20.10.2018 Cumartesi
Değerli okurlar, bugün sizlerden gelen ve epey biriken soruların bir bölümüne cevaplar vereceğim.
ALMANYA PRİM iADE ŞARTLARI
SEFA ULUSOY
Mustafa Bey benim babam 3 yıl önce Almanya´dan kesin dönüş yaptı ve oradaki bütün sosyal haklarını öldürdü. Sigorta parasını Almanya´dan nasıl alabiliriz nelere dikkat etmemiz gerekiyor?
Sefa bey Almanya´dan prim iadesi almak demek babanız gibi Almanya´da çalışan vatandaşlarımızın Alman sigorta kurumlarına yatırılmış olan primleri yazılı istek üzerine ve diğer bazı şartlarla sigortalılara veya ölümleri halinde geride kalan hak sahiplerine iade edilmesidir.
Sigortalılara Prim İadesi İçin Genel Koşullar Nelerdir?
Türk vatandaşı olan bir sigortalıya primlerinin iade edilmesindeki ön koşul iki yıllık bekleme süresinin dolması ve Almanya´yı terk etmiş olmasıdır.
Bekleme süresinin başlangıcı mecburi sigortalılığın sona erdiği tarihtir. Almanya ve Türkiye´deki mecburi sigortalılık eşdeğer olup Almanya´da kazanç yerine geçen ödemeler olarak kabul edilen işsizlik parası, işsizlik yardımı veya 01 Ocak 2005´ten sonra işsizlik parası veya hastalık parası gibi ödemeler mecburi sigortalılık olarak işlem görmekte ve bekleme süresi bu tür ödemelerin bitiminde başlamaktadır.
İki yıllık bekleme süresi içinde yeniden Türkiye´de veya Almanya´da mecburi sigortalı olunur ise, iki yıllık bekleme süresi her defasında mecburi sigortalılığın sona ermesinden sonra başlamaktadır.
Tutuklu olarak geçen süreler ile 5510 sayılı Kanun bu kanunla mülga kanunlar hükümlerine göre isteğe bağlı sigortaya prim ödenen süreler, bekleme süresini etkilemez.
17.03.1987 tarihine kadar Almanya´yı terk etmiş vatandaşlarımız Türkiye´de mecburi sigortalı olsalar bile bekleme süresinden etkilenmezler, istedikleri takdirde primleri iade edilir.
Ayrıca, 65 yaşını doldurdukları halde her iki ülkedeki prim ödeme süreleri toplamı 5 yılı bulmayan vatandaşlarımızla 24 aylık bekleme süresine tabi olmadan prim iadesi isteğinde bulunabilirler.
Almanya Prim İadesi İçin Nereye başvurmak gerekir?
Başvuru sahipleri bizzat Türkiye´deki ikamet ettikleri en yakın Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü/Sosyal Güvenlik Merkezleri´ne müracaat etmeleri gerekmektedir
YETİM MAAŞI BAĞLANMAZ
LEYLA ARSLAN
4/B´li olarak SGK´lı çalışıyorum, babam SSK emeklisiydi ve 2008´den sonra vefat etti, eşimle boşandım, babamın maaşından faydalanabilir miyim?
Leyla Hanım yetim maaşlarında sadece memur kızları şanslıdır. Memur emeklisinin çocukları 4-a SSK ve 4-b Bağ-Kur´lu çalışsalar veya 4-a SSK ile 4-b Bağ-Kur kendi çalışmasından dolayı emekli aylığı almaları, Emekli Sandığı´ndan yetim aylığı almasına engel değil. Ancak sizin babanız 4-a SSK emeklisi olduğundan dolayı siz babanızdan yetim maaşı alamazsınız.
VATANDAŞIN SGK SORUNLARINI GÜNDEME GETİRİYORUZ
FATİH YAHŞİ
Mustafa Bey ben %40 engelliyim ve işe giriş tarihim 2004 yılı, bu duruma göre engelli olarak emeklilik bekleyenlerin en uzun süreli bekleme durumuna maruz kalıyorum, daha önce engelli emekliliği ile ilgili yazmış olduğunuz yazılarınızı okudum, sizden ricam EYT konusunu anlatırken bizim durumumuzu da gündeme getirmeniz. 2008 yılı öncesi işe başlamış olmak emeklilik için daha fazla beklememize neden oluyor, bu konuyu da gündeme getirmenizi rica ediyorum.
