ABD Senatosu, 1915 Ermeni olaylarını “soykırım” olarak tanıyan bir karar tasarısını kabul etti. Türkiye, kararı, “tarihin nasıl siyasileştirilebileceğinin utanç verici örneklerinden” biri olarak niteledi.
Demokrat New Jersey Senatörü Bob Menendez ve Cumhuriyetçi Texas Senatörü Ted Cruz tarafından sunulan söz konusu tasarı oylandı. Tasarıya ilişkin Senato Genel Kurulunda yapılan oturumda, kurulda hazır bulunan senatörlerden oylamaya karşı çıkan olmadı.
Senatonun bu konudaki görüşünü yansıtan bir düzenleme olan karar tasarısının, yasal olarak herhangi bir bağlayıcılığı bulunmuyor.
Dışişleri Bakanlığı, şu açıklamayı yaptı: “ABD Senatosu’nun 1915 olaylarıyla ilgili 12 Aralık 2019 tarihli kararı her türlü tarih bilincinden ve hukuki temelden yoksundur. Bağlayıcılığı ve geçerliliği de bulunmamaktadır. Senato’nun bu kararı, tarihin nasıl siyasileştirilebileceğinin utanç verici örneklerindendir. Ancak, tarihi siyasi amaçları için kullananlar gerçekleri gözardı ederek hedeflerine asla ulaşamayacaktır.
Bu karar, aynı zamanda Türkiye-ABD ilişkilerinin geliştirilmesi yönündeki çabaları da sekteye uğratmayı hedefleyen tahripkar bir teşebbüstür. Türkiye’nin bölgesindeki hayati çıkarlarını korumak için verdiği mücadele bu tür haksız ve izansız kararlardan etkilenmeden kararlılıkla devam ettirilecektir.”
Daha önce Beyaz Saray’ın da devreye girmesiyle Cumhuriyetçi senatörler Lindsey Graham ve ardından David Perdue, tasarının oylanmasını engellemişti. 29 Ekim’de Temsilciler Meclisi Genel Kurulunda yapılan oylamada da 11 “hayır” oyuna karşılık, 405 “evet” oyu ile 1915 olaylarını “soykırım” olarak tanıyan bir karar tasarısı kabul edilmişti.
“İkili ilişkilerimizin geleceğini tehlikeye atmaktadır”
İletişim Başkanı Fahrettin Altun, “ABD Senatosu Dış ilişkiler Komitesinden geçen yaptırım tasarısı ve bugün Senatoda kabul edilen Ermeni karar tasarısı, ikili ilişkilerimizin geleceğini tehlikeye atmaktadır.” ifadelerini kullandı.
Altun, Twitter’da yaptığı paylaşımda, ABD Senatosunun 1915 Ermeni olaylarını “soykırım” olarak tanıyan karar tasarısını kabul etmesini değerlendirdi. ABD Kongresinin bazı üyelerinin tutumunun Türk-Amerikan ilişkilerine zarar verdiğini belirten Altun, şöyle devam etti:
“ABD Senatosu Dış ilişkiler Komitesinden geçen yaptırım tasarısı ve bugün Senatoda kabul edilen Ermeni karar tasarısı, ikili ilişkilerimizin geleceğini tehlikeye atmaktadır. Barış Pınarı Harekatı’nın başlangıcından itibaren, Amerikalı mevkidaşlarımıza Suriye’nin kuzeyindeki askeri operasyonumuzun nedenlerini ve hedeflerini anlattık. Yaptırımlar ve tehditler bizi ulusal güvenlik çıkarlarımızı korumaktan vazgeçirmeyecektir.”
“ABD Kongresindeki bazı üyeler Suriye’deki askeri operasyonlarımızdan rahatsız oldu diye ulusal güvenliğimizden taviz verecek değiliz.” sözlerini kullanan Fahrettin Altun, terör örgütü YPG ile iş birliği yapmanın en başından beri mantıksız bir politika olduğunu bildirdi.
Türkiye’nin terör tehditleri karşısında, vatandaşlarının güvenliğini ve refahını sağlamaya devam edeceğini vurgulayan Altun, şunları kaydetti: “Bazı Kongre üyelerinin tarihi siyasallaştırmak için attıkları her adımda, biz konunun araştırılması için bir çalışma grubu oluşturulması görüşümüzü yineledik. Tarihin milletleri bölmesi değil birleştirmesi gerektiğini ifade ettik. Fakat son birkaç aydır ABD Kongresinin bazı üyeleri bir NATO müttefikinin görüşlerini ve hassasiyetlerini umursamadığı gibi, iki ülke ve toplum arasındaki ilişkileri germek için sorumsuzca davrandı.
Bu kararların Türkiye ve ABD arasındaki ilişkilere hiçbir fayda sağlamayacağı açıktır. Daha önce ifade ettiğimiz gibi, biz Ermeni kardeşlerimizden, görüş farklılıklarımızı bilimsel ve akademik kanallar yoluyla uzlaştıracak çabaları ABD Kongresinin yok etmesine izin vermemelerini bekliyoruz. Tarih bu kararları, bazı ABD Kongresi üyelerinin Türkiye’ye karşı sorumsuz ve mantıksız adımları olarak not düşecektir. Bu kararlarda imzası olanlar ise tarihe iki ülke ilişkilerine verilen kalıcı zararın sorumluları olarak geçeceklerdir.”
Çavuşoğlu’ndan tepki
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD Senatosunun 1915 Ermeni olaylarını “soykırım” olarak tanıyan bir karar tasarısını kabul etmesine ilişkin, “Tarihi siyasi amaçlar için kullananlar gerçeklerle yüzleşmek istemeyen korkaklardır.” ifadesini kullandı.
Çavuşoğlu, ABD Senatosu’nun söz konusu karar tasarısını kabul etmesini Twitter’dan değerlendirdi. Bakan Çavuşoğlu mesajında, “ABD Senatosu’nun kararı siyasi bir gösteriden ibarettir. Hukuki bağlayıcılığı ve geçerliliği yoktur. Tarihi siyasi amaçlar için kullananlar gerçeklerle yüzleşmek istemeyen korkaklardır.” değerlendirmesinde bulundu.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, ABD Senatosunun 1915 Ermeni olaylarını “soykırım” olarak tanıyan karar tasarısını kabul etmesine ilişkin, “Yok hükmündeki bu karar, siyasi, askeri ve ekonomik hiçbir alanda Türkiye’nin haklı ve kararlı duruşunu etkilemeyecektir.” ifadelerini kullandı.