Yeni Zelanda’nın Christchurch kentindeki Nur ve Linwood camilerine 15 Mart’ta Avustralyalı terörist Brenton Tarrant'ın düzenlediği, 51 kişinin hayatını kaybettiği, 49 kişinin yaralandığı terör saldırısı, yılın ilk çeyreğine damgasını vurdu.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 17 Mart'ta Christchurch'e gitti. Terör saldırısından sonraki ilk cuma 22 Mart'ta öğle vakti okunan ezan, Müslümanlara destek için, devlet kurumları Radyo Yeni Zelanda (RNZ) ve Yeni Zelanda Televizyonu (TVNZ) aracılığıyla canlı yayınlandı.
Yeni yılın ilk günü Brezilya'da yeni seçilen Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, yemin ederek görevine başladı.
Meksika'da başkent Meksiko'nun 100 kilometre kuzeyindeki Tlahuelilpan kasabası yakınlarında 19 Ocak'ta boru hattındaki çatlaktan sızan petrolün alev alması sonucu patlama yaşandı. Patlamada, boru hattından sızan akaryakıtı bidonlara doldurmak için çevrede bulunan 114 kişi hayatını kaybetti.
Hindistan Hava Kuvvetlerine ait savaş uçakları şubat ayı sonunda Pakistan hava sahasını ihlal etti.
Hindistan Hava Kuvvetlerine ait bir savaş uçağı Cammu Keşmir'in Budgam bölgesinde 27 Şubat'ta düştü. Pakistan Hava Kuvvetlerine ait 3 savaş uçağının, sabah saatlerinde Keşmir Sınır Kontrol Hattı'nı geçerek Hindistan'ın Cammu Keşmir bölgesine girdiği ve Hint uçaklarının önleme yaptığı bildirildi. Pakistan ordusu, hava sahalarına giren 2 Hint savaş uçağının vurularak düşürüldüğünü açıkladı. Pakistan ile Hindistan karşılıklı olarak savaş uçaklarının düşürülmesinin ardından çok sayıda kentte havaalanlarını kapatarak sivil uçuşları durdurdu. Hindistan ile Pakistan arasında karşılıklı düzenlenen hava operasyonları nedeniyle kapatılan Pakistan hava sahası 8 Mart'ta tamamen açıldı.
Etiyopya Havayollarına ait yolcu uçağı, 10 Mart'ta Kenya'nın başkenti Nairobi'ye yaptığı uçuş sırasında düştü. Devlete ait yayın kuruluşu EBC, uçakta 157 kişiden kurtulan olmadığını duyurdu. Kazanın ardından pek çok ülke Boeing 737 Max 8 tipi uçakların ülkeye giriş ve çıkışlarının askıya alındığını açıkladı.
Venezuela Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido, 23 Ocak'ta ülkede düzenlenen hükümet karşıtı gösterilerde kendisini "geçici devlet başkanı" ilan etti.
ABD Başkanı Donald Trump ile Kuzey Kore lideri Kim Jong-un arasında Vietnam'ın başkenti Hanoi'de 28 Şubat'ta düzenlenen ikinci zirvede anlaşma sağlanamadı.
2019'da şu önemli gelişmeler yaşandı:
OCAK
1 Ocak
- Brezilya'da yeni seçilen Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, yemin ederek görevine başladı.
3 Ocak
- Türkiye Maarif Vakfı (TMV), Pakistan'daki Fetullahçı Terör Örgütü'ne (FETÖ) ait okulların yönetimini devraldı.
6 Ocak
- Filipinler'de, "Usman" olarak adlandırılan fırtınanın neden olduğu sel ve heyelanlarda 126 kişi öldü.
7 Ocak
- Bangladeş'te 30 Aralık'ta yapılan seçimlerin galibi Şeyh Hasina, yemin ederek Başbakanlık görevine başladı.
15 Ocak
- İngiltere Başbakanı Theresa May'in Avrupa Birliği (AB) ile vardığı birlikten çıkış (Brexit) anlaşması İngiliz parlamentosu tarafından reddedildi.
19 Ocak
- Meksika'nın başkenti Meksiko'nun 100 kilometre kuzeyindeki Tlahuelilpan kasabası yakınlarında boru hattındaki çatlaktan sızan petrolün alev alması sonucu patlama yaşandı. Patlamada, boru hattından sızan akaryakıtı bidonlara doldurmak için çevrede bulunan 114 kişi hayatını kaybetti.
22 Ocak
- ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, terör örgütü DEAŞ'ı Suriye ve Irak'ta yenilgiye uğrattıklarını söyledi.
23 Ocak
- Venezuela Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido, ülkede düzenlenen hükümet karşıtı gösterilerde kendisini "geçici devlet başkanı" ilan etti.
24 Ocak
- Malezya Kralı Sultan V. Muhammed'in tahtını bırakmasının ardından ülkenin yeni kralı, Pahang eyalet tahtını babası Sultan Ahmed Şah'tan devralan Tengku Abdullah oldu.
25 Ocak
- Filipinler'in güneyinde yaşayan Müslüman Moro halkına geniş kapsamlı özerklik sağlanmasını öngören Bangsamoro Organik Yasası'nın (BOL) kabulü için yapılan referandumdan "evet" oyu çıktı.
- Brezilya'nın güneybatısında bir maden atık barajının çökmesi sonucu 110 kişi öldü, 200'den fazla kişi kayboldu.
26 Ocak
- ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, bütün ülkelere, Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro ile ekonomik ilişkilerini bitirmeleri çağrısı yaptı.
27 Ocak
- Filipinler'in güneyindeki bir Katolik kilisesini hedef alan iki ayrı bombalı saldırıda 20 kişi öldü, 81 kişi yaralandı.
- Endonezya'nın Sulawesi Adası'nda şiddetli yağışların neden olduğu sel ve heyelanlarda 68 kişi öldü.
29 Ocak
- Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Rami el-Hamdallah'ın başkanlığını yürüttüğü hükümetin istifasını kabul etti.
30 Ocak
- Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin (KDC) batısındaki Mai-Ndombe eyaletinde, her birinde yaklaşık 100 cesedin olduğu 50 toplu mezar bulundu.
31 Ocak
- Malezya Kralı Sultan V. Muhammed'in tahtını bırakmasının ardından krallığa seçilen Pahang eyalet Kralı Sultan Abdullah, yemin ederek görevine başladı.
- Avrupa Parlamentosu (AP), Venezuela'da kendini "geçici devlet başkanı" ilan eden muhalif lider Juan Guaido'yu tanıma kararı aldı.
ŞUBAT
4 Şubat
- Avrupa Birliği (AB) üyesi 10 ülke Venezuela Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido'yu "geçici devlet başkanı" olarak tanıdığını açıkladı.
6 Şubat
- Sudan'da yürütülen Orta Afrika Cumhuriyeti (OAC) hükümetiyle silahlı gruplar arasındaki barış görüşmelerinde nihai anlaşmanın OAC'de imzalandığı bildirildi.
7 Şubat
- Birleşmiş Milletler (BM), Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetinin, Suudi Arabistan yetkilileri tarafından planlandığını ve Suudi Arabistan'ın Türkiye'nin cinayeti aydınlatma çabalarını ciddi bir şekilde baltaladığını kaydetti.
11 Şubat
- Uluslararası Af Örgütü, Myanmar'da Arakan halkına karşı hak ihlallerinin devam ettiğine yönelik yeni kanıtlar olduğunu bildirdi.
12 Şubat
- Suriye'nin Deyrizor ilinde, ABD öncülüğündeki uluslararası koalisyonun terör örgütü DEAŞ hedeflerine düzenlediği saldırılarda çoğu çocuk ve kadın 50 sivil öldü.
