Yıldıray oğur yazdı;
10 Ocak 2020’de ajanların küçük bir haber olarak verdiği "Gizemli bir virüs yüzünden Çin’in Wuhan şehrinde bir kişi öldü" haberinin üzerinden bir yıl geçti.
Bu yazı yazılırken dünyadaki ölü sayısı 1.961.987’ydi.
Bir kaç gün içinde bu sayı 2 milyonu geçecek.
Virüsü kapanların sayısı bu saat itibarıyla 91.5 milyondu.
O da bir kaç hafta içinde 100 milyonu aşacak.
Bu dehşet verici rakamlar yüzünden bütün dünya devletlerinin bir numaralı gündemi ve işi tek çare olan kitlesel aşılama.
Bu yüzden, yakın tarihinin en büyük olaylarından biriyle sarsılan ABD’de, 20 Ocak’taki devir teslim töreni öncesi ölüm tehditleri alan 78 yaşındaki Biden, kameraların önüne bir hastanede çıktı ve üç hafta sonra ikinci doz Pfizer/ Biontech aşısını oldu.
Herkesin merak ettiği Kongre baskını ile ilgili sorulara kısa cevaplar verirken, esas olarak aşı üzerinde durdu.
ABD Başkanı dışında geçen hafta 94 yaşındaki İngiltere Kraliçesi Elizabeth ve eşi Prens Phillip de aşı oldular. Papa da aşı olacağını açıkladı.
Hepsinin tercihi Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın hakkında "yeni teknoloji, etkileri belirsiz" dediği en son Time’a kapak olan Rizeli Özlem Türeci ve İskenderunlu Uğur Şahin’in aşısı.
ABD Kongresi bile basılsa dünyanın bir numaralı konusu hala salgın ve aşı.
9 Aralık günü İngiltere’de 92 yaşındaki Margaret Keenan’ın aşı olmasıyla başlayan kitlesel aşılamalar 44 ülkede sürüyor ve bu yazı okurlara ulaştığında aşı olanların sayısı 30 milyonu geçmiş olacak.
Nüfusa göre aşılamada en hızlı giden ülke İsrail. 1 milyon 870 bin aşıyla ülke nüfusunun şimdiden yüzde 20’sini aşılamış İsrail. Daha hızlı aşılama için arabalı aşı merkezleri bile kurulmuş.
Tabii bu parlak sağlık hikayesinin karanlık yüzü yanı başlarındaki Filistinlilere bu aşılardan düşmemesi.
İsrail’i BAE, Bahreyn gibi zengin Körfez ülkeleri izliyor. Ardından İngiltere ve ABD geliyor.
Koronavirüs performansı yüzünden imajı yerlerde sürünen Boris Johnson, şimdiden 2 milyon 843 bin İngiliz’i aşılatarak takdir kazandı.
Bu, AB ülkelerinin 3 milyon 213 bini geçen toplam aşılama sayısına yakın.
Avrupa’da Arnavutluk, Bosna ve Belarus dışında bütün ülkelerde kitlesel aşılama sürüyor.
En hızlı ülkeler salgının en kötü vurduğu İspanya ve İtalya.
Onları Almanya, Danimarka ve Slovenya izliyor.
Fransa’da 200 binlere henüz varan aşılamanın yavaş gitmesi, Macron’un kamuoyu önünde hükümeti uyarmasına neden oldu.
Sadece Avrupa’da değil, BAE ve Bahreyn dışında Suudi Arabistan, Bahreyn, Umman, Kuveyt, Katar’da da aşılama hızla sürüyor.
Amerika kıtasında ABD’de aşılananların sayısı 10 milyona yaklaştı. Arjantin, Şili, Meksika, Kanada ve Kosta Rika’da aşılama başladı.
Alaska’dan bile dün kızaklı aşılama ekipleri görüntüleri geldi.
Kendi aşıları olan Rusya’da 1.5 milyon, Çin’de 9 milyon kişi aşılandı.
Afrika’da ilk kitlesel aşılanmanın başladığı ülke Gine oldu. Gine Rusya’dan aldığı aşıları halkına uygulamaya başladı. Diğer ülkeler de Çin ve Avrupa’nın vaat ettiği aşıları bekliyor.
