01.11.2018 Perşembe

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı´nın Washington Post yazarı Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı´nın Suudi Arabistan´ın İstanbul Başkonsolosluğu´nda öldürülmesine ilişkin açıklamaları Avrupa basınında geniş yer buldu.

Avrupa medyası, İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı İrfan Fidan´ın Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı´nın öldürülmesi konusunda yaptığı açıklamayı geniş şekilde ele alırken, Suudi Arabistan yönetimine eleştiriler yöneltti.

Türk yetkililerin "ahlaki sorumlulukla" hareket ettiğini, cinayeti aydınlatmaya çalıştığını vurgulayan medya kuruluşları, Suudi savcının ise yeni bilgi vermediği, Türkiye ziyaretinin de şu ana kadar somut sonuç vermediğine dikkati çekti.

Haberlerde, son gelişmelerin ABD yönetiminin ?Suudi Arabistan´ın iş birliğinden memnun olunduğu" yönünde yaptığı açıklamaları da çürüttüğü vurgulandı.

İngiltere

İngiliz kamu yayın kuruluşu BBC, "Kaşıkçı cinayeti: Türkiye Suudi yazarın ölümüyle ilgili resmi ayrıntılar verdi" başlıklı haberinde, başsavcılığın cinayetin planlanmış olduğu ve Kaşıkçı´nın konsolosluğa girer girmez boğulduğu şeklindeki açıklamalarına yer verdi.

"Savcılık doğruladı, Kaşıkçı konsolosluğa girer girmez boğuldu" başlığı kullanılan The Guardian haberinde, savcılığın dünkü açıklamasının Suudi gazetecinin ölüm şekliyle ilgili ilk resmi açıklama olduğunu vurguladı.

Haberde, ?Suudi başsavcının iki günlük ziyaretinden sonra ülkeden ayrılmasının hemen ardından İstanbul´dan gelen taze açıklamalar, ortak yürütülmesi gereken soruşturmada şu ana kadar ne kadar az iş birliği olduğunun altını çizdi." ifadesine yer verilirken, açıklamanın Türkiye´nin elinde daha fazla delil olduğunu ve bunları servis etmeye devam edeceğini gösterdiği belirtti.

The Guardian, Türkiye´den gelen açıklamaların, ABD yönetiminin Türkiye´nin Suudi Arabistan´ın iş birliğinden memnun olduğu yönündeki iddiasını da çürüttüğünü yazdı.

The Independent da konuyla ilgili haberinde Türkiye´nin Suudi Başsavcının ziyaretinden tatmin olmadığını belirterek, "Türkler kilit sorularını sormaya devam ediyor. Kaşıkçı´nın 18 kişilik ekiple öldürülmesi emrini kim verdi? Kurbanın naaşına ne oldu? Türkler tatmin edici hiçbir cevap almış değil.? ifadelerini kullandı.

The Financial Times "Türkiye, Kaşıkçı´nın öldürülmesiyle ilgili korkunç detayları açıkladı" başlıklı haberinde, Türkiye´nin Suudileri iş birliği yapmamakla suçladığının altını çizdi.

"İstanbul Başsavcısı medyada dolaşan ayrıntıları ilk kez doğrulayarak, Suudi Arabistan üzerindeki baskıyı artırdı." ifadesini kullanan gazete, Suudi başsavcının da Türkiye´nin talep ettiği ayrıntıları vermediğini vurguladı.

Türkiye´nin "yıkıcı bir güç olarak gördüğü Suudi Veliaht Prensi iktidardan düşürmeye çalıştığı" şeklinde yorumlar yapıldığı belirtilen haberde, Erdoğan ve üst düzey Türk yetkililerin olayla ilgili gerçeğin ortaya çıkarılması için ahlaki sorumluluk duyduklarına işaret edildi.

Fransa

Le Figaro gazetesi, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo´nun Suudi Arabistan´a Yemen´deki bombardımana son verme çağrısına yer verdiği haberde Cemal Kaşıkçı´nın ölümüne değinerek, İstanbul Başsavcılığının açıklamalarını paylaştı.

"Türk Savcı Cemal Kaşıkçı´nın boğulduğunu ve ardından parçalara ayrıldığını belirtti" başlığıyla verilen haberde, Veliaht Prens Muhammed Bin Salman aleyhinde yazılar yazan Kaşıkçı´nın konsolosluğa girer girmez öldürüldüğü yönündeki bilgiye yer verildi.

