Mısır´da "ihtiyati tutuklama" uygulamasıyla binlerce kişi kesinleşmiş yargı kararı olmadan yıllarca hapishanelerde tutuluyor. Hukuka aykırı bu uygulamaya maruz bırakılan birçok muhalif siyasetçi de var.
Mısır hapishanelerinde, özellikle Müslüman Kardeşler Teşkilatı (İhvan) üyeleri ve muhalif siyasetçilere yönelik "ihtiyati tutuklamalar" insan hakları savunucuları tarafından sıklıkla eleştiriliyor.
Müslüman Alimler Birliği´in eski başkanı Yusuf el-Karadavi´nin kızı Ula el-Karadavi ve muhalif Vasat Partisi yöneticilerinden eşi Husam Halef dahil binlerce kişi, ihtiyati tutukluluk nedeniyle cezası kesinleşmeksizin yıllarca hapishanelerde tutuluyor.
Ula el-Karadavi ve Husam Halef´in gözaltı süresi 3 Şubat´ta 13´üncü kez uzatıldı. Bu kararla çiftin gözaltında tutulduğu süre 600 güne ulaşmış olacak.
AA muhabirine konuşan Ula el-Karadavi´nin kızı Ala Halef, 30 Haziran 2017´de gözaltına alınan annesinin ihtiyati tutuklu olarak Kahire´deki Kanatır Kadın Hapishanesi´nde küçücük bir hücrede kaldığını söyledi.
Annesinin hiçbir kesinleşmiş cezası olmadan uzun süredir ağır mahkumiyet şartlarına tabi tutulduğunu belirten Ala Halef, "Annemin hücresi bir elbise dolabı kadar. Güneş ışığı yok, temiz hava yok." dedi.
İhtiyati tutukluların kesin sayısı bilinmiyor
İnsan Hakları Ulusal Konseyi Üyesi George İshak da ihtiyati tutukluluk süresinin 4 yıla kadar uzadığına ve bunun hukuka aykırı olduğuna dikkati çekti.
"Mısır´da ihtiyati tutukluların sayısına ilişkin resmi bir veri yok." diyen İshak, konsey olarak bu uygulamayı kınadıklarını ifade etti.
İshak, konseyin meclise tasarı sunarak ihtiyatı tutuklamada iyileştirme yapılması ve ihtiyati tutukluluk süresinin 2 yılla sınırlandırılmasının tavsiye edildiğini belirtti.
İnsan Hakları Komitesi Başkanı Ala Abid ise Ocak 2018´de yaptığı basın açıklamasında, Mısır hapishanelerinde 25 ila 30 bin ihtiyati tutuklu olduğunu bildirmişti. Komitenin raporunda ayrıca, binden fazla ihtiyati tutuklunun dosyasının henüz yargıya intikal etmediği kaydedilmişti.
İslami eğilimli muhalifler hedef alınıyor
Mısır´da ihtiyati tutukluluk uygulamasıyla hapishanelerde tutulan kişilerin çoğuna "kanuna aykırı bir gruba üye olmak" suçlaması yöneltiliyor.
Mısır makamları bu gruplara ilişkin bilgi vermezken, insan hakları savunucuları İslami eğilimli muhalifler grupların, özellikle de İhvan´ın hedef alındığı görüşünü taşıyor.
Güçlü Mısır Partisi Başkanı Abdulmunim Ebul Futuh da faaliyetleri yasaklanan İhvan´ın lider kadrolarından olduğu ve cemaatin yeniden canlandırılması çalışmaları yürüttüğü suçlamasına maruz kalarak ihtiyaten tutuklanmıştı.
Herhangi bir İslami harekete mensup olmayan gazeteci Hişam Cafer, Muhammed Hüseyin gibi mahkumlar da ihtiyaten tutuklu bulunuyor.
Mısır´da ihtiyati tutukluluk
Mısır´da yönetime 2013 yılında el konulmasının ardından çıkarılan düzenlemeye göre, daha önce 6 ila 18 ay arasında değişen ihtiyati tutukluluk süreleri en az 2 yıl şeklinde uygulanmaya başlanmıştı.
Geçici cumhurbaşkanlığı görevine getirilen Anayasa Mahkemesi Başkanı Adli Mansur ise idam ve müebbet hapis istemiyle yargılananların 2 yıllık azami ihtiyati tutukluluk sınırlamasını kaldırmıştı.
Uluslararası insan hakları örgütleri ve Mısır´daki ulusal insan hakları kuruluşları, ihtiyatı tutukluluk sürelerinin uzun olduğunu belirterek, bunun muhalifler ile aktivistlere karşı kullanıldığını ifade ediyor.