Fatih bey sizin de belirttiğiniz gibi önceki yazılarımda engelli emeklilikte halen aksayan ve düzelmeyen sorunları ara ara gündemde tutulması amacıyla yazılarımda ele alıyorum. Sizin gibi 05.08.2003 ile 30.09.2008 tarihi öncesi işe başlayanlar %40 rapor oranıyla 20 yıl 4400 gün şartları ile emeklilik hakkı elde ederken 01.10.2008 ile 31.12.2008 tarihleri arası ilk defa işe başlayanlar ise %40 rapor oranıyla 18 yıl 4100 gün şartları ile emekli olur. 01.10.2018 tarihinden önce işe başlayanlar hem 2 yıl daha geç hem de 300 gün daha fazla prim ödemek zorundalar. İşte bu çarpıklığın düzeltilmesi için yazılarımızda gündeme getirmeye devam edeceğim.
YETİM AYLIĞIM KESİLİR Mİ?
NARİN TERZİ
Ben 1989´dan beri Almanya´da yaşıyorum. 2011´de annemin, 2013´de babamın vefatından bu yana annemin emekliliğini alıyorum. Almanya´dan emekliliğimi yatırdım. Şu an çalışamıyorum, malulen emekli olma ihtimalim yüksek, bu durumda Türkiye´de emekli aylığına hak kazanıyorum. Emekli aylığım için müracaat ettiğimde annemden aldığım emekli aylığı kesilir mi?
Narin hanım 4-a SSK veya 4-b Bağ-Kur emeklisi anne ve babadan yetim maaşı alabilmesi için evlenmemiş olmak SGK´lı olarak bir işte çalışmamak veya emekli aylığı almamak gereklidir. Siz Türkiye´den emekli aylığı almaya başladığınızda annenizden aldığınız yetim maaşınız kesilir. Ancak babanız veya anneniz memur emeklisi olsaydı o zaman hem kendi aylığınızı hem de yetim aylığını alabilirdiniz.
MEMUR EMEKLİLİK HESABI
ALİ KÜÇÜK
1968 doğumluyum. 1986´da SSK girişim var, 1765 günüm var. 1997´de memur oldum, 18 ay askerlik borçlanmasını da ödedim, ne zaman emekli olabilirim, saygılarımla.
Ali Bey memur emeklilik yaşınızı hesaplayabilmem için 18 yaşı öncesi kaç gününüz var onu bilmemiz gerekli, sizin emeklilik yaşı hesaplamasında 18 yaş öncesi çalışmalarınız hesaba dâhil edilmediğinden dolayı sorunuzu tekrar 18 yaşınızdan önceki günlerinizi belirterek sorarsanız cevabınızı tekrar köşemizde yayınlayacağım.
4-B BAĞ-KUR´DAN ENGELLİ EMEKLİLİK
MUSA ÖZ
17.08.1974 doğumluyum. 10 Eylül 1995 tarihinde ilk defa sigorta girişim var, bugüne kadar toplamda 4085 prim günüm var. 2012 yılından beri Bağ-Kur´luyum. 45 gün önce kalp krizi geçirdim ve stent takıldı. Erken emekli olabilir miyim, nasıl emekli olabilirim?
Musa Bey 4-b Bağ-Kur´luların engelli emekliliği 01.10.2008 tarihinde 5510 sayılı yasa ile getirilmiştir. 4-b Bağ-Kur´dan engelli emekli olmak için 28/5 maddeye istinaden SGK tarafından yetkilendirilen hastanelerin sağlık kurullarına sevk almanız ve bu hastanelerce düzenlenecek rapor ve dayanağı tıbbi belgelerin incelenmesi sonucu, SGK Sağlık Kurulu tarafından en az yüzde 40 oranında çalışma gücü kaybınız olduğu kabul edilirse, 18 yıldan fazla sigortalılık süreniz ve 4680 günden fazla prim ödemeniz olduğundan, yaş şartı aranmaksızın emekli olabilirsiniz.