Le Monde gazetesi, Kaşıkçı´nın ölümünün nasıl gerçekleştiği konusunda Türkiye tarafından ilk defa resmi bir açıklamanın yapıldığının altını çizerek, İstanbul Başsavcısı İrfan Fidan´ın açıklamasını aktardı.

Suudi gazeteci Kaşıkçı´nın kendi ülkesine ait konsoloslukta boğularak öldürüldüğü bilgisinin paylaşıldığı haberde, cinayeti kimin işlediği, kimler tarafından emrin verildiği ve Kaşıkçı´nın bedeninin nerede olduğu sorularının henüz cevap bulmadığı, Türk yetkililerin bu konuda Suudi Arabistan´dan yanıtlar beklediği kaydedildi.

Le Monde, haberde dün Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian´ın konuyla ilgili yaptığı açıklamalara da değindi.

Suudi Arabistan´a olayın aydınlatılması ve suçluların cezalandırılması çağrısında bulunan Le Drian, "Suçlular açıklanmadığı sürece gerçekleri talep etmeye devam edeceğiz. Bu konuda sorumluluğu bulunanlara karşı gerekli önlemleri alacağız." demişti.

Almanya´nın Suudi Arabistan konusunda hızlı hareket ettiğini ifade eden Le Drian, "Soruşturmanın suçluları ortaya çıkarmasını beklemeliyiz" ifadesini kullanarak yaptırım kararı alma konusunda ülkesinin soruşturma sonucunu bekleyeceğini belirtmişti.

Le Point dergisi internet sayfasında "Türk savcı, Kaşıkçı´nın öldürülüşünün pis detaylarını açıkladı" başlığını kullandı. Haberde, Suudi Arabistan Başsavcısı Suud el-Ma´cib´in İstanbul´dan ayrılışından hemen sonrasında yapılan yazılı açıklamada, iki konu hakkında herhangi bir ilerlemenin sağlanamadığının altının çizildiği belirtildi.

Dergide bunlar, cinayet emrini kimlerin verdiği ve Kaşıkçı´nın bedeninin nerede olduğu soruları olarak sıralandı.

Hollanda

?Cemal Kaşıkçı konsolosluğa girdikten kısa süre sonra boğuldu" başlığını atan kamu yayın kuruluşu NOS, Türk yetkililerin ilk defa Suudi gazetecinin ölümüyle ilgili resmi açıklama yaptığının altını çizdi.

?Kaşıkçı konsoloslukta çabucak boğuldu" başlığını atan De Volkskrant gazetesi, bunun Türk savcı İrfan Fidan tarafından açıklandığını ve Türk yetkililerin gazetecinin ölümünden sonra ilk defa resmi açıklama yaptığını belirtti.

Fidan´a göre cinayetin önceden hazırlandığı vurgulanırken, Suudi hükümetinin gazetecinin ölümüyle ilgili aktardığı senaryonun ihtimal dışı olduğunun kesinlik kazandığı kaydedildi.

NRC gazetesi, "Kaşıkçı konsolosluğa gelir gelmez öldürüldü" başlığıyla duyurduğu haberinde, Başsavcı İrfan Fidan´ın, Suudi Başsavcının kendisi ile gazetecinin ölümünü görüşmek için Türkiye´ye geldiğini fakat bunun şu ana kadar somut bir sonuç vermediğini ifade ettiği belirtildi.

Almanya

Frankfurter Allgemeine gazetesi İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı İrfan Fidan´ın açıklamalarına yer verdiği haberinde Kaşıkçı´nın ölümüyle ilgili ilk resmi bilgilerin paylaşıldığına dikkati çekti.

Haberde, "Veliaht Prens Muhammed bin Salman´ın Kaşıkçı´nın öldürülmesi eylemini düzenlendiği şüphesi" bulunduğu iddia edilerek, Veliaht Prens´in muhtemel failler ile olan doğrudan bağlantılarına atıfta bulunuldu.

Haberde ayrıca olayın her ne kadar inkar edilse dahi Veliaht Prens Muhammed bin Salman´ın dünyadaki imajını bir hayli zedelediği yorumunda bulunuldu. Gazetedeki haberde gerçeğin ancak Suudi Arabistanlı soruşturmacılar tarafından ortaya konabileceği ancak bunun da Krallığın onayıyla mümkün olabileceği belirtildi.