14 Şubat
- Hindistan'ın Cammu Keşmir bölgesinde paramilis konvoyunu hedef alan bombalı saldırıda 44 asker öldü, 20 asker yaralandı.
22 Şubat
- Sudan Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir, hükümetin feshedildiğini ve ülkede 1 yıl süreyle olağanüstü hal (OHAL) ilan edildiğini açıkladı.
23 Şubat
- Batı Afrika ülkesi Nijerya'da devlet başkanlığı seçimlerinde Tüm İlericiler Kongresi (APC) adayı mevcut Devlet Başkanı Muhammed Buhari yeniden başkan seçildi.
26 Şubat
- Hindistan Hava Kuvvetlerine ait savaş uçaklarının Pakistan hava sahasını ihlal ettiği ve bomba bıraktığı bildirildi.
27 Şubat
- Pakistan ile Hindistan karşılıklı olarak savaş uçaklarının düşürülmesinin ardından çok sayıda kentte havaalanlarını kapatarak sivil uçuşları durdurdu.
28 Şubat
- ABD Başkanı Donald Trump ile Kuzey Kore lideri Kim Jong-un arasında Vietnam'ın başkenti Hanoi'de düzenlenen ikinci zirvede anlaşma sağlanamadı.
MART
1 Mart
- ABD yönetimi, 5 yılda bir yapılan değerlendirmeler sonrasında 1997'de Yabancı Terör Örgütleri (FTO) listesine alınan PKK'nın listede kalmayı sürdüreceğini açıkladı.
5 Mart
- Fransa'da 3 aydan fazladır devam eden sarı yeleklilerin eylemlerinde polisin kullandığı biber gazı kapsülü 1 kişinin yaşamını yitirmesine ve 368 kişinin yaralanmasına neden oldu.
- ABD Dışişleri Bakanlığı, Türkiye'nin Rusya'dan S-400 hava savunma sistemleri alması durumunda çeşitli yaptırımlar uygulanabileceğini açıkladı.
7 Mart
- İsviçre'nin Cenevre kentinde İnsan Hakları Konseyinin 40. oturumunda, 28 AB üyesinin dahil olduğu 36 ülke, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetini "en sert" şekilde kınadı, sorumlulardan hesap sorulması çağrısında bulundu.
8 Mart
- Hindistan ile Pakistan arasında karşılıklı düzenlenen hava operasyonları nedeniyle kapatılan Pakistan hava sahası tamamen açıldı.
10 Mart
- Etiyopya Havayollarına ait yolcu uçağı, Kenya'nın başkenti Nairobi'ye yaptığı uçuş sırasında düştü. Devlete ait yayın kuruluşu EBC, uçakta 157 kişiden kurtulan olmadığını duyurdu.
12 Mart
- Etiyopya'da 157 kişinin hayatını kaybettiği kazanın ardından pek çok ülke Boeing 737 Max 8 tipi uçakların ülkeye giriş ve çıkışlarının askıya alındığını bildirdi.
- İngiliz parlamentosu, hükümetin Avrupa Birliği (AB) ile vardığı Brexit anlaşmasını revize edilmiş halini de reddetti.
13 Mart
- Melbourne'da görev yaptığı dönemde kilise korosundaki iki erkek çocuğa cinsel tacizde bulunmaktan hakim karşısına çıkan eski Vatikan Ekonomi Bakanı ve Avustralya Kardinali George Pell'e, 6 yıl hapis cezası verildi.
- Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), iç savaşın başlamasından bu yana 8 yılda 872'si Beşşar Esed rejimi tarafından olmak üzere insani yardım alanında çalışan 1109 kişinin çatışan taraflarca öldürüldüğünü bildirdi.
14 Mart
- Sudan'da olağanüstü hal ile meclisin feshedilmesinden 3 hafta sonra kurulan yeni kabine, Cumhurbaşkanı Ömer eş-Beşir'in huzurunda yemin ederek göreve başladı.
15 Mart
- Yeni Zelanda'nın Christchurch kentindeki iki camiye, cuma namazı sırasında düzenlenen silahlı terör saldırısında 51 kişi öldü, 49 kişi yaralandı.
16 Mart
- Zimbabve ile Mozambik sınırındaki bölgede etkili olan kuvvetli yağış ve tropikal hortum nedeniyle 65 kişi hayatını kaybetti.
- Endonezya'nın doğusundaki Papua eyaletinde meydana gelen sel ve heyelanlarda 104 kişi yaşamını yitirdi.
17 Mart
- Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Yeni Zelanda'da iki camiye yönelik terör saldırısının düzenlendiği Christchurch kentine gitti.
- Taliban militanlarının, Afganistan'ın kuzeyindeki Faryab vilayetinin Kaysar ilçesindeki polis karakoluna saldırması sonucu 22 güvenlik görevlisinin hayatını kaybettiği bildirildi.
- Yeni Zelanda'da iki camiye düzenlenen terör saldırısının ardından Müslümanları hedef alan açıklamalarıyla tepki çeken Avustralyalı Bağımsız Senatör Fraser Anning'in parlamentodan gönderilmesini talep eden dilekçeye bir milyondan fazla kişi imza attı.
18 Mart
- Çin hükümeti, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde 2014'ten bu yana 13 bin kişinin gözaltına alındığını bildirdi.
20 Mart
- Afganistan'da mart ayında yaşanan sel felaketinde 63 kişi yaşamını yitirdi, 31 kişi yaralandı. Felaketin ardından ülkede 122 bin 600'den fazla kişinin yardıma muhtaç olduğu belirtildi.
21 Mart
- Irak'ın Musul kentinde feribotun batması sonucu 103 kişi hayatını kaybetti.
22 Mart
- Yeni Zelanda'daki terör saldırısının ardından gelen ilk cuma günü, Müslümanlara destek için öğle vakti okunan ezan, devlet kurumları Radyo Yeni Zelanda (RNZ) ve Yeni Zelanda Televizyonu (TVNZ) aracılığıyla canlı yayınlandı.
23 Mart
- Batı Afrika ülkelerinden Mali'nin, kabileler arası etnik çatışmaların yaşandığı orta kesimlerinde, silahlı bir grubun saldırısına uğrayan Fulani topluluğuna mensup 154 kişi hayatını kaybetti.
- Güney Afrika ülkelerinden Mozambik, Zimbabve ve Malavi'deki kasırga ve kuvvetli yağışların yol açtığı seller nedeniyle ölenlerin sayısı 700'ü geçti.
25 Mart
- ABD Başkanı Donald Trump, "Golan Tepeleri üzerinde İsrail'in egemenliğini ABD'nin resmen tanıdığını" ilan eden başkanlık kararına imza attı.
- Dışişleri Bakanlığı, ABD Başkanı Donald Trump'ın "Golan Tepeleri üzerinde İsrail'in egemenliğini ABD'nin resmen tanıdığını" ilan eden başkanlık kararını imzalamasını şiddetle kınadı.
27 Mart
- ABD, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde (BMGK) tek taraflı Golan Tepeleri kararıyla yalnız kalırken, Konseyin diğer 14 üyesi işgal altındaki bölgenin İsrail toprağı olmadığı konusunda birleşti.
28 Mart
- İran'da meydana gelen sel felaketinde 44 kişi hayatını kaybetti.
- Dünya Meteoroloji Örgütü, iklim değişikliği nedeniyle meydana gelen doğal afetlerin 2018'de 62 milyon kişiyi etkilediğini açıkladı.
31 Mart
- Nepal'in güneyindeki Bara ve Parsa bölgelerindeki köyleri etkisi altına alan fırtınada 35 kişi öldü, yaklaşık 400 kişi yaralandı.
2 Nisan
- Cezayir'de uzun süredir protestoların hedefi olan Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika istifa etti.