Aşı konusunda daha ağırdan hareket eden ülkeler Güney Kore, Japonya, Yeni Zelanda, Malezya ve Avustralya’nın haklı bir gerekçesi var.
Bu ülkelerde salgın kontrol altına alınmış durumda.
Buna rağmen aşılarını aldılar ve takvimlerini oluşturdular.
Japonya 130 milyon vatandaşının 60 milyonuna yetecek kadar doz aşıyı Pfizer/Biontech’ten, 60 milyonunu AstraZeneca’dan ve 20 milyonunu Moderna’dan aldı.
Önce Mart sonu sağlık çalışanları, daha sonra öncelikli olarak 65 yaş altı 30 milyon Japon aşılanacak
Koronavirüs vaka sayısını sıfırladığını açıklayan Yeni Zelanda, 5 milyon nüfusunun 3 katına yetecek kadar aşı depolamış durumda.
750 bin kişiye yetecek kadar aşıyı Pfizer’den, 4 milyon kişilik AstraZeneca’dan, 5 milyon Novavax ve 5 milyon da Jansen’den aşı aldılar.
Önce sınır görevlileri ve sağlık çalışanları, yılın ikinci yarısından itibaren de halk aşılanacak.
31 milyon nüfuslu Malezya da nüfusunun yüzde 40’ı için aşıları Pfizer/Biontech ve AstraZeneca’dan aldı.
Şubat ayında aşılama başlayacak. Geri kalan aşılar faz deneylerinin sürdüğü Sinovac, Cansino and Gamaleya’dan tamamlanacak.
Koronavirüsü yaygın testle kontrol altına alan Güney Kore de nüfusunun yüzde 90’ının ihtiyacını karşılayacak kadar aşı almış bekliyor. Şubattan itibaren aşılama başlayacak.
Alınan aşı sayısı, aşı takvimi gibi tüm bu bilgileri bu ülkelerin sağlık bakanlıklarının sayfalarına girip okumak mümkün.
Şu anda dünyada toplamda ve günlük vaka sayısında ilk 10 ülke içerisinde olup aşılamanın başlamadığı üç ülke var: Hindistan, Brezilya ve Türkiye.
1 milyar 400 milyon insanın yaşadığı Hindistan’da dev bir operasyon gerektiren aşılama Cumartesi günü başlayacak.
5 milyon doz aşı şimdiden uçaklarla şehirlere dağıtıldı.
İlk altı ayda 300 milyon kişinin aşılanması hedefleniyor.
Hindistan, kar amaçsız aşı olarak piyasaya sürülen Oxford’un geliştirdiği AstraZeneca aşısından doz başı 2.5 dolara 100 milyon aşı satın aldı.
Koronavirüsten 8 milyonu aşkın insanın hastalanıp 200 bin kişinin hayatını kaybettiği, 210 milyon nüfuslu Brezilya’da ise bütün komşu ülkelerde başlayan aşılamanın hala başlamaması büyük tepkilere, sokak gösterilerine neden oluyor.
Beceriksizliğin sorumlusu olarak hastalığın varlığını zor bela kabul eden, aşı olmayacağını açıklayan, Çin’den alınacak aşıları veto etmeye çalışan popülist devlet başkanı Bolsonaro gösteriliyor.
Merkezi hükümet en son AstraZeneca’yla bir anlaşma yaptı 20 Ocak’ta aşılamanın başlayacağı iddia ediliyor ama henüz kesin bir tarih yok.
Bolsonaro’nun vetosuna rağmen Sao Paolo’nun yerel hükümeti Türkiye gibi Sinovac’ın CoronaVac aşısıyla anlaştı ve dün itibarıyla ülkenin sağlık kurumu Butantan Enstitüsü üçüncü faz sonuçlarını açıkladı. Aşı yüzde 50.4 etkili çıktı.
Asgarinin biraz üzerindeki bu sonuç Brezilyalıların kızgınlığını iyice artırmış durumda.
Brezilya, Twitter'ında "Bizi öldürmeyi durdurun" hashtagi birinci sıradaydı dün.
Ve Türkiye.
Türkiye aylardır dünyada toplam vaka ve günlük vaka sayısında ilk 10 ülke içinde.
Sadece önceki gün 10 bin kişi daha bu virüsü kaptı ve 174 kişi hayatını kaybetti.
Gecikilen her gün 10 bin insan daha bu virüsü kapıyor.
