ABD’de 8 Kasım’da yapılacak olan “ara seçimler” için kıyasıya bir mücadele söz konusu. Ara seçimlerde Temsilciler Meclisi’nin tamamı, Senato’nun ise üçte biri yenilenecek. Yanı sıra bazı eyaletlerdeyse valilik seçimleri yapılacak. Sadece bir dönem Başkanlık yapan Donald Trump, 2024’te yeniden seçilmek için ara seçimlerden bir “zafer” çıkarmak peşinde. İkinci dönem için Başkanlık seçimlerini kaybeden Başkanlar genellikle aktif siyaseti bırakmalarına rağmen Trump’ın Cumhuriyetçi Parti üzerindeki nüfuzunu daha da pekiştirdiği söylenebilir.
Trump, Başkanlığı döneminde kendisine “sadakat” göstermeyen Cumhuriyetçi vekilleri yeniden seçtirmemek için çalışıyor. Trump’ın hedefinde Başkanlıktan azledilmesine ilişkin oylamalarda aleyhinde oy kullanan Vekiller var. 2020 seçimlerinin çalındığına dair iddialara destek vermeyen Cumhuriyetçi Vekiller, Senatörler ve Valiler de Trump’ın hedefindeydi. Temsilciler Meclisi için Trump’ın desteklediği adayların büyük kısmı ön seçimleri kazandılar.
Trump Senato adaylıklarındaysa daha düşük bir performans gösterdi. Trump, Senato eski liderlerinden Mitch McConnell başta olmak üzere “Ana Akım Cumhuriyetçiler”le de savaş yürütüyor. Hatta Trump, McConnell ve eşini hedef alan mesajlar yayınladı. McConnell’ın Tayvan doğumlu eşi Elaine Chao, Trump’ın kabinesinde Ulaştırma Bakanıydı. Chao, 6 Ocak 2021’de ABD Kongresi’nin Trumpçı gruplarca işgal edilmesine tepki olarak istifa etmişti. Trump, Senato Cumhuriyetçileri’nin lideri McConnell ile 6 Ocak’tan bu yana görüşmedi.
Trump döneminde Başkan Yardımcısı olan Mike Pence ise genellikle “Trumpçı” bir çizgi izlemekle birlikte 2020 seçimlerinin sonuçlarını bozmaya yönelik girişimlere rağbet etmedi. Pence’in yanı sıra, 2020 seçimlerini meşru gören Cumhuriyetçi vekiller, senatörler, Valiler Trumpçılar tarafından “hain” veya “sahte Cumhuriyetçi” olarak etiketlendiler. Ara seçimler için adaylık yarışlarına da Cumhuriyetçiler arasındaki bu “içsavaş” damgasını vurdu.
Trump’ın hedefi “Temsilciler Meclisi” ve “Senato”da daha geniş tabanlı destek elde etmek. Yukarıda ifade ettiğim gibi Trump “Temsilciler Meclisi” için hedefini tutturmuş görünüyor. Kamuoyu araştırmaları Cumhuriyetçiler’in Temsilciler Meclisi’nde çoğunluğu kazanacakları, Demokratlar’ın ise Senato’da çoğunluklarını koruyacakları yönünde sinyaller veriyor.
Halihazırda Demokratlar Temsilciler Meclisi’nde çok az bir farkla çoğunluktalar. 100 üyelik Senato’da ise Cumhuriyetçiler ve Demokratlar 50’ye 50 olarak temsil ediliyorlar. ABD Başkan Yardımcısı Senato Başkanlığı görevini de üstlendiği ve kritik oylamalarda oy kullanabildiği için Senato’nun kontrolü Demokratlar’ın elinde. Demokratlar daha avantajlı görünseler bile Senato’yu kontrol etme gücünü kaybetmeleri ihtimal dahilinde tabii. Cumhuriyetçiler’in ABD Kongresi’nin iki kanadında çoğunluğu kazanmalarıysa Biden’ı çalışamaz hale getirecektir.
Ara seçimler Biden Yönetimi için “referandum” niteliği taşıyor. Hem Trump, hem Ana akım Cumhuriyetçiler için de çetin bir sınav olacak bu seçimler. Trump destekli adayların seçimleri kaybetmesiyse Trump’ın kaybetmesi anlamına gelecek. Bu yüzden ara seçimler 2024’deki Başkanlık seçimlerinin seyrini de etkileyecek. Benzer bir durum Demokratlar ve Biden için de geçerli. Biden 2024’te Başkan adayı olmayı plânlıyor, ancak kesin kararını ara seçimlerden sonra verecek. Aslında Biden’ın vereceği karar daha çok Trump’ın aday olup olmamasına bağlı. Trump’ın aday olması halinde Demokratlar için favori aday yine Biden gibi gözüküyor.
Genç Demokratlarsa 2024’te 82 yaşına girecek olan Biden yerine daha genç, daha dinamik bir aday istiyorlar. Biden’ın gafları, yaşlılıktan kaynaklanan bazı tuhaf hareketleri Demokratlar’ı düşündürüyor. Başkan Yardımcısı Kamala Harris ise pek cazip bir aday olarak görülmüyor
Trump 2024’de aday olacağını henüz kesin bir dille ilân etmedi. Ana akım Cumhuriyetçiler ise Trump’ın ‘bir şekilde’ yoldan çekilmesini, böylece “Cumhuriyetçi Parti” üzerindeki nüfuzunun kırılmasını umuyorlar. Trump 2024’te 78 yaşında olacak. Biden için ileri sürülen “yaş” kriteri Trump için de geçerli tabii. Mevcut koşullar çerçevesinde söylemek gerekirse Trump’ın Başkan adaylığı konusunda Cumhuriyetçi tabanda daha fazla coşku, daha fazla destek var. Biden içinse Demokrat tabandaysa daha az coşku ve daha az destek olduğunu belirtmeliyim.