4 Nisan
- Suriye'de Beşşar Esed rejimi güçlerinin "İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi"nde pazar yerine düzenlediği saldırıda 10 sivil yaşamını yitirdi, 25 sivil yaralandı.
- Amerikan uçak üreticisi Boeing, "738 MAX 8" tipi yol uçaklarının Endonezya ve Etiyopya’da yaptıkları kazalarda uçuş kontrol yazılımındaki hatanın payı olduğunu belirterek yaşanan can kayıpları için özür diledi.
5 Nisan
- İsrail askerlerinin abluka altındaki Gazze Şeridi sınırında düzenlenen barışçıl "Büyük Dönüş Yürüyüşü" gösterilerine müdahalesinde 83 Filistinli yaralandı.
6 Nisan
- Sudan'da binlerce gösterici Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir'e istifa çağrısı yapmak için başkent Hartum'da toplandı. Gösterilerde 5 kişi öldü.
7 Nisan
- Suriye'de Beşşar Esed rejimi güçlerinin "İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi" içindeki sivil yerleşimlere düzenlediği saldırıda en az 11 sivil yaşamını yitirdi, 40'tan fazla sivil yaralandı.
8 Nisan
- ABD Başkanı Donald Trump, İran Devrim Muhafızları Ordusunun (DMO), ABD'nin yabancı terör örgütleri listesine eklendiğini duyurdu. İran Milli Güvenlik Yüksek Konseyi, buna karşılık, ABD Merkez Kuvvetlerini (CENTCOM) terör örgütleri listesine aldığını açıkladı.
9 Nisan
- Cezayir'de Abdulaziz Buteflika'nın istifasının ardından, parlamentonun iki kanadında gerçekleştirilen oturumun ardından Millet Konseyi Başkanı Abdulkadir bin Salih geçici cumhurbaşkanı oldu.
11 Nisan
- Sudan’da ordu yönetime el koydu. Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir gözaltına alınırken, Savunma Bakanı Avad bin Avf liderliğindeki Askeri Geçiş Konseyi 2 yıllık bir geçiş dönemi için idareyi ele aldı.
- Wikileaks kurucusu Julian Assange, 2012'den beri kaldığı Ekvador'un Londra Büyükelçiliğinde gözaltına alındı.
- İsrail'de erken genel seçimlerde Başbakan Binyamin Netanyahu'nun Likud Partisi parlamentoda 36 sandalye kazanarak birinci oldu.
12 Nisan
- Sudan Savunma Bakanı ve Askeri Geçiş Konseyi Başkanı Avad bin Avf, kendi isteğiyle görevinden ayrıldığını açıkladı. Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, Sudan Askeri Geçiş Konseyinin yeni başkanı oldu.
15 Nisan
- Fransa'nın başkenti Paris'teki Notre Dame Katedrali'nde çıkan yangında çatı tamamen çöktü. Yangında, Fransa'nın sembolü olarak gösterilen ve savaşlara rağmen ayakta kalan dünyaca ünlü 856 yıllık yapı büyük ölçüde zarar gördü.
21 Nisan
- Sri Lanka'da kilise ve otelleri hedef alan saldırılarda 253 kişi öldü, 500’den fazla kişi yaralandı. Terör saldırılarında Türk vatandaşları Serhan Selçuk Nariçi, Yiğit Ali Çavuş ve sonraki günlerde saldırıda ağır yaralanan Zekeriya Tuyan hayatını kaybetti.
- Ukrayna’da, devlet başkanlığı seçimini ikinci turda yüzde 73,22 oy alan komedyen Vladimir Zelenskiy kazandı.
- Kraliçe II. Elizabeth 93 yaşına girdi. Tahtta 67. yılını dolduran Kraliçe, bu süre içinde 13'ü İngiltere'de olmak üzere, kendisini hükümdar kabul eden ülkelerde 150'den fazla başbakan gördü.
22 Nisan
- Beyaz Saray, daha önce İran petrol yaptırımlarından muaf tutulan Çin, Hindistan, Japonya, Güney Kore, Tayvan, İtalya, Yunanistan ve Türkiye’ye yeni muafiyet hakkı verilmeyeceğini açıkladı.
23 Nisan
- Sri Lanka'da Paskalya gününde düzenlenen bombalı saldırıların sorumluluğunu DEAŞ terör örgütü üstlendi.
24 Nisan
- ABD Havacılık ve Uzay Dairesinin (NASA) Mars'a indirdiği sismik inceleme aracı InSight, Kızıl Gezegen'de ilk yer sarsıntısını kaydetti.
30 Nisan
- Venezuela’da kendini "geçici devlet başkanı" ilan eden Ulusal Meclis (AN) Başkanı Juan Guaido öncülüğündeki bir grup asker darbe girişi başlatmaya çalıştı. Guaido ve askerler, halkı Devlet Başkanı Nicolas Maduro liderliğindeki hükümeti devirmek üzere sokağa çıkmaya çağırdı. Girişim başarısızlıkla sonuçlandı.
1 Mayıs
- Japonya'da eski İmparator Akihito'nun tahtı bırakmasının ardından Veliaht Prens Naruhito yemin ederek tahta çıktı.
4 Mayıs
- İsrail ordusu, abluka altındaki Gazze Şeridi'nden İsrail tarafına çok sayıda roket atılmasını gerekçe göstererek savaş uçaklarıyla bölgeye hava saldırısı başlattı. Saldırılarda aralarında bir kız bebeğin olduğu 25 Filistinli şehit oldu.
- İsrail ordusu, abluka altındaki Gazze Şeridi'nde Anadolu Ajansı ofisinin de bulunduğu binaya hava saldırısı düzenledi.
5 Mayıs
- ABD Başkanı Donald Trump, 200 milyar dolarlık Çin ürününe uygulanan yüzde 10'luk gümrük vergisi oranının yüzde 25'e çıkarılacağını açıkladı.
9 Mayıs
- Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde (KKTC), Başbakan ve Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Genel Başkanı Tufan Erhürman liderliğindeki koalisyon hükümeti istifa etti.
- ABD yönetimi, Kuzey Kore'nin kömür taşıyan bir kargo gemisine "uluslararası yaptırımları deldiği" gerekçesiyle el konduğunu açıkladı.
10 Mayıs
- Güney Afrika genel seçimlerinde oyların yüzde 98,41'i sayıldı. Afrika Ulusal Kongresi (ANC) oyların çoğunluğunu alarak seçimi kazandı.
12 Mayıs
- Kuzey Makedonya'da yeni Cumhurbaşkanı Stevo Pendarovski yemin ederek görevine başladı.
13 Mayıs
- Çin, 60 milyar dolar tutarındaki ABD menşeli ürünlere gümrük tarifesini yüzde 5 ila 25 artırdığını bildirdi.
14 Mayıs
- Sri Lanka'da 21 Nisan'da gerçekleşen terör saldırılarının ardından Müslümanlara yönelik saldırıların artması üzerine, ülkenin kuzeybatı bölgesinde sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
- ABD Havacılık ve Uzay Ajansı NASA, 2024 yılına kadar Ay yüzeyine bir kadın astronot çıkaracağını açıkladı.
16 Mayıs
- Yemen hükümeti, ülkenin güneyindeki Dali kentinde hükümet güçleri ile Husiler arasında 40 gündür aralıklarla devam eden çatışmalarda 27 sivilin hayatını kaybettiğini, 73 sivilin yaralandığını açıkladı.
20 Mayıs
- Google, Çinli teknoloji devi Huawei'in ABD hükümeti tarafından kara listeye alınmasının ardından, Huawei kullanıcılarının Android işletim sistemine olan erişimini askıya aldı.
21 Mayıs
- Endonezya’nın mevcut Devlet Başkanı Joko Widodo, devlet başkanlığı seçiminde oyların yüzde 55,50’sini alarak yeniden başkan seçildi.
