82 yaşında dede yürüme engelli eşine ilaç yazdırabilmek için bastonuna dayanarak Aile Sağlığı Merkezi´ne gidiyor. Eşi adına düzenlenen sağlık raporunu göstererek ilaçların reçeteye yazılmasını istiyor. Doktor, hastayı görmeden ilaçları yazamayacağını söylüyor. Yaşlı adam, eşinin evde bakım hizmeti kararı olduğuna dair raporu gösterip eve sağlık görevlilerinin gelmesi gerektiğini söylese de doktor ikna olmuyor. Doktorla yaşlı adam arasında tartışma çıkıyor. Tartışma ilerleyip yaşlı adam direnince doktor ?beyaz kod´ veriyor. Bu ?güvenliğim tehdit altında´ ya da ?görevimi rahatça yapmam engellenmekte´ anlamında emniyet güçlerini yardıma çağırmaktır. Bundan sonrasını herkes biliyor. Beyaz kod üzerine gelen polis ekipleri yaşlı adamı gözaltına almak istiyor, fakat yaşlı adam direnince ters kelepçe takılıp iddiaya göre biber gazı sıkılıyor. Bütün bu muamelelere kalbi dayanamayan Yusuf dede oracıkta kriz geçirip ölüyor.
Suç kimin ve kabahat kimde? Türkiye kaç gündür bu olayı konuşuyor. Ortada giden bir can varken bu sorunun cevabını bulmanın hiçbir anlamı yok. Mesele herkesin öfkesinin ne kadar burnunda olduğunu gösteriyor. Anlayış ve empati ile kurulacak iki cümle hadisenin bu noktaya gelmesini pekâlâ engelleyebilirdi. Aile hekimlerinin nasıl zor şartlarda ve yoğunluk içerisinde çalıştıkları herkesin şahit olduğu bir durum. Onlarca hastayla tek başına ilgilenmek zorunda kalan aile hekimleri var. Bu hekimler zaman zaman hasta ve hasta yakınları tarafından şiddet ve hakaretlere de maruz kalabiliyorlar. Doktorun hastasını, hastanın da doktorunu anlamaya yaklaşmadığı bir durumla karşı karşıyayız. Hasta ve hasta yakınları kendi içinde bulundukları psikolojiyle doktorlara hükmetmeye çalıştıklarından sağlık mevzuatını hiç hesaba katmamaktadırlar. Bugün hastasının istediği ilacı yazmadığı için zılgıt yiyen doktor, iki gün sonra o hastadaki olumsuz bir gelişme neticesi hesaba çekilebilmekte, devleti zarara uğratmakla itham edilebilmektedir.
Doktorun görevi hasta ya da hasta yakınını memnun etmek değil, sağlığını korumak ya da sağlığına kavuşturmaktır. Fakat burada biraz durmak lazım. Aile hekimlerinin belli sayıda aileden sorumlu olmak gibi bir görevleri olması hasebiyle o ailelerle şöyle ya da böyle bir aidiyetleri olmalıdır. Çünkü onlar hastalık ve sağlık seyirlerini takip etmekte en yetkili uzman kişilerdir. Tedavi için gelen hastaların sosyokültürel özelliklerini, meşreplerini hatta marazi durumlarını hesaba katmaları gerekir. Giresun´da meydana gelen bu üzücü hadisede doktor hanım, yaşlılık psikolojisi ve de yerel karakterini de dikkate alarak bu yaşlı amcayı daha saygılı ve dikkatli bir dil kullanarak teskin edebilirdi. Kolay olan yolu seçerek ?beyaz kod´a başvurmuştur. Çağrıya uyan polis memurlarının yaklaşım tarzı da cebri olmak yerine ikna yollu olabilirdi. Bu tür durumlarda 82 yaşında bir ihtiyarı sakinleştirebilecek damarı yakalamaları beklenirdi polis memurlarından.
Vakanın üç ayrı aktörü de karşılarındaki kişinin kendilerine verilen hak ve yetkiyi kullanmaktan başka bir şey yapmadıklarını bilmeleri gerekiyordu. Doktor hasta yakını ihtiyar amcanın sıkıntısındaki samimiyeti görüp, ihtiyar amca doktorun yoğun ve yorgun olabileceğini hesaba katarak daha babacan bir tavırla yaklaşabilirdi. Çağrı üzerine olaya müdahale etmeye gelen polis memurları ne kadar dirense de yaşlı adamı koluna girerek sakinleştirebilir ve bu üzücü olay vuku bulmazdı. Evraklar ve eşyalar değil, muhatabı insan olan işlerde çalışanlar şunu iyi bilmelidirler ki kriz çıkarmamaya gayret etmek, kriz yönetmek kadar önemlidir. Bir şeyi probleme dönüştürmemek, problem olan bir şeyi çözmekten daha tasarruflu ve daha akıllıca bir çabadır.
Son zamanlarda öğretmene ve doktora yönelen şiddeti, öğretmenlerden ve doktorlardan gelen şiddet ve hiddetle birlikte düşünmek gerekir. Hangi konumda olursa olsun herkes karşısındakinin bir insan olduğunu, örselendiği zaman bir sürü bilinmedik reflekslere sahip olabileceğini dikkate almalıdır. Bir yerde oluşturulan öfke kıvılcımı başka bir yerdeki gerilimi tutuşturup yangına dönüştürebilir. Lütfen hepimiz sakin olalım.