Almanya´nın saygın gazetelerinden Die Zeit´ın internet sitesinde, Kaşıkçı soruşturmasında İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı İrfan Fidan´ın konuya ilişkin yaptığı açıklamalara yer verildi. Haberdeki yorumda Almanya Başbakanı Angela Merkel ile Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron´un kısa süre önce Kaşıkçı cinayetiyle ilgili Avrupa Birliği´nin ortak tepki göstermesi konusunda açıklamaları olduğu ancak bunun nasıl gerçekleştirileceğinin hala bilinmediği belirtildi.

Handelsblatt gazetesi haberi, "Kaşıkçı´nın ölümüyle ilgili ayrıntılar ortaya çıktı: Rejim eleştirmeni boğuldu ve cesedi parçalandı" başlığıyla okuyucularına duyurdu.

İstanbul Başsavcısı İrfan Fidan´ın Kaşıkçı´nın ölüm nedeninin açıklamasının yanı sıra soruşturmayı daha da derinleştireceğine yer verilen haberde, Riyad yönetiminin gazetecinin öldürüldüğünü, uluslararası baskıdan sonra kabul ettiği hatırlatıldı.

Türkiye´nin cinayetle ilgili 18 şüphelinin ülkeye iadesini istediğini belirten gazete, bunun Suudi Arabistan tarafından reddedildiğini okuyucularına aktardı.

İspanya

El Mundo gazetesinin haberinde, haftalardır süren sızıntıların ardından Türk savcılığının resmen Suudi Arabistan´dan gönderilen 15 kişilik grubun Kaşıkçı´yı önceden belirlenmiş şekilde öldürdüğüne dair açıklama yaptığı belirtildi.

Açıklamanın bugüne kadar yapılan sızıntıların büyük kısmını doğrularken, ölmesinin 7 dakika sürdüğü gibi gibi bazı bilgilerin de yalanlandığı belirtildi.

Savcılığın açıklamasında gazetecinin ?parçalara ayrıldığı? bilgisinin doğrulandığı vurgulanan haberde, Suudi Arabistanlı yetkililerin de iş birliğine yanaşmadığı kaydedildi.

Gazete, topun bir kez daha geçen haftaya kadar cinayetin önceden planlandığını kabul etmeyen Riyad´da olduğunu belirterek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan´ın cinayeti ?vahşi? ve ?siyasi? olarak tanımladığını hatırlattı.

El Pais gazetesinin haberinde de, savcılığın açıklamasından alıntı yapılarak Kaşıkçı´nın konsolosluğa girer girmez boğularak öldürüldüğü ve cesedinin parçalandığı kaydedildi.

Ayrıca Türkiye´ye giden Suudi savcıdan gözaltına alınan 18 kişinin ifadesinin istendiği, cesedin nerede olduğu ve yerel iş birlikçinin kimliğinin sorulduğu ancak bunlardan sadece sonuncusuna ?Hiçbir zaman yerel iş birlikçi var demedik." yanıtının geldiği vurgulandı.

Erdoğan´ın Riyad´a emri kimin verdiğini sorduğunu yazan gazete, Kaşıkçı´yı da "Veliaht Prens ve Vahhabi rejiminin güçlü adamı Muhammed bin Selman´ın politikalarına muhalefetten dolayı geçen sene gönüllü sürgüne çıkan Suudi gazeteci" olarak niteledi. 

İsviçre

İsviçre´nin ulusal yayın yapan tek ve en büyük gazetesi Blick, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığından dün yapılan açıklamayı Anadolu Ajansı´nı kaynak göstererek verdi.

Haberde, Kaşıkçı´nın İstanbul Başkonsolosluğu´nda, daha önceden yapılan planlama doğrultusunda, başkonsolosluk binasına girer girmez boğularak öldürüldüğü ve cesedinin yine önceden yapılan planlama doğrultusunda parçalanarak yok edildiği okuyuculara aktarıldı.

Ayrıca, Türkiye´nin cinayete ilişkin Suudi Arabistan´da tutuklanan 18 zanlının iadesini istediği, Riyad yönetiminin ise bunu kabul etmediği belirtildi.

Bosna Hersek

Bosna Hersek´teki Oslobodjenje gazetesinin, "Kaşıkçı, konsolosluğa girer girmez boğulmuş" başlıklı haberinde, Suudi gazetecinin boğulduktan sonra parçalara ayrılarak cesedinin henüz tespit edilemeyen bir yere götürüldüğü ifade edildi.