- ABD Dışişleri Bakanlığı, Beşşar Esed rejiminin Suriye'nin kuzeybatısında yeni kimyasal saldırılar gerçekleştirdiğini tespit ettiklerini açıkladı.
22 Mayıs
- Filipinler'de ocak ve şubat aylarında yapılan referandumla Mindanao'da Bangsamoro Özerk Bölgesi'nin (BARMM) kurulmasının ardından Filipinler hükümeti ve Moro İslami Kurtuluş Cephesi (MİKC) arasında "Bangsamoro Geçiş Hükümetine Önerilen Geçiş Planı" anlaşması imzalandı.
- Güney Afrika'da devlet başkanlığını vekaleten yürüten ANC'nin lideri Cyril Ramaphosa, partisinin parlamento seçimlerini kazanmasının ardından devlet başkanı seçildi.
23 Mayıs
- Irak'ta terör örgütü DEAŞ'ın işlediği suçları soruşturan Birleşmiş Milletler (BM) ekibi 12 toplu mezar ortaya çıkardı.
24 Mayıs
- Hindistan'da, 11 Nisan-19 Mayıs'ta 7 aşamada yapılan parlamento seçimlerinin sonuçları açıklandı. Hindistan Seçim Komisyonunun açıkladığı sonuçlara göre, Başbakan Narendra Modi liderliğindeki Hindistan Halk Partisi (BJP), parlamentonun alt kanadı Lok Sabha'daki (Halk Meclisi) seçimle belirlenen 543 sandalyeden 303'ünü kazanarak seçimlerden birinci parti olarak çıktı.
27 Mayıs
- Suriye'de Beşşar Esed rejimine ait savaş uçaklarının "İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi" sınırları içindeki yerleşimlere yaptığı hava saldırılarında 24 sivil hayatını kaybetti, onlarca sivil yaralandı.
28 Mayıs
- Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Meclisi, Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) adayı Neçirvan Barzani'yi oy çokluğuyla yeni başkan olarak seçti.
29 Mayıs
- Suriye'de Beşşar Esed rejimi ve müttefiki Rusya, İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi'ne sahur saatinden itibaren düzenledikleri hava saldırılarında 17 sivilin ölümüne, çok sayıda sivilin yaralanmasına sebep oldu.
- İsrail'de, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun yeni koalisyon hükümetini kuramaması üzerine 17 Eylül'de yeniden erken seçime gidilmesi kararı alındı.
30 Mayıs
- Hindistan'da Başbakan Narendra Modi, seçim zaferinin ardından yemin ederek ikinci kez başbakanlık görevine başladı.
- Irak'ın Kerkük kentinin çeşitli noktalarında art arda 6 bombalı saldırı düzenlendi, 4 kişi öldü, 15 kişi yaralandı.
1 Haziran
- KKTC'de Ulusal Birlik Partisi (UBP) - Halkın Partisi (HP) koalisyon hükümeti güvenoyu alarak göreve başladı.
2 Haziran
- Orta Amerika ülkesi El Salvador'da şubatta yapılan devlet başkanlığı seçimini kazanan Filistin kökenli Nayip Bukele, yemin ederek görevine başladı.
3 Haziran
- Sudan ordusunun, başkent Hartum’daki Savunma Bakanlığı önünde haftalardır demokrasi nöbeti tutan halka müdahalesi sonucu 108 kişi hayatını kaybetti.
4 Haziran
- ABD yönetiminin, Cemal Kaşıkçı cinayetinin hemen ardından bazı Amerikan firmalarına Suudi Arabistan'la hassas nükleer bilgileri paylaşma izni verdiği ortaya çıktı.
5 Haziran
- Bosna Hersek'te, 1992-1995 yıllarında yaşanan savaşta öldürülen Boşnak sivillere ait olduğu tahmin edilen kemik kalıntılarının bulunduğu yeni toplu mezar tespit edildi.
7 Haziran
- İngiltere Başbakanı Theresa May’in Muhafazakar Partinin liderliğinden resmi olarak istifa ettiği bildirildi. May, Brexit referandumunun ardından istifa eden David Cameron'dan sonra Brexit sürecinin kurbanı ikinci başbakan oldu.
9 Haziran
- Kazakistan'daki cumhurbaşkanlığı erken seçimini, görevdeki Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev yüzde 70,13 oy alarak kazandı.
10 Haziran
- IKBY başkanlığına seçilen Neçirvan Barzani, yemin ederek resmen göreve başladı.
- Beşşar Esed rejimi ve destekçisi Rusya'nın İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi'ndeki sivil yerleşimlere düzenlediği hava saldırılarında 20 sivil yaşamını yitirdi.
12 Haziran
- Çin'in Hong Kong Özel İdari Bölgesi'nde suçluların Çin'e iadesini kolaylaştıran yasal düzenlemeye karşı düzenlenen geniş katılımlı protesto sırasında en az 79 kişi yaralandı.
13 Haziran
- Umman Denizi'nde iki büyük petrol tankerinde patlama oldu. Japonya Ekonomi, Ticaret ve Sanayi Bakanı Hiroşige Seko, Japonya'ya yük taşıyan iki petrol tankerinin Hürmüz Boğazı yakınlarında saldırıya uğradığını duyurdu. ABD yönetimi, söz konusu saldırılardan İran’ı sorumlu tuttu.
15 Haziran
- Çin'in Hong Kong Özel İdari Bölgesi'nde zanlıların Çin'e iadesini kolaylaştıran yasal düzenlemenin askıya alındığı açıklandı.
17 Haziran
- Mısır'ın demokratik yöntemlerle seçilmiş ilk Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi mahkeme salonunda hayatını kaybetti.
19 Haziran
- BM Yargısız ve Keyfi İnfazlar Özel Raportörü Agnes Callamard'ın Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetine ilişkin hazırladığı raporda, "Kaşıkçı, uluslararası hukuka göre Suudi Arabistan’ın sorumlu olduğu, kasten ve taammüden (tasarlayarak) gerçekleşen bir yargısız infazın kurbanı oldu." değerlendirmesinde bulundu.
20 Haziran
- İran Devrim Muhafızları Ordusu Hava-Uzay Kuvvetleri, ülkenin güneyindeki Hürmüzgan eyaletinde ABD Hava Kuvvetlerine ait insansız hava aracını (İHA) düşürdüğünü duyurdu. ABD Federal Havacılık İdaresi (FAA), olayın ardından, Basra Körfezi ve Umman Körfezi'nin İran kontrolündeki hava sahasında Amerikan havacılık firmalarının uçuşlarına yasak getirdiğini açıkladı.
21 Haziran
- ABD Başkanı Donald Trump, gece saatlerinde İran'da üç farklı yere saldırı düzenleyeceklerini ancak 150 kişinin hayatını kaybedebileceği bilgisini alınca saldırıdan 10 dakika önce vazgeçtiklerini açıkladı.
22 Haziran
- Etiyopya'nın kuzeyindeki Amhara eyaletinde, silahlı bir grubun yerel hükümeti devirmek için darbe girişiminde bulunduğu, darbe girişimi sırasında Genelkurmay Başkanı Seare Mekonnen ve Amhara eyaleti Başkanı Ambachew Mekonnen'in öldürüldüğü bildirildi.
24 Haziran
- ABD Başkanı Donald Trump, İran’ın ruhani lideri Ali Hamaney'i de kapsayacak şekilde İran'a yönelik yeni yaptırımlar getiren başkanlık kararnamesine imza attı.
30 Haziran
- ABD Başkanı Donald Trump, Kuzey Kore lideri Kim Jong-un ile Kuzey ve Güney Kore arasında bulunan "silahsızlandırılmış bölge"de buluştu.
