Batılı yetkililerin, ABD'nin Afrika'daki en önemli müttefiklerinden biri olan Çad'ın istikrarıyla ilgili endişelere sahip oldukları iddia edildi.
Washington Post'un Pentagon'dan sızan ABD istihbarat belgelerine dayandırdığı haberde, Rus paralı asker grubu Wagner'in Çad'daki isyancı grupları istihdam ettiği ve komşu Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 300 savaşçının Çad hükümetini devirme planı çerçevesinde eğitildiği iddia edildi.
İstihbarat belgesinde Wagner lideri Yevgeniy Prigojin'le yardımcılarının, Çad sınırına yakın bir bölgedeki Avakaba'da isyancıların eğitimi ve savaşçıların sevkiyatında kullanılacak rotalarla ilgili konuşmaları da yer aldı.
Pentagon'dan sızan istihbarat belgelerinde, Çad'da olası bir isyanı destekleme politikasının Prigojin'in Afrika ülkelerinden birleşik bir konfederasyon yaratma planının bir parçası olduğuna dikkat çekildi.
Wagner'in bu plan çerçevesinde Çad'ın yanı sıra Burkina Faso, Eritre, Gine, Mali, Nijer ve Sudan gibi ülkelerle çalışmalarını hızlandırdığı ifade edilirken, Prigojin'in bölgede istikrarsızlık yaratarak oluşacak güvenlik boşluklarından faydalanmak istediği öne sürüldü.
Orta Afrika Cumhuriyeti'nde "isyan" hazırlıkları
ABD istihbaratının hazırladığı raporda, Çad istihbaratının iki Çad vatandaşının Wagner'in davetiyle Orta Afrika'ya giderek burada Çad rejimini istikrarsızlaştırmak için çalışmalar yürüttüğünü tespit ettiği bilgisi paylaşıldı.
Belgede isimleri verilen iki Çad vatandaşının, Wagner'le yakın ilişkileri olan Orta Afrika Cumhuriyeti Savunma Bakanı Rameaux Claude Bireau'yla bir görüşme yaptıkları belirtilirken, bu kişilerin Çad'ın güneyindeki isyancıları Wagner'le çalışmak için ikna etmek üzere çalışmalar yürüttükleri öne sürüldü.
Çad İletişim Bakanı Aziz Mahamat Saleh, belgelerle ilgili doğrudan bir yorum yapmadı ancak Çad hükümetinin çok sayıda gencin Orta Afrika'da Wagner katıldığının farkında olduğunu söyledi.
Ülkesinin Rusya'yla bir problemi olmadığını belirten Saleh, buna karşın Wagner'in Çad'ın içişlerine karışmasını kabul etmeyeceklerini vurguladı.
Konuyla ilgili konuşan Prigojin ise, Çad'da bir isyan planladığı yönündeki iddiaları "saçmalık" olarak niteledi.
30 yıl boyunca Çad'ı yöneten Idriss Deby, 2021'de savaş alanında düzenlenen bir saldırıyla öldürülmüştü. Deby, 30 yıllık iktidarında bazıları ülkenin eski sömürgecisi Fransa'nın desteğiyle Çad'daki birçok isyanı bastırmıştı. Deby'nin ölümünün ardından oğlu General Mahamat Idriss Deby ülkenin yönetimini ele geçirmişti.
Rusya'nın Wagner aracılığıyla bölgede etkin bir güç haline gelmesiyle birlikte birçok Afrika ülkesinde olduğu gibi Çad'da da Fransa etkisi azalmıştı.
Geçen ekimde hükümetin görev süresini iki yıl daha uzatmasının ardından başkent Encemine'de demokrasi yanlısı binlerce kişi sokağa çıkmış, meydana gelen olaylarda resmi rakamlara göre 50 kişi hayatını kaybetmişti.
Gösteriler, Çad'ın yakın tarihindeki en kanlı gün olarak kayıtlara geçmişti.
ABD yönetiminin ölümler hakkında sessiz kalması ve Deby'nin ülke yönetimini el geçirmesini "darbe" olarak tanımlamaması tepki çekmişti.