ABD’de 8 Kasım’da yapılan ara seçimlerde “Cumhuriyetçiler” dar bir farkla “Temsilciler Meclisi”nde çoğunluğu kazandılar. “Demokratlar” da dar farkla “Senato”da çoğunluğu elde ettiler. Demokratlar Meclis çoğunluğunu kaybettikleri için Meclis Başkanlığı ve diğer üst düzey liderliklerde roller değişecek. İki kanatlı Kongre’deki liderliklerde iki partide’ değişim’ bekleniyor. Değişim, Demokrat Parti’de yumuşak, Cumhuriyetçi Parti’deyse “sert” yaşanacak.
ABD’nin yerleşik iki partisi içinde “İhtiyarlar” ve “Gençler”, “Merkezciler” ile daha uçlardaki “Sağ” ve “Sol” kanatlar arasındaki rekabet iç ve dış politika kararlarını yakından ilgilendiriyor. Amerikan müesses nizamıysa iki partideki uç kanatların “Merkez”e yerleşmelerini istemiyor.
Temsilciler Meclisi’nin Demokrat Partili Başkanı Demokrat Parti’li Nancy Pelosi liderlikten çekiliyor. Ocak ayı başlarında bu pozisyon Cumhuriyetçiler’e geçecek. Demokratlar’ın ABD Kongresi’ndeki en üst düzey liderleri de değişecek. Yaşları 80’in üzerindeki üç lider yerlerini 2023’te daha genç yaştaki Demokrat siyasetçilere devredeceklerini ilân etmiş bulunuyorlar.
Pelosi liderlikten çekileceği için Meclis’te “Azınlık Liderliği”ne Demokrat Parti Grup Başkanı 52 yaşındaki Hakeem Jeffries’in getirilmesi bekleniyor. Pelosi ve diğer iki lider bu pozisyon için Jeffries’i destekleyeceklerini açıkladı. Temsilciler Meclisi’ndeki Demokratların “İlerici Sol” ve “Siyahlar” dahil tüm gruplarının Jeffries’in liderliği konusunda uzlaşmaları bekleniyor. Öte yandan Jeffries Meclis’te ilk sıradaki liderlik pozisyonunu üstlenen ilk Siyahî Amerikalı olacak.
Hakeem Jeffries Meclis’teki “İlericiler Grubu”nun bir üyesi olmakla birlikte Parti’nin “Merkezci” kanadına da çok yakın. Hatta Jeffries,” İlericiler”in daha Sol’daki isimleriyle arasına mesafe koymuştu. Demokratlar’ın Meclis’te Jeffries’den sonraki iki liderlik pozisyonuna getirilmeleri beklenen isimlerse sırasıyla Katherine Clark ve Peter Aguilar. Sözkonusu Liderlik seçimleriyse 30 Kasım’da yapılacak.
Cumhuriyetçilerse Meclis Başkanlığı ve Senato liderlikleri konusunda sert şekilde bölünmüş haldeler. Birçok Cumhuriyetçi Vekil ve Senatör, Kongre’deki liderlik seçimlerinin Georgia’daki ikinci tur Senato seçimleri sonuçlanana kadar ertelenmesi çağrısında bulunmuştular. Meclis Azınlık Lideri Kevin McCarthy ise Meclis Başkanlığı için adaylığını hemen oylamaya koydu.
“Meclis Cumhuriyetçi Konferansı”nda 219 Vekilin katıldığı oylamada Kevin McCarthy 188 oy, rakibiyse 31 oy aldı. McCarthy en fazla oyu alsa bile Meclis Başkanı olabilmesi için en az 218 oya ihtiyacı var. Nihai seçimse 3 Ocak 2023’te yapılacak. Meclis’te Trump yanlısı olarak bilinen daha Sağ’daki “Freedom Caucus” üyeleriyse McCarthy’yi istemiyorlar. Meclis’teki en ünlü Trumpçı Vekillerden Marjorie Taylor Greene ise sürpriz şekilde McCarthy’yi destekliyor. İddialara göre Greene, McCarthy’nin seçilmesi halinde önemli bir Komite’de liderlik bekliyor.
Trumpçı Vekiller McCarthy’nin Trump’ın Başkan adaylığını desteklediğini ilân etmemesi halinde 3 Ocak’ta umduğu oyları alamayacağı tehdidinde bulunuyorlar. 2020 seçimlerinin sonuçlarını bozma girişimlerine destek vermeyen liderler arasında yer alan McCarthy daha sonra Trump ile ilişkisini düzeltmişti. McCarthy’nin Meclis Başkanı olabilmesi için Trump’a ihtiyacı var. McCarthy Meclis Başkanı olsa bile daha Sağ’daki Vekillerin baskısı altında olacak.
Senato Azınlık Lideri Mitch McConnell ise bu rolünü yeni dönemde de sürdürmek istiyor. Trump’la arası fena halde bozuk olan McConnell Cumhuriyetçi Parti’nin “Merkezci” kanadına liderlik ediyor. “Senato Cumhuriyetçi Konferansı”nda yapılan oylamada McConnnell 37 oy, rakibi ise 10 oy aldı. Senato’daki diğer liderlik pozisyonlarına da McConnell ile uyumlu isimler seçildi. Trump seçimlerdeki başarısızlıktan McConnell’ı sorumlu tutan bir mesaj yayınlamıştı.
Amerikan Kongresi’nin iki kanadında her iki partiyi bekleyen bir diğer iç rekabet alanıysa “Dış İşleri”, “Yargı” ve “Silahlı Hizmetler” başta olmak üzere Komite üyelikleri ve Başkanlıkları. Kongre’deki iki partinin içinde farklı çizgilerdeki siyasî/ideolojik hiziplerin yanı sıra “Siyahîler” ve “Hispanikler” gibi etnik kökenlerine göre teşkil edilmiş gruplar da var. Tabii ki bu gruplar ve hizipler etkilerini komitelere yansıtmak için kıyasıya bir mücadele içerisinde olacaklardır.