TEMMUZ
1 Temmuz
- İran yönetimi, zenginleştirilmiş uranyum limitini nükleer anlaşmada belirtilen 300 kilogram stok limitinin üstüne çıkardı.
2 Temmuz
- Batı Afrika ülkesi Nijerya'nın Benue eyaletinde bir tankerde meydana gelen patlamada 60 kişi öldü.
- Libya'da General Halife Hafter'e bağlı güçlere ait uçakların başkent Trablus'un doğusunda, düzensiz göçmenlerin bulunduğu bir barınma merkezine yönelik saldırısında 6'sı çocuk 53 kişi öldü, 130 kişi yaralandı.
4 Temmuz
- İngiltere'ye bağlı Cebelitarık Özerk Yönetimi, Suriye'ye yönelik ambargoları ihlal ettiği gerekçesiyle İran tankerini alıkoydu.
8 Temmuz
- Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ndeki isyancı M23 hareketi lideri Bosco Ntaganda'yı savaş suçu ve insanlığa karşı suç işlemekten mahkum etti.
11 Temmuz
- Srebrenitsa soykırımının 33 kurbanı daha Potoçari Anıt Mezarlığı'nda toprağa verildi.
17 Temmuz
- Irak'ın Erbil kentinde bir restorana düzenlenen silahlı saldırıda Türkiye'nin Erbil Başkonsolosluğunda görevli bir diplomat ile bir Irak vatandaşı öldü. Saldırıyı düzenleyen terörist 3 gün sonra yakalandı.
- Dünya Sağlık Örgütü, Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde Ebola salgınının Kuzey Kivu eyaletinin en büyük kenti Goma'ya sıçraması üzerine küresel acil durum ilan etti.
- ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Türkiye'nin, S-400 alımından dolayı F-35 projesinden çıkarılması sürecini başlattı.
19 Temmuz
- İran Devrim Muhafızları Ordusu, Hürmüz Boğazı'nda İngiltere'ye ait Steno Impero adlı petrol tankerini alıkoydu.
- ABD'deki İran yaptırımları davasında suçlu bulunan eski Halk Bankası Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla serbest bırakıldı.
22 Temmuz
- Rusya ve Esed rejiminin İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi sınırları içerisindeki Marratinnuman ve Serakib ilçesinde yer alan pazar yerlerine düzenlediği saldırılarda 50 kişi öldü.
24 Temmuz
- Sudan'da Genelkurmay Başkanı Haşim Abdulmuttalib önderliğindeki bir grup subayın darbe girişimi bastırıldı.
25 Temmuz
- Tunus Cumhurbaşkanı Baci Kaid es-Sibsi (93), başkent Tunus'ta tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti.
- Filistin, İsrail ile yapılan tüm anlaşmaları askıya aldı.
26 Temmuz
- NASA’nın Geçiş Halindeki Öte Gezegen Araştırma Uydusu (TESS), uzaydaki keşif yolculuğunun ilk yılını tamamladı. TESS, uzayın dünyanın güney yarım küresinden görülen kesimi Güney Gökleri'nde varlığı doğrulanan 21 öte gezegen keşfetti.
28 Temmuz
- Batı Afrika ülkesi Nijerya'nın kuzeydoğusundaki Borno eyaletine bağlı Nganzai köyünde Boko Haram’ın cenaze törenine saldırısında 65 kişi hayatını kaybetti.
29 Temmuz
- Brezilya'nın kuzeyindeki Altamira hapishanesinde çıkan ayaklanmada 57 mahkum öldü.
30 Temmuz
- Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Devlet Başkan Yardımcısı, Başbakanı ve Dubai Emiri Şeyh Muhammed bin Raşid Al Maktum'un karısı Prenses Haya, sığındığı İngiltere'de kocasına karşı "korunma" talep etti.
31 Temmuz
- ABD yönetimi, İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif'i yaptırım listesine aldı.
AĞUSTOS
1 Ağustos
- ABD, ticaret savaşı içinde olduğu Çin ürünlerine 1 Eylül'den geçerli olmak üzere yüzde 10 ek vergi koydu.
2 Ağustos
- Rusya'nın 3 Temmuz'da çekildiği Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması'ndan (INF) ABD'nin de çekilmesiyle INF sona ermiş oldu.
- Bilim insanları, Güneş Sistemi'nin de içinde bulunduğu Samanyolu Galaksisi'nin üç boyutlu haritasını çıkardı.
4 Ağustos
- Uçan kaykayın mucidi Fransız Franky Zapata, Fransa ile İngiltere'yi ayıran Manş Denizi'ndeki Dover Boğazı'nı uçarak geçti.
5 Ağustos
- Hindistan, Cammu Keşmir'in özel statüsünü kaldırarak iki birlik toprağına ayırdı. Kararın ardından Hint güvenlik güçleri, Cammu Keşmir'de asayiş operasyonlarını ve halk üzerindeki baskıları yoğunlaştırdı, sokağa çıkma yasağıyla internet, telefon ve ulaşımda yasaklar getirildi.
- Avrupa Birliği'nin (AB) iklim değişikliği gözlemleme kurumu, Temmuz 2019'un kayıtlara geçen en sıcak ay olduğunu bildirdi.
8 Ağustos
- Kırgızistan'da yolsuzluk suçlamasıyla dokunulmazlığı kaldırılan eski Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev, evine düzenlenen operasyonda gözaltına alındı.
9 Ağustos
- Myanmar'ın güneydoğusundaki Mon eyaletinde şiddetli yağışların neden olduğu toprak kaymasında 69 kişi yaşamını yitirdi.
10 Ağustos
- Çin'de etkili olan Lekima Tayfunu'nda 56 kişi öldü, 16 kişi kayboldu.
- Tanzanya'nın doğusundaki Morogoro kentinde bir petrol tankerinin patlaması sonucu en az 69 kişi yaşamını yitirdi.
12 Ağustos
- Hong Kong havalimanında, 4 gündür süren protestolar nedeniyle binlerce uçuş iptal edildi.
13 Ağustos
- İran, yüzde 4,5 seviyesindeki zenginleştirilmiş uranyum stokunun 370 kilograma ulaştığını açıkladı.
16 Ağustos
- Beşşar Esed rejimi ve Rusya'nın İdlib'in güneyine saldırılarında Kurban Bayramı boyunca yerinden edilen 124 bin civarındaki sivil Suriye-Türkiye sınırındaki kamplara göçtü.
- ABD Başkanı Donald Trump, yardımcılarıyla yaptığı görüşmelerde Grönland'ı satın alma konusunu gündeme getirdi. Danimarka ve Grönland’ın tepkisi üzerine Trump, Kopenhag ziyaretini erteledi.
17 Ağustos
- Sudan'da askeri yönetim ile sivil muhalif koalisyon arasında nisan ayından bu yana süren otorite krizini resmen bitiren ve Geçici Sivil Yönetim düzenlemelerini içeren Anayasal Bildiri anlaşması imzalandı.
- Afganistan'ın başkenti Kabil'de bir düğünde düzenlenen intihar saldırısında, kadın ve çocukların olduğu 80 kişi hayatını kaybetti.
20 Ağustos
- Suudi Arabistan tarihinde ilk defa, kadınların erkek vasilerinin izni olmadan yurt dışına seyahat etmesine olanak tanınmaya başlandı.
21 Ağustos
- AB üyesi 5 ülke, 19 gündür denizde bekleyen Open Arms gemisindeki düzensiz göçmenleri almayı kabul etti.
- Dünyanın en büyük yağmur ormanlarının bulunduğu Brezilya'da, bir yılda 72 bin 843 orman yangını meydana geldiği bildirildi. Son 3 haftada yoğunlaşan yangınlar, tüm dünyayı harekete geçirirken, Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, G7 ülkelerinin 20 milyon avroluk yardım teklifini reddetti.
