?Bir insanın ilk işi nedir? Cevap açık, kendisi olmak.? (Tevfik Fikret)
Kendimiz olmak, kendimize ait duygu, düşünce, inanç ve kültür birikimiyle bir kimlik oluşturmamız demektir.
İnsan ilk önce kendisi olmayı başardığı ölçüde bir başkasının kılık kıyafeti, duygu ve düşünceleri çok da anlam ifade etmez. Kendisi olma cesaretini gösterememiş bireyler başkalarını eleştirerek kendileri olmaya çalışırlar.
Varlıkları başkalarına duydukları tepkiselliktedir.
Burada ciddi olarak kişilik sorunu ortaya çıkmaktadır.
Birey olmayı başarabilen kişiler düşünce kalkanıyla başkalarının baskı oklarından korunabilirler.
Kendimiz olmak, insan olmanın en büyük erdemlerinden birisidir. Bir insan kendi inanç ve hayata bakış açısına göre yaşama onurunu göze alabilme cesaretini gösterdiği ölçüde insandır.
Burada bir başkasının düşüncesini aşağılamak ve karalamakla var olmaya çalışmak ise karşıdaki kişinin kendisi olma hakkına düzenlediğimiz bir suikasttır. Çünkü şu bir gerçektir ki insanların hepsi aynı şeyi düşünmüş olsaydı, hiç kimse bir şey düşünmüş olmazdı.
O halde insanların hayata bakış ve yaşam tarzları bir zenginliktir. Bu zenginliğin kıymetini bilmek ise birbirimize saygıyla mümkündür.
Henry Ford bu bakış açısının başarıyla alakasını şu şekilde ifadelendirmektedir; ?Eğer başarının herhangi bir sırrı varsa, bu, diğer insanın görüş noktasını anlama ve olayları kendi açınızdan görebildiğiniz kadar onun açısından da görme yeteneğinizde yatmaktadır.?
Kendi düşüncemi yok saymadan bir başkasının düşünce birikiminden istifade ederek yaşamımda yeni açılımlar edinmem kendime ihanet olarak değerlendirilmez. Gençler kendi olma erdemini kaybettikleri ölçüde özgün olma başarısını göstermemektedirler. Bir sanatçıyı taklit etmek, onun gibi düşünmek, yaşamak ve tavır takınmak kendimizin bilinç düzeyinde intiharıdır.
Judy Garland bununla ilgili çok güzel bir tespitte bulunmuştur; ?Başka birinin ikinci sınıf bir versiyonu olacağınıza her zaman kendinizin birinci sınıf bir versiyonu olun.? Ben bir şair ve yazarım. Bugüne kadar üç şiir, üç tane eğitim, altı tane deneme, altı tane romanım ve on iki tane masal kitabım yayınlandı. Şiirlerimi ve yazılarımı yazarken özgün olmaya özen gösteririm. ?Ben? olmakla Bencil? olma arasındaki farkın bilincinde olarak kendimi ifade etmenin yollarını ararım. Sanıyorum yazarları ve şairleri büyük ve ölümsüz yapan en önemli unsurlardan birisi de kendileri olmayı başarmalarıdır.
Biz bazen çocuklarımızı yetiştirirken onların kişiliklerini kendi benlik bataklığımızda boğduğumuzu farkına varamıyoruz. Bunun sonucunda kişilikleri ve yetenekleri budanmış bir takım hilkat garibesi insanlar ortalıkta cirit atmaya başlıyorlar. Bu ise özgünlüğün ve kendini ifade etmenin yok edilerek bağımlı kişiliklerin oluşturulmasına zemin hazırlamaktadır.
Oscar Wilde ?Kendi kişiliğinin farkına varmak herkesin önde gelen amacı olmalıdır? diyerek özgün bireyler oluşturmanın en önemli adımına işaret etmektedir.
Peki, kendimiz olamamak ne demektir? Çok basit, hiç olmak demektir.
Margo Kaufman bu konuyla ilgili bir anısını şöyle dile getirmektedir; Bir gün babama, işleri diğer insanlar gibi yapamadığım için üzüldüğümü söyledim. Babamın nasihati;
?Margo koyun olma! İnsanlar koyunları sevmezler. İnsanlar koyunları yerler.?
Kendimiz olma cesaretini göstermediğimiz ölçüde başkasının basit bir kopyası veya kullanılacak bir uşağı oluruz.
Bir atasözümüzde ?Karga kekliği taklit edeyim derken, kendi yürüyüşünü unutmuş? denilmektedir. Bu başkasından ders alınmaması veya başka birilerinin birikiminden faydalanılmaması gibi anlamlara gelmez.
Kendisini olduğu gibi karşıdaki kişinin, kültürün, inancın cezp edici anaforuna bırakarak, öz benliğini de kaybetmesi anlamına gelmektedir. O halde iyi ve üstün bir insan olmanın en önemli sacayaklarından birisi ?Ben? olabilme cesaretini ve başarısını gösterebilmektir.