Cumhuriyet Savcısı İrfan Fidan´ın Kaşıkçı cinayetine ilişkin açıklamasının, Suudilerin öne sürdüğü ve Kaşıkçı´nın bir kavgada öldüğü iddialarını sarstığı belirtilen haberde, Fidan´ın açıklamasından, kısa bir süre önce İstanbul´da bulunan Suudi başsavcı ile aralarında çok da başarılı bir iş birliği olmadığının anlaşıldığı kaydedildi.

Sırbistan´da ?Kurir? gazetesinin ?Türk savcı Kaşıkçı ile ilgili korkunç detayları açıkladı? başlıklı haberinde, Suudi gazetecinin konsoloslukta sorgulanmadığının, aksine içeri girer girmez boğularak öldürüldüğünün ve bedeninin parçalara ayrıldığının ortaya çıktığı belirtildi.

Hırvatistan´daki ?Jutarnji List? gazetesinin Kaşıkçı ile ilgili haberinde ise cesedin hala bulunamadığına işaret edilerek, ?2 Ekim´de İstanbul´daki Suudi konsolosluğuna giren Kaşıkçı´nın boğularak öldürüldüğü ve cesedinin planlı bir şekilde parçalandığı Türk savcılığı tarafından açıklandı. Kaşıkçı´nın cesedine ise hala ulaşılamadı.? ifadelerine yer verildi.

Macaristan

Macaristan´ın önde gelen gazetelerinden Nepszava, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayeti ile ilgili açıklamasına ilişkin, ´´Suudi gazeteciyi ayağını konsolosluğa basar basmaz hemen boğdular.´´ başlığını kullandı.

İstanbul Başsavcılığının cinayetle ilgili geniş açıklama yaptığı vurgulanan haberde, Suudi Arabistan Krallığı Başsavcısı El-Muceb´in Türkiye´ye 3 günlük ziyaret gerçekleştirdiği, ziyaret esnasında Türk mevkidaşının yanı sıra, cinayetin işlendiğini konsolosluğu ve istihbarat birimini ziyaret ettiğine yer verildi.

Haberde ayrıca Türk yetkililerin Suudi muhataplarına öldürülen Kaşıkçı´nın cesedinin nerede olduğunu, yerli iş birlikçinin kim olduğu şeklinde şeklinde sorular yönelttiğini, Suudilerin soruları aynı gün içinde cevaplama sözü vermelerine rağmen bu konuda herhangi bir adım atmadıkları belirtildi.

Avusturya

Devlet Televizyonu ORF, savcılığın açıklamasına ilişkin haberini, "Kaşıkçı konsoloslukta hemen boğuldu" başlığı ile duyurdu.

Haberini AA´ya dayandıran ORF, savcılığın cinayete ilişkin "önceden yapılmış plana göre, gazeteci konsolosluğa girer girmez boğuldu" bilgisini paylaştı.

Haberde Kaşıkçı´nın cesedinin yok edildiği belirtilirken, İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı İrfan Fidan´ın cinayete ilişkin yaptığı açıklamaların, Suudilerin olaya ilişkin ilk resmi açıklamalarıyla çeliştiği ve aksi yönde olduğuna dikkat çekildi.

Ülkenin önde gelen gazetelerinden Der Standard ise haberinde, ?Kaşıkçı boğuldu ve cesedi yok edildi? başlığını kullandı.

Haberde, Kaşıkçı´nın boğulduktan sonra cesedinin parçalara ayrıldığı, cinayetin önceden planlanarak yapıldığı vurgulandı.

Savcılığın ayrıca Türkiye´nin anlayışlı tutumuna rağmen Suudi tarafının soruşturmaya ilişkin iş birliği yapmak istemediği yönündeki ifadelerine haberde yer verildi.?

Bulgaristan

Ülkenin yüksek tirajlı gazetelerinden 24 Saat Suudi gazeteci Kaşıkçı´nın konsolosluk binasına girer girmez boğularak öldürüldüğünü belirtti.

Gazetedeki haberde Kaşıkçı cinayetinin derin bir uluslararası siyasi krize neden olmasına rağmen, Suudi Arabistan öncülüğünde devam eden Yemen´deki şiddet ve cinayetlerin sınırlandırılmayacağı kaydedildi.

News.bg adlı haber sitesinde, Kaşıkçı´nın boğularak öldürüldüğünün açıklandığı ve İstanbul´a gelen Suudi Başsavcı ile yapılan görüşmelerden somut hiçbir sonuç alınamadığı aktarıldı.