23 Ağustos
- ABD, Çin'in Amerikan ürünlerine getirdiği ek gümrük vergilerine misilleme olarak, bu ülkeye yönelik gümrük vergilerini yüzde 5 artırdı.
- ABD'de sigara kullananlarda yaz aylarında ortaya çıkan gizemli akciğer hastalığı sebebiyle ilk kez bir kişi hayatını kaybetti. Yıl sonunda bu sayı 52’ye, vaka sayısı ise 2 bin 409’a ulaştı.
25 Ağustos
- ABD Dışişleri Bakanlığının Filistin'i yaklaşık 3 ay önce internet sayfasındaki "bölgeler ve ülkeler" listesinden çıkardığı ortaya çıktı.
27 Ağustos
- NASA, dünyayla çok daha az irtibat kurularak derin uzay seyahatine olanak tanıyacak Derin Uzay Atomik Saati'ni çalıştırdı.
28 Ağustos
- İklim değişikliğine karşı başlattığı öğrenci eylemlerinin sembolü haline gelen 16 yaşındaki İsveçli aktivist Greta Thunberg, Birleşmiş Milletler (BM) İklim Zirvesi'ne katılmak için Avrupa'dan 15 gün önce açıldığı sıfır karbondioksit emisyonlu yelkenliyle Atlantik Okyanusu'nu geçerek New York'a ulaştı.
29 Ağustos
- NASA, Hubble uzay teleskobunun halefi olan James Webb'in parçalarını birleştirdi.
- Kolombiya'da 2016 yılında hükümetle barış anlaşması imzalayan Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri, yeniden silahlanma kararı aldı.
31 Ağustos
- Hindistan'ın doğusundaki Assam eyaletinde 1,9 milyon kişi, yasal sakinleri belirlemek ve yasa dışı göçmenleri ayıklamak için oluşturulan nihai vatandaşlık listesinin dışında bırakıldı.
EYLÜL
1 Eylül
- Yemen'in Zamar kentinde Husilerin alıkoyduğu kişilerin tutulduğu hapishaneye Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçlerinin düzenlediği hava saldırılarında 156 kişi öldü, 50 kişi yaralandı.
- Kategori 5 seviyesindeki Dorian Kasırgası, Bahamalar ve ABD'nin güney Atlantik kıyılarında etkili oldu. Bahamalar'da 3,4 milyar dolar zarara yol açan Dorian en az 73 kişinin ölümüne, yüzlerce kişinin kaybolmasına neden oldu.
2 Eylül
- ABD Afganistan Özel Temsilcisi Zalmay Halilzad, Taliban ile prensipte uzlaşıya varıldığını, anlaşma şartları yerine getirilirse, 135 gün içinde ülkedeki 5 üssü terk edeceklerini, ilk etapta 14 bin askerden 5'ini çekeceklerini bildirdi.
5 Eylül
- Sudan’da nisan ayındaki askeri darbenin ardından 39 aylık geçiş döneminin ilk hükümeti kuruldu.
6 Eylül
- İngiltere'de parlamentonun üst kanadı Lordlar Kamarası, ülkenin AB’den anlaşmasız ayrılmasının (Brexit) önünü kesecek tasarıyı onayladı.
7 Eylül
- Hindistan Uzay Araştırma Örgütü (ISRO), uzay aracı Chandrayaan-2'nin iniş modülü Ay yüzeyine 2,1 kilometre yaklaşmışken, modül ile irtibat kesildi. Vikram 2 gün sonra bulunsa da görev ömrü içerisinde modül ile bağlantı kurulamadı.
- ABD, bir ABD askerinin de öldüğü Kabil'deki saldırı nedeniyle Taliban'la devam eden barış görüşmelerini durdurdu.
11 Eylül
- Filipinler'de bu yıl dang humması nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 1000'i aştı.
12 Eylül
- Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin güneydoğusundaki Tanganyika Gölü yakınlarında meydana gelen tren kazasında en az 50 kişi yaşamını yitirdi.
14 Eylül
- Suudi Arabistan'ın milli petrol şirketi Saudi Aramco'ya ait iki tesise silahlı insansız hava aracıyla (SİHA) saldırı düzenlendi. Aramco, petrol üretimini geçici olarak durdurdu. Suudi Arabistan, Husilerin saldırıda İran yapımı silahlı İHA'lar kullandığını öne sürse de bu kanıtlanamadı.
16 Eylül
- Sudan'da aşırı yağışlar nedeniyle yaşanan sel felaketinde ölü sayısı 85’i geçti.
- BM, Myanmar hükümetinin Arakanlı Müslümanlara karşı şiddet eylemlerinin "soykırım niyetiyle" yapıldığının yeni delillerle pekiştiği ve hükümetin Müslümanlara karşı "sistematik ve geniş çaplı insanlık dışı eylem ve zulmünün" sürdüğünü duyurdu.
20 Eylül
- Mısır'ın başkenti Kahire'de ve ardından 5 vilayette bazı meydanlarda ilk defa Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi aleyhinde gösteri düzenlendi. Gösteri sonrasında binden fazla kişi gözaltına alınarak sorgulandı.
23 Eylül
- Endonezya'nın doğusundaki Papua eyaletinin Wamena kentinde bir lise öğretmeninin Papua yerlisi öğrencilere ırkçı hakarette bulunduğu söylentisi üzerine kentte düzenlenen gösterilerde çıkan çatışmada en az 30 kişi yaşamını yitirdi, 72 kişi yaralandı.
24 Eylül
- Çad'ın kuzeyinde bir altın madeninde meydana gelen çökme sonucu 52 kişi hayatını kaybetti.
- Merkez üssü Pakistan kontrolündeki Azad Keşmir'in Yeni Mirpur kenti olan 5,8 büyüklüğündeki depremde 40 kişi öldü, 172'si ağır 680 kişi yaralandı.
26 Eylül
- Hint kadın örgütlerinin Hindistan kontrolündeki Cammu Keşmir'de yaptığı araştırmaya göre, bölgenin özel statüsünün kaldırıldığı 5 Ağustos'tan bu yana 13 bin genç erkek kayboldu.
- Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed Bin Selman gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın 2 Ekim 2018'de vatandaşı olduğu Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğunda vahşice katledilmesinin sorumluluğunu üstlendi.
28 Eylül
- Suudi Arabistan, hac ve umre ziyaretleri dışında tarihinde ilk kez 49 ülke vatandaşına turist vizesi verileceğini açıkladı.
29 Eylül
- Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz'in yakın korumalarından Tümgeneral Abdulaziz bin Beddah el-Fağım, arkadaşı Memduh Al Ali tarafından vurularak öldürüldü.
30 Eylül
- Peru Devlet Başkanı Martin Vizcarra, çoğunluğu muhaliflerin elindeki yasama organı Kongre'yi feshetti. Kongre de Vizcarra’yı azletti ancak ordu Devlet Başkanı'na desteklerini bildirdi.
EKİM
1 Ekim
- Irak'ta işsizlik, yolsuzluk ve kamu hizmeti yetersizliğini protesto etmek amacıyla başlayan gösterilerde en az 450 kişi öldü, 19 binden fazla kişi yaralandı.
5 Ekim
- İsveç'in başkenti Stockholm'de, Kuzey Kore'nin nükleer silah deneme faaliyetlerinin önlenmesi amacıyla ABD ile Kuzey Kore heyetleri arasında çalışma düzeyinde başlayan müzakereler kesildi.
6 Ekim
- Güney Amerika ülkesi Şili'de metro ücretlerine yapılan zam nedeniyle başlayan hükümet karşıtı gösteri ve şiddet olayları nedeniyle 23 kişi hayatını kaybetti.
