve istihdam alanında yol gösterici çalışmalar için yürüttüğü araştırmalar serisine bir yenisini ekledi. Dijitalleşen dünyada nitelikli aranan eleman alanında KONDA Araştırma ile öngörüleri ortaya koyan bir rapor yayımlandı.
GYİAD İstihdam Çalışma Grubu önderliğinde yapılan çalışmada başta üretim sektörü olmak üzere kronik hale geldiği varsayılan aranan nitelikli eleman sorununu ortaya çıkaran sebepler, meslekî eğitim ve teknoloji kaynaklı işsizlik algısı üzerine veriler araştırıldı.
Rapora göre, hızla dijitalleşen dünyada nitelikli aranan eleman sorunu sektörel ihtiyaçlar göz önünde bulundurularak eğitim ve meslek seçimi yönlendirmeleri etkin bir şekilde planlanmalı, meslek tercihleri geleceğin ihtiyaçlarına yönelik olarak yapılmalı. Sektör ve mesleki eğitim kurumları arasındaki bağlar daha da güçlü hale getirilmeli.
"Dijitalleşen Dünyada Aranan Nitelikli Eleman Fırsatı" raporu ile nitelikli eleman sorununu ortaya çıkaran sebepleri, mesleki eğitim ve teknoloji kaynaklı işsizlik algısı bağlamında ele alarak strateji önerileri sunmak hedefleniyor.
Araştırma bulguları
Araştırma bulgularından ilki eğitimini aldıkları alan ile şu anda yaptıkları işlerden yola çıkarak kendi alanlarında çalışıp çalışmadıkları üzerine. Araştırma bulguları şöyle:
- Her 2 kişiden 1'inin meslekî eğitimi mevcut.
- Her 3 kişiden 1'i meslekî eğitim almamışken, yüzde 16'lık bir kesim informal biçimde meslek edinmiş görünüyor.
- Her 5 çalışandan 2'si eğitimini aldığı alandan farklı bir mesleğe sahip.
- Çalışan kesimin yüzde 53'ü alanında çalışıyor, yüzde 9'u eğitimiyle ilişkili bir mesleğe sahip, yüzde 39'u eğitimini aldığı alan ile ilişkisiz bir meslek yürütüyor.
Meslek hayatına dair tespit edilen algı ve tutumlar şu şekilde özetlenebilir:
- Beyaz yakalılar ağırlıklı olarak tam zamanlı kadrolu, mavi yakalılar tam zamanlı sözleşmeli çalışıyor.
- Her 5 kişiden 4'ü teknolojiyi yaptığı işte kullanıyor.
- Her 5 kişiden 4'ü yaptığı işte gelecekte teknoloji kullanımının artacağını düşünüyor.
- Her 5 kişiden 1'i artan teknoloji ile işini kaybedeceği düşünüyor.
- Toplum nitelikli eleman açığını en çok işyerlerinin yeterli maaş, koşul veya yaşam standardı sağlamamasına bağlıyor.
Eğitim hayatına dair tespit edilen algı ve tutumlar şu şekilde özetlenebilir:
- Yaz tatilinde oğlunu çıraklık, mesleki eğitim kursuna gönderebileceğini söyleyenler 6 yılda ikiye katlamış.
- Meslekî eğitim kurslarına katılanların oranı yıllar içinde artmış.
- Gelecekte ustalık gerektiren mesleklerin hayatımızda olmayacağı düşünülüyor.
Teknoloji kaynaklı işsizliğe dair algı ve tutumları şu şekilde özetleyebiliriz:
- Toplumun yüzde 35'i almış olduğu eğitimin yaptığı işte gelecekte yetersiz kalacağını düşünüyor.
- Her 4 kişiden 1'i teknolojik gelişmeler dolayısıyla okulda aldığı eğitimin geçersiz olacağını düşünüyor.
- Her 5 kişiden 1'i teknolojik gelişmeler nedeniyle ileride işsiz kalabileceğini düşünüyor.
- Her 5 kişiden 1'i teknolojinin gelişmesiyle mesleğinin tamamen ortadan kalkacağını düşünüyor.
- Mavi yakalılarda mesleki bilginin yetersiz kalacağı algısı beyaz yakalılara göre daha yüksek. Meslek lisesi mezunları da teknik beceri yetersizliğini daha çok hissediyor. Bu da beraberinde teknolojik gelişmeler nedeniyle iş kaybı yaşayacak olma düşüncesini getiriyor.
Mustafa Özer ve Aydın Erdem
"Çalışmamızda sektör eşgüdümlü yapılar kurmayı planlıyoruz
GYİAD Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Özer, araştırmadan yola çıkarak şu değerlendirmede bulundu:
"Gençlerin ve geleceğin sorunlarına odaklanan bir sivil toplum kuruluşu olarak hızla dijitalleşen dünyamızda temel sorunlardan birisi olan meslekî eğitim ve ara eleman konusuna yöneldik. Gelecekte meslek seçimi konusunda süreçlerin planlanması anlamında katkı sağlamayı hedefledik. Ara elemanların çalışma hayatından beklentilerini derinlemesine analiz ederek teknoloji kaynaklı potansiyel işsizlik sorununa çözüm önerilerini ortaya çıkarma hedefli çalışmamızda sektörle eşgüdümlü yapılar kurmayı planlıyoruz."
KONDA Araştırma Yönetim Kurulu Başkanı Aydın Erdem ise araştırmada öncelikle işgücünde yer alan ve almayan kişilerin meslekî eğitim alıp almadıklarını ve kendi alanlarında çalışıp çalışmadıklarını incelediklerine dikkat çekerek şunları söyledi:
"Bu bize ara eleman meselesini dolaylı olarak somutlaştırma imkânı tanıdı. Ara eleman meselesinin çözümü için 'meslekî eğitime sahip olan ama işgücünde bulunmayan kesimlerin potansiyel işgücü olarak değerlendirilmeleri' gibi mikro politika önerilerinden birini de böylelikle tespit ettik" dedi.