İngiltere’de Margaret Keenan’ın aşılanması üzerinden geçen bir ayda Türkiye’de en az 300 bin kişi daha koronavirüs oldu.
Yani en acele etmesi gereken, işi gücü bırakıp sadece bununla uğraşması gereken ülkelerden biri de Türkiye.
Ama Türkiye haftalardır esas mesele yerine gereksiz, anlamsız siyasi kavgalarla vaktini geçiriyor.
Önceki gün kabine yılın ilk toplantısını yaptı.
Toplantı 4 saat sürdü.
Toplantının sonunda kameraların karşısına geçen Cumhurbaşkanı Erdoğan yarım saat konuştu.
Her şeyden bahsettiği konuşmasının en sonunda konuyu aşılara getirdi ve şöyle dedi:
"Türkiye, dünyadaki tüm aşı geliştirme ve üretim faaliyetlerini yakından takip etmekte, uygulama aşamasına gelen her ürünle ilgilenmektedir. Halihazırda Çin menşeli bir aşıyı bildiğiniz gibi ülkemize getirmeye başladık. İlk etapta 3 milyon doz aşı şu anda ülkemize geldi. Alman menşeli bir aşı ile ilgili anlaşmamızı da yaptık ama görüşmeler devam ediyor. Nihai kararı henüz karşılıklı olarak vermiş değiliz. Rus ve İngiliz menşeli açılarla ilgili gelişmeleri de takip ediyoruz. Ülkemize gelen aşıların kullanıma sunulabilmesi için gereken test süreçleri tamamlanır tamamlanmaz belirlenen öncelik sırasına göre uygulamasına geçilecektir."
Tam burada "ki" diye cümlesini bağlayarak, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’ya döndü, "Sayın Bakan herhalde bu hafta sonuna kadar buna başlayacağız değil mi?" diye sordu.
Bakan da "Evet" anlamında başını salladı.
Cumhurbaşkanı "Perşembe ya da Cuma olur diyor. İnşallah belirlenen sıralamaya göre Perşembe ya da Cuma inşallah bu kampanyamız başlamış olacak. Tabii en önemlisi kendi aşımızı..." diyerek devam etti.
Bu diyalogdan 4 saatlik kabine toplantısında bu konunun konuşulup, netleştirilmediğini anlamak herhalde kötü niyetli bir yorum olarak kabul edilmez.
Daha önce bakanın "11 Aralık’ta başlıyoruz" diye tarih verdiği aşılama yarın ya da Cuma günü başlayacak.
https://www.hurriyet.com.tr/gundem/bakan-asi-icin-tarih-verdi-11-aralikta-basliyoruz-41677372
Konuşmadan öğreniyoruz ki daha önce 500 bin doz alındığı açıklanan Pfizer/Biontech ile yeni aşılar için hala görüşmeler sürüyor ama nihai karar karşılıklı olarak verilmemiş durumda.
Rus ve İngiliz aşılarla ilgili gelişmeleri ise hükümet takip ediyor.
Yani pek çok ülkenin bir ay önce yapıp bitirdiği işleri, Türkiye bir ay gecikmeyle yapıyor.
Bir ay gecikmeyle anlaşmaya varsa da 82 milyona yetecek aşıyı, yaza kalmadan bulmak hiç kolay görünmüyor.
Elde var 50 milyon doz için anlaşıldığı söylenen Çin’den gelen 3 milyon CoronaVac aşısı.
Neyse ki şanslıyız! Brezilyalıların üzerinde yüzde 50.4, Endonezyalıların üzerinde yüzde 65 etkili olan aşı Türklerin üzerinde yüzde 92 etkili çıktı.
En azından bu aşıdan olacak 1.5 milyon şanslı Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı için iyi haber bu.
250 bin daha şanslı TC vatandaşı ise Pfizer/Biontech aşısından olacak.
Hazır aşı yok, vakit de çok, belki o 250 bin şanslı insan da artık kimsenin güvenmediği Milli Piyango’yla belirlenir.
82 milyonda ilk 1.5 milyona girme şansını yakalayacaklara,
Perşembe ya da Cuma günü, yüzde 50.4 ya da yüzde 92 etkili aşı...
Çıkmaz demeyin, şansınızı deneyin.
Belki de sıra sizde...