7 Ekim
- Nobel Tıp Ödülü, hücre alanındaki çalışmalarıyla tıp dünyasına yaptıkları katkılardan ötürü ABD'li William G. Kaelin ve Gregg L. Semenza ile İngiliz Peter J. Ratcliffe'e verildi.
- Satürn, yörüngesinde keşfedilen 20 yeni uydu ile Jüpiter'i geçerek en çok uydusu bulunan gezegen oldu.
8 Ekim
- Nobel Fizik Ödülü, bu yıl evrenin gelişiminin ve "Dünya'nın kainattaki yerinin" anlaşılmasına sundukları katkılardan dolayı üç bilim insanına verildi.
9 Ekim
- Nobel Kimya Ödülü bu yıl, "lityum iyon bataryaların icat edilmesine katkıda bulunan çalışmalarından ötürü" bilim insanları John B. Goodenough, M. Stanley Whittingham ve Akira Yoşino'ya verildi.
10 Ekim
- Orta Amerika ülkesi Küba'da, nisan ayında onaylanan yeni anayasa değişikliğinin ardından 43 yıl sonra devlet başkanı seçildi.
11 Ekim
- Nobel Barış Ödülü, "Eritre ile sınır çatışmasını çözmede kararlı inisiyatifi, uluslararası iş birliği ve barışa ulaşılmasındaki çabaları" nedeniyle Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmet Ali'ye verildi.
12 Ekim
- Japonya'da 6 bölgede etkisini gösteren Hagibis Tayfunu'nun neden olduğu afet ve kazalarda en az 77 kişi yaşamını yitirdi.
14 Ekim
- Nobel Ekonomi Ödülü, bu yıl, küresel yoksullukla mücadele alanında yaptıkları çalışmalar dolayısıyla Hint asıllı Amerikalı iktisatçı Abhijit Banerjee, Fransız asıllı Amerikalı iktisatçı Esther Duflo ve Amerikalı iktisatçı Michael Kremer'a verildi.
- İspanya'nın doğusundaki Katalonya bölgesinde bağımsızlık yanlısı grupların düzenlediği gösterilerde yaklaşık 600 kişi yaralandı, 199 kişi gözaltına alındı. Çıkan olayların sadece Barselona kentine zararı 2,7 milyon avro oldu.
17 Ekim
- ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence, ülkesinin, Türkiye'nin güney sınırında oluşturulmaya çalışılan terör koridorunu yok etmek, bölgeye barış ve huzur getirmek amacıyla başlatılan Barış Pınarı Harekatı'nı gerekçe göstererek 3 bakan ve 2 bakanlığı yaptırım listesine almasına ilişkin, "ABD, ateşkesin uygulanmasıyla Türkiye'ye yeni yaptırımlar uygulamayacak. Daimi ateşkes gerçekleştiğinde, Başkan Trump, ekonomik yaptırımların kaldırılması konusunda anlaştı." dedi.
- Meksika'nın Sinaloa eyaletine bağlı Culiacan kentinde, "El Chapo" (Bücür) lakaplı uyuşturucu baronu Joaquin Guzman'ın oğlu Ovidio Guzman'ı evinde gözaltına alan güvenlik güçlerine yardıma giden askerlerle uyuşturucu çetesi üyeleri arasında çıkan çatışmalarda ve çete üyelerinin kentin farklı yerlerinde çıkardığı olaylarda 13 kişi öldü, 16 kişi yaralandı. Olayların ardından acil toplanan Güvenlik Kabinesi, Guzman'ın serbest bırakılmasına ve güvenlik güçlerinin geri çekilmesine karar verdi.
- Lübnan'da ekonomik durumun kötüleşmesi ve iletişime yeni vergiler getirilmesi nedeniyle ülke genelinde hükümet karşıtı gösteriler başladı.
20 Ekim
- Bolivya'da düzenlenen devlet başkanı seçimlerinin ardından başlayan şiddet olaylarında 23 kişi öldü.
- Avustralya nakliye şirketi Qantas, "dünyanın en uzun mesafeli ticari test uçuşunu" tamamladı. "The Boeing 787-9" marka uçak, New York'tan Sidney'e 16 bin 200 kilometrelik bir mesafeyi aktarmasız 19 saat 16 dakikada katetti.
23 Ekim
- İngiltere'nin Essex bölgesinde bir kamyonda 39 Vietnamlının cesedi bulundu. Tırın sürücüsü Maurice Robinson, 39 kişiyi öldürme ve göçmen kaçakçılığı suçlamalarıyla 28 Ekim'de tutuklandı.
- Etiyopya'da muhalif aktivist ve gazeteci Jawar Muhammed'in, korumaları hükümet tarafından çekildiği için can güvenliğinin bulunmadığını açıklaması üzerine başlatılan gösterilerde çıkan şiddet olaylarında yaklaşık 80 kişi hayatını kaybetti, yüzlerce kişi yaralandı.
24 Ekim
- Avrupa Parlamentosunun (AP) düşünce özgürlüğünü savunan kişi veya kurumlara verdiği Sakharov Ödülü'nün bu yılki sahibi, Uygur azınlığı savunan çalışmasıyla ekonomist İlham Tohti oldu.
27 Ekim
- DEAŞ elebaşı Ebubekir el-Bağdadi, ABD Özel Kuvvetlerinin 8 helikopterle İdlib kentinde düzenlenen operasyonla ölü ele geçirildi.
29 Ekim
- ABD Temsilciler Meclisi, 1915 olaylarını "soykırım" olarak tanıyan karar tasarısını kabul etti.
31 Ekim
- Pakistan'ın Liyakatpur kenti yakınlarında patlamanın ardından üç vagonu alev alan trende 74 kişi hayatını kaybetti.
- Hindistan'da Hindu milliyetçisi Narendra Modi hükümetinin, 5 Ağustos'ta özel statüsünü kaldırdığı Cammu Keşmir, ikiye bölündü. Hindistan Halk Partisi hükümetinin, yaklaşık 3 ay önce yasalaştırdığı Cammu Keşmir'in yeniden yapılandırılmasına ilişkin düzenlemeyle eyalet, Cammu Keşmir ve Ladakh Birlik Toprağı olarak düzenlendi.
KASIM
2 Kasım
- Mali'nin kuzeydoğusunda teröristlerin askeri noktaya düzenlediği saldırıda 53 asker, 1 sivil yaşamını yitirdi. Saldırının ardından ülkede 3 gün yas ilan edildi.
4 Kasım
- ABD yönetimi, 2017'de çekileceğini duyurduğu Paris İklim Anlaşması'ndan ayrılmak için resmi başvuruda bulundu.
7 Kasım
- Süpersonik araç Bloodhound, Güney Afrika Cumhuriyeti'ndeki hız testini geçerek saatte 806 kilometre hızla dünya rekoru kırdı.
9 Kasım
- Brezilya'nın Curitiba kentinde 19 aydır cezaevinde bulunan eski Devlet Başkanı Lula Da Silva, hakkındaki tahliye talebinin kabul edilmesinin ardından serbest bırakıldı.
10 Kasım
- Bolivya'da 26 Ekim'de yapılan ve oy sayımındaki şaibe iddiaları nedeniyle ülke genelinde protestolara yol açan devlet başkanı seçiminin ilk turunu kazanan Devlet Başkanı Evo Morales, ordunun baskısıyla istifa etti.
14 Kasım
- Uluslararası Ceza Mahkemesi, Arakanlı Müslümanlara karşı işlenen suçlarla ilgili soruşturma başlatılmasına izin verdi.
