Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Brüksel’de gerçekleştirilecek AB Dışişleri Bakanları ve AB-Kanada Ortak Bakanlar Komitesi toplantıları öncesinde basına açıklamalarda bulundu.
Rusya-Ukrayna savaşının bütün dünyadaki sonuçları konusunda “çok endişeli” olduklarına işaret eden Borrell, “Elektrik ve gıda fiyatlarındaki artışlar nedeniyle derin bir ekonomik krizle karşı karşıya kalacağız.” diye konuştu. Borrell, bu krizin uygulamaya konulan yaptırımlardan değil savaşın kendisinden kaynaklandığına dikkati çekti.
Rusya’nın Ukrayna buğdayının ülkeden çıkmasına ve pazara erişmesine engel olduğunu anlatan Borrell, bu konuların da toplantıda ele alınacağını söyledi. Borrell, bir gazetecinin Macaristan’ın AB’nin yeni yaptırım paketine yönelik pozisyonunu sorması üzerine, “AB’nin 27 üyesi var ve hepsini ikna etmem gerekiyor.” dedi.
Bazı AB ülkelerinin deniz bağlantısı olmadığını, tankerlerle petrol tedarik edemediğini ve enerji konusunda daha bağımlı olduğunu hatırlatan Borrell, bu ülkelerin diğerlerinden daha fazla sorun yaşadığını belirtti.
Borrell, bu ülkelerin petrol tedarik etmelerinin tek yolunun Rusya’dan gelen boru hatları olduğunu anımsatarak, toplantıda bu konunun da tartışılacağını, “tıkanıklığı” gidermek için ellerinden geleni yapacaklarını vurguladı. Bazı üye ülkelerin enerji konusundaki özel durumlarının anlaşılması gerektiğini ifade eden Borrell, Rusya’ya karşı birleşik bir cephe oluşturmak için çaba gösterilmesinin önemine işaret etti.
Litvanya Dışişleri Bakanı Gabrielius Landsbergis, AB Dışişleri Bakanları toplantısına girişte, AB’nin Rusya’ya petrolüne yaptırım uygulamasının tek bir üye tarafından bloke edildiğini söyledi. Landsbergis, “Birliğin tamamı bir üye devlet tarafından rehin tutuluyor. Rehin alınmayı kabul edemeyiz.” ifadesini kullandı.
AB Komisyonu, ay başında üye ülkelere Rusya’ya yönelik 6’ncı yaptırım paketi taslağını göndermişti. Pakette, Rusya-Ukrayna savaşında yer alan yüksek rütbeli subaylar ve bazı kişilerin yaptırım listesine eklenmesi, Rusya’nın en büyük bankası olan Sberbank ve diğer 2 bankanın uluslararası ödeme sistemi SWIFT’ten çıkarılması, Rus devletine ait 3 kanala yayın yasağı uygulanması, Rusya’nın danışmanlık hizmetlerine erişiminin kesilmesi, Rusya’dan ham petrol tedarikinin 6 ay içinde, rafine ürün tedarikinin de yıl sonuna kadar aşamalı olarak kaldırılması yer alıyordu.
AB Komisyonu, bazı üye ülkelerin karşıt tutumu nedeniyle yaptırım paketi içeriğinde bazı değişiklikler yapmış, Macaristan, Slovakya ve Çekya’ya Rusya’dan petrol ithalatında ek süre tanımıştı. Söz konusu tavizlere rağmen halen Macaristan ikna edilemedi. AB yaptırımlarının yürürlüğe girmesi için üye ülkelerin oy birliği gerekiyor.
