Normal zamanı 3 Kasım 2019 Pazar günü olan seçimler, MHP lideri Devlet Bahçeli´nin önerisiyle, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan´ın da parti içi istişaresi sonucunda 24 Haziran 2018 tarihine çekildi. Siyasi tarihinde 7 erken seçim yaşayan Türkiye´nin 8. erken seçimi 24 Haziran 2018 Pazar günü gerçekleşecek. Son erken seçim, AKP´nin 7 Haziran seçimlerinden çıkan sonuçlarda tek başına iktidar olamaması ve koalisyon hükümeti kurulamaması üzerine 1 Kasım´da gerçekleşmişti.
TÜRKİYE´DE YAPILAN ERKEN SEÇİMLER
Türkiye´de bugüne kadar 7 erken seçim yapıldı. Bu seçimlerden ilginç sonuçlar çıktı. Bu olaylardan dikkat çekenlerden ilki; kendisi erken seçim kararı alan ANAP´ın iktidarını kaybetmesi olurken, diğeri de Refah Partisi´nin birinci parti olması olarak görülebilir.
İşte Türkiye´de yaşanan erken seçimler ve tarihleri:
DEMOKRAT PARTİ´NİN SONU OLDU
Türkiye´de yapılan ilk erken seçim Demokrat Parti´nin isteğiyle 27 Ekim 1957tarihinde gerçekleşti. Normal seçim tarihinden bir yıl önce yapılan 1957 seçimleri, erken tarihte gerçekleşen 1957 seçimleri Demokrat Parti´nin katıldığı son seçim oldu.
Türkiye´nin ikinci erken seçimi Özal döneminde yaşandı. 1987´de siyasi yasakların kalkmasına ilişkin Anayasa Referandumunda Turgut Özal´ın başını çektiği ?Hayır´ cephesine karşı ?Evet´ kararının çıkması üzerine erken seçim kararı alındı. 29 Kasım 1987´de erken seçimler yapıldı.
ERKEN SEÇİME GİDEN MESUT YILMAZ İKTİDARI KAYBETTİ
Normal seçim tarihinden bir yıl önce yapılan bir başka erken seçim, Mesut Yılmaz´ın ANAP Genel başkanı olmasıyla oldu. Anavatan Partisi kendi isteğiyle gittiği 20 Ekim 1991 erken seçiminde iktidarı kaybederek Sosyal Demokrat Parti ve Doğru Yol Partisi koalisyonu kuruldu.
REFAH PARTİSİ ERKEN SEÇİMİ KAZANDI
Dördüncü erken seçim ise Tansu Çiller döneminde alındı. 24 Aralık 1995 tarihinde yapılan erken seçimde, Refah Partisi yüzde 21.4 oy alarak birinci parti oldu. Süreç Milli Görüş lideri Prof. Dr. Necmettin Erbakan´ı başbakanlığa taşıdı.
Türk Siyasi tarihindeki bir diğer erken seçim 1999 yılında oldu. Beşinci erken seçim olan 18 Nisan 1999´daki seçim ANA-SOL-M hükümeti ile sonuçlandı.
BAHÇELİ AKP´Yİ İKTİDAR YAPAN ERKEN SEÇİM SÜRECİNİ BAŞLATTI
Ekonomik krizin derinden hissedildiği 2000´li yılların başında MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli AKP iktidarının yolunu açan erken seçim kararında etkili bir rol oynadı. Türk siyasi tarihinin altıncı erken seçimi 3 Kasım 2002´de gerçekleşti. Mecliste olan bütün partilerin barajın altında kaldığı seçimlerde Adalet ve Kalkınma Partisi yüzde 34.3, Cumhuriyet Halk Partisi %19.4 oy alarak barajı aştı.
DAVUTOĞLU DÖNEMİNDE ERKEN SEÇİM
7 Haziran 2015´de gerçekleştirilen genel seçimler sonrasında yüzde 40.9 oy alan AKP´nin istediği tek başına iktidar olmayınca ve koalisyon da kurulamayınca erken seçim kararı alındı. 1 Kasım 2015´te seçmen tekrar sandık başına gitti.
24 HAZİRAN 2018 ERKEN SEÇİM TAKVİMİ
24 Haziran´da yapılacak erken seçime bugün itibariyle 65 gün bulunuyor. Peki, erken seçim takvimi nasıl işleyecek. Kalan 65 günde neler olacak?
TBMM´NİN ONAYI
Erken seçime gidebilmek için Anayasa değişikliği gerekmiyor ancak kararın TBMM tarafından onaylanması gerekiyor. TBMM´de şu anda toplam 539 milletvekili var. Erken seçime gidilmesinin kabulü için 276 milletvekilinin onayı gerekiyor.
YSK SEÇİM TAKVİMİNİ AÇIKLAYACAK
Erken seçim kararı alınmasından sonra propaganda ve seçim kurallarının belirlenmesi gerekiyor. Yüksek Seçim Kurulu (YSK) ilan edilen seçim tarihine göre; seçime gidecek partilerin belirlenmesi, adayların ilanı, seçmen kütüklerinin yenilenmesi, il ve ilçe seçim kurullarının belirlenmesi, oy pusulalarının bastırılması gibi konularda kamuoyunu bilgilendirecek.
SEÇİMDE NELER / KİMLER OYLANACAK?
Türkiye, 2017 referandumuyla kabul edilen anayasa değişiklikleriyle ilk defa Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerini bir arada yapacak. TBMM´de grubu bulunan siyasi partiler Cumhurbaşkanı için aday gösterebilecek. TBMM dışından aday göstermek için noterden onaylı 100 bin imza şartı bulunuyor.
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda adaylar yüzde 50´ye ulaşamazsa en çok oyu alan iki aday ikinci tura kalacak. İkinci turda en yüksek oyu alan aday Cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturacak.
CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÜMET SİSTEMİ BAŞLAYACAK
24 Haziran 2018 erken seçimleri, 2017 referandumuyla kabul edilen yeni anayasanın da resmi olarak yürürlüğe girmiş olması demek. Partisiyle ilişiği kesilmeyecek olan ?Cumhurbaşkanı´nın kararname çıkarma yetkisi olacak.
Cumhurbaşkanı yürütmenin başı olurken, başbakanlık makamı da kalkacak. Böylece Binali Yıldırım Türkiye Cumhuriyeti´nin son ?Başbakan´ı olacak.