15 Kasım
- İran'da benzine yüzde 300 zam yapılmasının üzerine birçok kentte başlayan ve 3 gün süren gösterilerde kamu binaları, bankalar, benzin istasyonları tahrip edildi, marketler yağmalandı. 7 bin kişi gözaltına alındı, Uluslararası Af Örgütü gösterilerde en az 208 kişinin öldüğünü açıkladı.
16 Kasım
- Fransa'da sarı yelekliler, gösterilerin birinci yılında, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un politikalarını protesto etmek için birçok kentte yeniden sokağa çıktı.
19 Kasım
- Bilim insanları, Jüpiter'in uydusu Europa'nın atmosferinde su buharı bulunduğunu bildirdi.
20 Kasım
- Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) üyesi 5 Avrupa Birliği (AB) ülkesi İngiltere, Almanya, Fransa, Belçika ve Polonya, İsrail'in işgal altındaki Filistin topraklarındaki tüm yerleşim faaliyetlerinin uluslararası hukuka göre yasa dışı olduğunu, iki devletli çözümü ve kalıcı barışı yıprattığını açıkladı.
21 Kasım
- UNICEF Suriye Temsilcisi Fran Equiza, Suriye'de terör örgütü YPG/PKK'nın kontrolündeki cezaevlerinde en az 250 çocuğun bulunduğunu belirtti.
22 Kasım
- İngiltere, BM kararına rağmen, Hint Okyanusu'nda bulunan Chagos Takımadaları'ndaki sömürgeci yönetimine son vermeyi reddetti.
- Güney Sudan'da şiddetli yağışların neden olduğu sellerde 70 kişi hayatını kaybetti.
23 Kasım
- Kenya'da meydana gelen toprak kaymasında 65 kişi hayatını kaybetti.
25 Kasım
- Haluk Bilginer, 47. Uluslararası Emmy Ödülleri'nde Şahsiyet dizisindeki performansıyla en iyi erkek oyuncu seçildi.
26 Kasım
- Arnavutluk'ta meydana gelen 6,3 büyüklüğündeki depremde 51 kişi hayatını kaybetti, 900'den fazla kişi yaralandı.
- Bolivya'da Morales'in istifa etmesinin ardından göreve gelen geçici hükümet, 11 yıl sonra ABD'ye büyükelçi atadı.
27 Kasım
- ABD Başkanı Donald Trump, Hong Kong'daki gösterilerde uygulanan şiddet ve insan hakları ihlallerinden sorumlu olan Çinli yetkililere yaptırım uygulanmasını öngören Hong Kong İnsan Hakları ve Demokrasi Yasası'nı onayladı.
- ABD merkezli teknoloji şirketi Apple, yasa dışı şekilde ilhak edilen Kırım'ı uygulamalarında Rusya toprağı olarak göstermeye başladı.
- ABD'de yaşayan Müslüman Feroza Aziz, sosyal paylaşım sitesi TikTok'da, ilk bakışta güzellik ve makyaj önerisi içerdiği sanılan videosu ile Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde eğitim merkezi adı altında faaliyet yürüten kamplarla ilgili iddiaları gündeme taşıdı.
ARALIK
3 Aralık
- Fransa Ulusal Meclisi, Siyonizm karşıtlığını antisemitizmle eş değer sayan yasa tasarısını onaylandı.
- ABD Temsilciler Meclisi, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ndeki Uygur Türklerine yönelik baskı politikalarından dolayı Çinli yetkililere yaptırım uygulanmasını öngören yasa tasarısını kabul etti.
5 Aralık
- Fransa'da çok sayıda sektör çalışanı, Cumhurbaşkanı Macron yönetiminin hazırladığı emeklilik reformuna tepki göstermek amacıyla ülke genelinde süresiz grev başlattı. Ülkenin dört bir yanında reforma karşı yapılan protesto gösterileri yer yer şiddet olaylarına dönüştü.
- AA foto muhabiri Mustafa Yalçın, Fransa'daki protestolarda polisin attığı gaz kapsülünün yüzündeki maskeyi delerek gözüne isabet etmesi sonucu yaralandı.
- Amerikalı "BabyCenter" araştırma şirketinin verilerine göre, Muhammed ismi ABD'de 2019'da doğan bebeklere verilen isimler arasında ilk 10'a girdi.
- Koli bandıyla duvara yapıştırılmış bir muzdan oluşan sanat eseri, ABD'de 120 bin dolara satıldı.
- ABD Ulusal Mucitler Akademisi tarafından dünyanın dört bir yanından seçilen 168 akademik mucit arasında, çalışmalarına ABD'de devam eden 3 Türk de yer aldı. Georgetown Üniversitesi Tıp Fakültesi Onkoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Aykut Üren, California Üniversitesi Elektrik ve Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mihri Özkan ve Massachusetts Hastanesi Harris Ortopedi Laboratuvarı Yardımcı Direktörü Doç. Dr. Ebru Oral, araştırmaları nedeniyle NAI 2019 akademisyenler listesine seçildi.
7 Aralık
- ABD Temsilciler Meclisi, Filistin-İsrail meselesinde "iki devletli çözüme" destek veren tasarı geçirdi.
8 Aralık
- Uganda'da şiddetli yağışların yol açtığı sel ve heyelanlarda 36 kişi hayatını kaybetti.
- ABD'li uzay mekiği ve roket üreticisi SpaceX'in, Uluslararası Uzay İstasyonuna gönderdiği ve içinde normal farelerin iki katı kasa sahip "süper fareler"in bulunduğu kargo mekiği uzay istasyonuna ulaştı.
- Hindistan'ın başkenti Yeni Delhi'de bir karton fabrikasında çıkan yangında 43 kişi yaşamını yitirdi.
- Çin'in Hong Kong Özel İdari Bölgesi'nde şüphelilerin Çin'e iadesi yasa tasarısına karşı başlayan ve hazirandan bu yana devam eden gösterilerde, 10 binden fazla kişinin katılımıyla yürüyüş düzenlendi.
9 Aralık
- Yeni Zelanda’nın kuzeyindeki Whakaari Yanardağı'nın patlaması sonucu 16 kişi hayatını kaybetti.
10 Aralık
- 2019 Nobel Edebiyat Ödülü, Bosna Hersek'in doğusundaki Srebrenitsa'da 1995'de işlenen soykırımı inkar eden Avusturyalı yazar Peter Handke'ye verildi. Handke'nin Nobele layık görülmesi tüm dünyada tepki çekti.
- Gambiya'nın, "Arakanlı Müslümanlara yönelik soykırımın soruşturulması"na yönelik Myanmar'a karşı Uluslararası Adalet Divanında açtığı dava görülmeye başlandı.
- Finlandiya'da 34 yaşındaki Sanna Marin, dünyanın en genç başbakanı olarak göreve başladı.
11 Aralık
- Time dergisinin her yıl geleneksel olarak yaptığı ankette, bu yılın kişisi İsveçli iklim aktivisti 16 yaşındaki Greta Thunberg oldu.
- Nijer'in batısındaki Tillaberi bölgesinde askeri garnizona düzenlenen saldırıda 70 asker hayatını kaybetti.
- ABD Başkanı Trump, Yahudiliği sadece bir "din" olarak değil aynı zamanda "etnik grup" olarak tanıyan ve Yahudilere karşı ayrımcılığı "temel insan haklarının ihlali" olarak nitelendiren başkanlık kararnamesini imzaladı.
12 Aralık
- ABD Senatosu, 1915 Ermeni olaylarını "soykırım" olarak tanıyan bir karar tasarısını kabul etti.
- Temsilciler Meclisi Adalet Komitesi, ABD Başkanı Donald Trump'ın azline yönelik sunulan "görevin kötüye kullanılması" ve "Kongrenin işleyişini engellemek" adlı iki başlıktan oluşan azil maddelerini görüşmek üzere toplandı.
Kaynak: dunyabulteni.net