İklim değişikliğinin dünyada çok büyük değişikliklere yol açması kaçınılmaz.
Deniz seviyesi yükselebilir, gıda üretimi azalabilir ve bazı canlı türlerinin soyu tükenebilir.
Birleşmiş Milletler dünyanın, iklim değişikliğini, sanayi üretimine geçilmeden önceki dönemin ortalama sıcaklıklarının 1,5 santigrad derece üzeri ile sınırlaması gerektiğini söylüyor
Fakat bilim insanları ısı artışını bu düzeyde tutabilmek için insanlığın, toplumsal yaşamın her alanında çok hızlı, çok kapsamlı ve daha önce örneği görülmemiş değişiklikler yapması gerektiği uyarısında bulunuyorlar.
Öyleyse, dünya ne ölçüde ısınıyor ve ne yapabiliriz?
1. Dünyanın iklimi bir süredir ısınıyor
Dünya Meteoroloji Örgütü'nün (WMO) raporuna göre gezegenimiz şu anda yaygın sanayileşme dönemi öncesindeki sıcaklık ortalamasından 1 santigrad derece daha sıcak.
Birbirinden bağımsız beş ayrı kurum tarafından tutulan küresel sıcaklık kayıtlarına göre, 2018 yılının ilk 10 ayında ortalama küresel ısı, 1850-1900 yılları arasındaki ortalama ısının yaklaşık 1 derece (0.98) üzerindeydi.
2019
En sıcak 10 yıl
En soğuk 10 yıl
123456789101112Aylar-0.8-0.6-0.4-0.220. yüzyıldaortalama ısı+0.2+0.4+0.6+0.8+1.0+1.2Daha soğukDaha sıcak
Dünya Meteoroloji Örgütü'ne göre sıcaklık ölçümlerinin başladığı yıllardan bu zamana, gezegenin en sıcak yılları son 22 yılda yaşanmış ve ilk dört sırada da 2015 ile 2018 arasındaki yıllar var.
Bu eğilim aynı şekilde devam edecek olursa 2100 yılına gelindiğinde dünyada ortalama yıllık sıcaklık 3 ila 5 santigrad artabilir.
1 derece kulağa çok bir ısı artışı değilmiş gibi gelebilir ama IPCC (BM Hükümetlerararası İklim Değişikliği Paneli) ülkeler eyleme geçmezse yıkıcı değişikliklerle yüz yüze geleceğimizi, deniz seviyelerinin yükseleceğini, okyanus sularının ısısının yükseleceğini, asit oranının artacağını, pirinç, mısır, buğday gibi temel gıda ürünlerinin yetiştirilmesinin tehlikeye düşeceğini söylüyor.
2. 2019 yılı bütün rekorları kırdı
2019 yazında kuzey yarımkürede neredeyse 400 kere "bütün zamanların en yüksek sıcaklığı" rekoru kırıldı.
1 Mayıs ile 30 Ağustos tarihleri arasında 29 ülkede rekor sıcaklıklar yaşandı. Bütün zamanların en yüksek ısısı rekorlarının üçte biri Almanya'da. Onu Fransa ve Hollanda izliyor.
Avrupa ülkelerindeki bu rekorlar Haziran ve Temmuz aylarında kıtayı etkisi altına alan sıcak hava dalgası sırasında yaşandı.
Aşağıdaki haritada gösterilen dönemde (Mayıs ile Ağustos 2019 arasında) sarı noktalar verili tarihlerde sıcaklık rekorunun kırıldığı yerleri, pembe o ay içindeki en yüksek sıcaklığın görüldüğü yerleri, koyu kırmızı ise bütün zamanların bilinen en sıcak gününün yaşandığı yerleri gösteriyor.
Amerika Birleşik Devletleri'nde de Berkeley Dünya verilerine göre 2019'da 30 kere "bütün zamanların en yüksek sıcaklığı" rekoru kırıldı. Japonya'da yazın sıcak hava dalgası 11 kişinin ölümüne yol açarken, 10 kez "bütün zamanların en yüksek sıcaklığı" rekoru kırıldı.
3. İklim değişikliği hedeflerinin gerisindeyiz
Paris'te varılan iklim anlaşması çerçevesinde ülkelerin taahhüt ettiği karbon salımı kesintisi hedeflerinin tam olarak hayata geçirileceğini bile varsaysak, yüzyılın sonunda dünya hâlâ ortalama 3 derece daha sıcak olacak.
Geçtiğimiz birkaç yıl içinde iklim bilimciler iklim değişikliği için "güvenli" olduğunu düşündükleri ısı artışı sınırını yeniden tanımladılar.
Onlarca yıldır araştırmacılar küresel ısı artışının 21. yüzyılın sonuna kadar, sanayi öncesi döneme göre, 2 derecenin altında tutulması halinde, iklim krizinin en kötü etkilerinden kaçınılabileceğini söylediler.
Paris anlaşmasını imzalayan ülkeler de taahhütlerini bu öngörülere göre yapmıştı. Fakat şimdi uzmanlar bu ısı artışı sınırının 2 değil 1,5 derece olması gerektiğinde birleşiyor.