TBMM Amasra Maden Kazası Araştırma Komisyonu’nda, bu kez “muhalefet”, AKP Trabzon Milletvekili Muhammet Balta’dan geldi.
Türkiye Taş Kömürü ( TTK) Genel Müdür Yardımcısı Muharrrem Kiraz, komisyonda “itiraf” gibi açıklamalarda bulundu. 41 işçinin yaşamını yitirdiği Amasra’daki maden ocağında patlatmayı yapmakla görevli barutçunun, “patlatma yaptıktan yarım saat sonra patlama yapılan alana gitmesi gerektiğini” belirten Kiraz, “barutçunun bu kez alana erken gittiğini” söyledi. Kiraz’a tepki AKP’li Balta’dan geldi.
Alanda patlatma ile görevli barutçuyla ilgili Kiraz, “17.50’de aşağıdaki barutçu kendi yaptığı ölçümde sakınca olmadığını, merkezi gaz izleme sistemi tarafından görülen bir sakınca olup olmadığını soruyor, oradaki görevli arkadaşlar da kendisini teyit ediyorlar” deyince, AKP’li Balta bu duruma tepki gösterdi. Balta ile Kiraz arasında özetle şu diyalog yaşandı:
Balta: 17.50’de patlatma yapılıyor, kaza 18.09’da.
Kiraz: 17.50’de teyit var. Metan gazının yükselmesi 17.55’te başlıyor.
Balta: Bizim yaptığımız patlatma barutçu tarafından 17.50’de, doğru mu?
Kiraz: 17.55.
Balta: 17.55’te ve görülüyor ki patlamadan sonra ani bir gaz deşarjı var, doğru mu? Peki, barutçunun patlatmayı yaptıktan kaç dakika sonra alana gitmesi lazım?
Kiraz: Bizim onlara verdiğimiz talimatlarımızda yarım saat sonra gitmesi lazım.
Balta: Burada barutçu çok erken bir şekilde aynaya gidiyor, doğru mu? Patlatma yapılan alana gidiyor.
Kiraz: Alınan cenazeler. Özür diliyorum.
Balta: Cenazelere bakılırsa erken gidiliyor.
Kiraz: Yani arına yakın noktada bulunuyor kendisi.
Balta: Erken gidiyor, yarım saat bekleme olmuyor, doğru mu?
Kiraz: Evet efendim.
Balta: Ben, bir maden mühendisi olarak öyle görüyorum. Şehitlerimizin de alana yakın olan kısımda bulunması şunu gösteriyor: Standartlara, verilen işçi sağlığı ve iş güvenliği mevzuatına uyulmamış. Barutçu alana kendisi gider, kendi ölçümlerini sadece sensörlerden değil, yapar, orada işçi sağlığı ve iş güvenliği açısından bir sorun yoksa diğer çalışanları alana davet eder, doğru mu?
Kiraz: Evet efendim.
Yaşanan bu diyaloğun ardından Balta, “bu durumun afetin habercisi olduğunu” söyledi. Balta’nın, “Burada barutçu, patlamadan önce gaz ölçümleri de yüzde 1’in altında olduğuna göre - patlatma yapmış ama patlamadan sonra bu oran yüzde 1.5’ların üzerine çıkıyor. Bu normal bir çıkış değil. Olağanüstü bir şey diye düşünüyorum ben” ifadeleri ise dikkat çekti.
Bartın’da maden ocağındaki patlamada yaşamını yitirenlerin sayısı 42’ye yükseldi. Patlamada yaralanan 30 yaşındaki Taner Şen, tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdi. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, “Halen üç hastamız yoğun bakımda. Birinin durumu ciddiyetini koruyor” açıklamasını yaptı.
Komisyonda milletvekillerinin sorularını yanıtlayan Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi’nden Prof. Dr. Kemal Barış, kazaya ilişkin dikkat çeken bilgiler paylaştı. “Havalandırma sistemi daha etkin olsaydı, bu kaza olmaz mıydı” sorusuna Barış, şu yanıtı verdi:
“Olmazdı, net bir cevap verebilirim buna. Daha önceki kazalar için de konuşabiliriz. Eğer daha dikkatli olunabilseydi bu kazanın engellenebileceğini düşünüyorum. Bir patlama olmuş ocakta ve metandan olduğu yüzde 99.9, başka bir şeyden patlama olma şansı yok. Ben kaza olduğunda, saat dokuzda kuyunun dibindeydim.”
Komisyon Başkanı Taner Yıldız, Barış’ın sözlerine “müdahil oldu.” Yıldız, havalandırmanın yetersiz olduğu yönündeki açıklamaya ilişkin “Havalandırma verileri elinizde olduğu kanaati bende oluştu” karşılığını verdi. Bunun üzerine de Barış, “Veri eğer eklenirse çok daha iyi bir değerlendirme yapabilirim” deyince de Yıldız, “doğru anlamak için sorduğunu” ileri sürdü. Yıldız, “Diğer sunumlarda direkt böyle kesin ifade olmadığı için diyorum. Yüzde 99 bundan olmuştur’ cümlesini kullanmak için belki erken” dedi.