İngiltere, Almanya ve Fransa’nın başını çektiği Avrupa ülkeleri, anlaşmayı “memnuniyetle” karşılarken, Körfez’in en önemli ülkesi Suudi Arabistan ile Arap Birliği’nin sessizliği dikkat çekti ve üzdü! Filistin’de ise anlaşmaya öfke hâkimken, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi’nin tepkisi durumu özetledi: “Bu anlaşma, Filistin halkının sırtına saplanmış bir hançerdir.”
BATILI ÜLKELERDE MEMNUNİYET HÂKİM
BAE ve İsrail arasında yapılan normalleşme(!) anlaşmasına farklı çevrelerden farklı tepkiler geldi. Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Sözcüsü Nabila Massrali, anlaşmayı “memnuniyetle” karşıladıklarını ifade etti. Alman hükümeti, anlaşmadan dolayı İsrail’i tebrik ederken; İngiltere Başbakanı Johnson, anlaşmanın iki ülke arasındaki normalleşme süreci için önemli bir adım olduğunu belirtti. Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian ise anlaşmayı, “memnuniyetle karşıladığını” belirtti.
İsrail ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasında yapılan normalleşme(!) anlaşmasına farklı çevrelerden farklı tepkiler geldi. Avrupa Birliği (AB), Fransa, Almanya, İngiltere ve diğer Avrupa ülkeleri anlaşmaya destek açıklamaları yaptı. AB Komisyonu Sözcüsü Nabila Massrali, İsrail ve BAE arasındaki anlaşmayı “memnuniyetle” karşıladıklarını ifade etti. Normalleşmenin iki ülkenin yanı sıra bölgesel istikrara da katkı sağlayacağını savunan Massrali, İsrail ve BAE’nin AB’nin ortakları olduğunu kaydetti.
ALMANYA, İNGİLTERE VE FRANSA’DAN DESTEK
Alman hükümeti, İsrail ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasındaki ilişkilerin normalleşmesini öngören anlaşmadan dolayı İsrail’i tebrik etti. Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, İsrail ile BAE arasındaki ilişkilerin normalleşmesinin bölgedeki barışa önemli bir katkı sunacağını savundu. İngiltere Başbakanı Boris Johnson, anlaşmanın iki ülke arasındaki normalleşme süreci için önemli bir adım olduğunu belirterek, “Batı Şeria’da ilhakın durdurulması benim büyük umudumdu. Bu anlaşma ile durdurulmuş oldu. Bugün bu planın askıya alınması Orta Doğu’da barış için önemli bir adımdır” iddiasında bulundu. Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian ise yaptığı yazılı açıklamada, “Fransa, bölgedeki iki önemli ortağı olan İsrail ile BAE arasındaki ilişkilerin normalleştiğine yönelik açıklamayı memnuniyetle karşılamaktadır” ifadesini kullandı.
ARAP BİRLİĞİ’NDEN HENÜZ BİR AÇIKLAMA YOK
Körfez ülkeleri arasında BAE’nin önemli müttefiklerinden olan Suudi Arabistan, İsrail ile varılan anlaşmada sessizliğini koruyup herhangi bir tepki göstermezken; Arap Birliği’nden de anlaşmaya yönelik herhangi bir sert tepki veya kınama gelmedi. Katar ve Kuveyt de anlaşmaya ilişkin henüz bir açıklama yapmadı. Mısır’ın darbeci Cumhurbaşkanı Sisi, anlaşmadan duyduğu memnuniyeti Twitter hesabından yaptığı paylaşımla ortaya koydu. BAE’nin resmi ajansı WAM’daki habere göre Sisi, Abu Dabi Veliaht Prensi Muhammed bin Zayid Al Nahyan’ı telefonla arayarak anlaşma dolayısıyla kendisini tebrik etti. Körfez ülkeleri arasında anlaşmaya yönelik Bahreyn ve Umman’dan destek açıklamaları yapıldı.
FİLİSTİN’DE ÖFKE HÂKİM
Filistin Halk Kurtuluş Cephesi (FHKC), BAE ile İsrail’in normalleşme anlaşmasını “Filistin halkının sırtına saplanmış bir hançer” olarak nitelendirdi. Filistin yönetiminden yapılan yazılı açıklamada, BAE’nin, “işgal devleti” İsrail’in işgal altındaki Batı Şeria’nın bazı kısımlarının ilhakını geçici olarak askıya alması karşılığında ve Mescid-i Aksa’yı Yahudileştirme planları gölgesinde bu anlaşmaya vardığına vurgu yapıldı. HAMAS, Fetih ve İslami Cihad Hareketi de, BAE ile İsrail’in normalleşme anlaşmasına tepki gösterdi.
NORMALLEŞEN ÜÇÜNCÜ ARAP ÜLKESİ
ABD Başkanı Donald Trump, İsrail ile BAE’nin “ilişkilerini tamamen normalleştirmek” için anlaşmaya vardıklarını duyurmuştu. Trump, resmi Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Bugün büyük atılım. İki muhteşem dostumuz İsrail ve BAE arasında tarihi barış anlaşması” ifadelerini kullanmıştı. İsrail Başbakanı Netanyahu da sosyal medya hesabından ABD Başkanı Trump’ın paylaşımını alıntılayarak, “Bu tarihi bir gün” değerlendirmesi yapmıştı. BAE resmi ajansı WAM’ın haberinde ise İsrail ile BAE’nin, ilişkilerin tesisi için “ortak bir yol haritası” belirleme konusunda anlaştığı ve iki ülkeden yetkililerin ilerleyen haftalarda bir araya gelerek farklı alanlarda ikili anlaşmalar imzalayacağı ifade edilmişti. BAE, 1979’da Mısır’ın, 1994’te de Ürdün’ün ardından İsrail ile normalleşme anlaşmasını imzalayan üçüncü Arap ülkesi oldu.
Türkiye’den yapılan açıklamada, “Zaten ölü doğan ve hiçbir geçerliliği olmayan ABD planı üzerinden gizli hesaplar yapmaya çalışan BAE, bu şekilde Filistin’in iradesini de yok saymaktadır” ifadesini kullandı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da düzenlediği basın toplantısında, “BAE, bölgenin istikrarsızlığı için çaba sarf ediyor. Kendi çıkarları için Filistin davasına ihanet ediyor” dedi.
İSLAM ÂLEMİ BİRLİK OLAMAMA HÜZNÜ İÇİNDE!
Suudi Arabistan ve Arap Birliği sessizliğini korumayı tercih ederken, Katar ve Kuveyt’ten de herhangi bir açıklama gelmedi. Mısır’ın darbeci Cumhurbaşkanı Sisi, memnuniyetini dile getirirken; Bahreyn ve Umman’dan da destek açıklamaları yapıldı. İslam âlemi, bir kez daha Filistin meselesinde bile birlik olamamanın hüznünü yaşadı!
İSRAİL’LE NORMALLEŞEN 3. ARAP ÜLKESİ
BAE, 1979’da Mısır’ın, 1994’te de Ürdün’ün ardından İsrail ile normalleşme anlaşmasını imzalayan üçüncü Arap ülkesi oldu.