Nijerya'nın kuzeyindeki halk, uzun yıllardır terör ve şiddetin gölgesinde hayatlarını sürdürmeye çalışıyor.
Bilhassa Sokoto, Zamfara, Katsina ve Kebbi gibi sınır eyaletlerinde huzur kelimesi adeta bir hayale dönüşmüş durumda.
Kasım ayında, Kebbi eyaletindeki Mera köyüne düzenlenen saldırıda 15 masum sivil hayatını kaybetti.
Bu saldırı, bölgede yıllardır devam eden şiddet sarmalının yeni bir boyutunu ortaya koydu: Lakurawa terör örgütü.
Geçen haftalarda da aynı bölgede Lakurawa üyelerinin polisleri ve diğer görevlileri katletmesiyle birlikte örgüt bir kez daha gündeme geldi.
Fotoğraf: Güvenlik Çalışmaları Enstitüsü (ISS)
Yeni bir oluşum değil
2023 yılında Nijer'deki darbe sonrasında medyada ismi yer alan Lakurawa aslında yeni bir oluşum değil.
Lakurawa üyeleri 2016 yılından bu yana 3 ülkede sessizce faaliyet gösteriyor.
Nijerya ordusu, Lakurawa'yı, darbenin ardından Nijer Cumhuriyeti üzerinden Sokoto ve Kebbi eyaletlerine sızan nispeten yeni bir terör örgütü olarak tanımlamış olsa da Nijeryalı Tarihçi Murtala Ahmed Rufai, "Çağdaş Nijerya'da Geleneksel Otori̇te ve Güvenli̇k" isimli çalışmanın bir bölümünde Lakurawa'nın bilinenden daha eski bir yapılanma olduğunu detaylıca açıklıyor.
Rufai'nin çalışmasına göre Mali'den gelen ve Nijer-Nijerya sınırına yerleşen Lakurawa üyeleri Arapça ve Fulfulde dillerini konuşan çobanlardı.
Bu çobanlar 2016'dan itibaren merkezi Sokoto olan ve zamanla sınırlarda faaliyet göstermeye başlayan bir suç örgütüne dönüştüler.
Rufai ve diğer bazı araştırmacılar, Lakurawa'nın El Kaide'nin Mali'deki kolu Cemaat Nusret'il İslam ve'l Müslimin ile bağlantılı olduğunu belirtiyor.
Fotoğraf: X - @zayidahmed
Lakurawa üyeleri, başlangıçta devletin ihmal ettiği güvenlik boşluğunu doldurarak, köylere saldıran ve sığır çalan haydutlarla mücadele etmek için kullanıldı.
Sağladıkları bu güvenlik hizmeti için Nijerya'daki bazı yerel yönetimlerden ücretlerini de aldılar.
Ancak kısa zaman içinde şiddet uygulayan ve haydutluk yapan taraf kendileri oldu.
Lakurawa örgütü, 2017 yılı civarında Nijerya'nın kuzeyindeki Sokoto eyaletinin merkezi olan Sokoto şehrine yaklaşık 60 mil uzaklıktaki Gudu ve Tangaza Yerel Yönetim Bölgelerinde bir üs kurdu.
Grubun üyeleri yerli kadınlarla evlendi, bölgedeki genç erkekleri maddi olanaklar sağlayarak örgüte katmayı başardı.
Diğer radikal gruplar gibi Lakurawa üyeleri de Kur'an'ı-Kerim'in gerçek manasından ziyade sığ ve yüzeysel yorumlarını benimsedi ve toplumun geri kalanı ile temas etmekten kaçındı.
Dar'ul İslam adını verdikleri kamplarda kendi çizgilerine uygun bir İslami eğitim amaçlayan örgüt, Boko Haram etiketini reddederek Mücahitler olarak anılmayı tercih etti.
Bölgede her fırsatta gruplara vaaz veren, çobanlardan zekât adı altında sığır, koyun ve keçi toplayan Lakurawa üyeleri zaman içinde insanların telefonları kontrol edip, müzik içerenlerin hafıza kartlarını kırmaya, dans eden ve şarkı söyleyen insanları kırbaçlamaya başladı.
Yerli halka gözdağı vermek için zaman zaman silahlara başvuruldu.
Bu dönemde Nijerya medyasında silahlı Lakurawa üyelerinden bahsedildi lakin polis haberi yalanlayarak bunların "büyük ölçüde hayvanlarına su bulmak için bölgeye gelen" şiddete başvurmayan çobanlar olduğunu söyledi.
Başlangıçta Lakurawa üyeleri bölgedeki geleneksel ve dini liderler tarafından desteklendi.
Ancak grup üyelerinin eylemleri şiddet içermeye başladığında ve bölgedeki güvenlik tehdit edildiğinde liderler desteklerini çekti.
Gençlerin gruba katılmasını önlemek için çağrıda bulunduklarında ise çok geç kalmışlardı.
Bazı liderler halkın arasından insanlarla birlikte grubun faaliyetlerine karşı koymak için devlet yetkililerine değerli istihbarat sağladı.
Ne yazık ki devlet o dönemde Lakurawa'nın oluşturduğu tehdidi yeterince ciddiye almadı ve halkın hezeyanına kulak tıkadı.
Üzeri örtülen sorun daha da büyüyerek 2021 yılında yeniden ortaya çıktı.
Lakurawa üyeleri Yan Sakai sivil savunma grubuna karşı bölgedeki diğer Fulani topluluklarla iş birliği yaptı.
2023 Nijer'deki darbe sonrası Nijerya ile Nijer güçlerinin sınırlarda yürüttüğü ortak askeri operasyonlarının sona ermesi neticesinde Lakurawa daha da güçlendi.
Son saldırıların ardından Nijerya ordusunun örgütle mücadelede kararlı adımlar atması umut verici olsa da Lakurawa üyelerini tamamen ortadan kaldırmak mümkün olmayabilir.
Fotoğraf: Sunday Alamba/AP
Nijer cunta lideri Nijerya'yı suçluyor
Nijerya ordusunun Lakurawa terör örgütüne karşı verdiği çetin mücadeleye rağmen Nijer cunta lideri Tchiani'nin Nijerya'yı Fransa ile iş birliği yapmakla ve Lakurawa'ya destek olmakla suçlaması iki ülke arasında gerginliği artırdı.
Tchiani tarih boyunca köklü ve yakın ilişkiler kuran kardeş iki ülke halkı arasında hoşnutsuzluk yaratmayı hedefliyor ve göreve geldiğinden bu yana verdiği sözleri tutamayan bir lider olarak dikkatleri başka yöne çekmeye çalışıyor olabilir.
Her zaman Nijer halkının yanında olan, güçlü diplomatik bağlar oluşturan ve bizzat kendi topraklarında yüzbinlerce Nijerliyi barındıran Nijerya'nın, terörü görmezden geleceğini ve Fransa ile iş birliği yaparak
Nijer'in petrol ihracatını sabote etmek isteyeceğini iddia etmek akıl karı değil.
Nijer'in Mali ve Burkina Faso ile birlikte Fransa'ya karşı güçlü bir duruş sergilediği dönemde, Tchiani'nin Nijerya'yı hedef göstermek yerine terörle mücadelede bölgenin en güçlü ülkesi olan Nijerya ile birlikte hareket etmenin en çok kendi ülkesi Nijer için büyük bir avantaj olacağını unutmaması gerekiyor.
Kaynaklar:
https://www.taylorfrancis.com/chapters/oa-edit/10.4324/9781003428596-10/importing-militant-jihadists-murtala-ahmed-rufa
https://www.premiumtimesng.com/regional/nwest/753708-lakurawa-what-we-know-about-new-terror-group-before-nigerian-military-flagged-it.html?tztc=1
https://www.theafricareport.com/368321/nigeria-who-are-the-lakurawa-terrorists-making-inroads-in-the-north-west/
Kaynak: İndependent Türkçe
