39 yıldır uygulanan Devlet Memurları Disiplin Yönetmeliği değiştirildi. Resmi Gazete’de yayımlanan son karar ile birlikte Cumhurbaşkanı’na kamu idarelerinde görevli bütün memurlar hakkında disiplin amirliği yetkisi verildi.
Devlet Memurları Disiplin Yönetmeliği, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelik, disiplin kurullarının kuruluşunu, üyelerinin görev süresini, görüşme ve karar usulünü, hangi memurlar hakkında karar verebileceklerini, disiplin amirlerinin tayin ve tespitinde uygulanacak esasları, kurulların ve disiplin amirlerinin yetki ve sorumlulukları ile disiplin soruşturmalarına ilişkin usul ve esasları belirliyor.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi memurlar hakkında uygulanacak yönetmeliğin öngördüğü düzenlemeleri yapma yetkisi, TBMM’de TBMM Başkanlık Divanına, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığında Cumhurbaşkanına, Adalet Bakanlığında Bakana, Hakimler ve Savcılar Kurulunda Başkana ait olacak.
Ayrıca Cumhurbaşkanı tüm kamu idarelerinde, bakanlar bakanlık teşkilatında, üst yöneticiler başında bulundukları kamu idarelerinde veya kendilerine bağlı birimlerde, bölge müdürleri taşra teşkilatı bölge kuruluşlarında, valiler taşra teşkilatı il ve ilçe kuruluşlarında, belediye başkanları belediye ve bağlı kuruluşlarında, misyon şefleri yurt dışı teşkilatında görevli bütün memurlar hakkında disiplin amirliği yetkisini taşıyacak.
Disiplin amirleri uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarını vermeye yetkili olacak. Disiplin amirleri tarafından verilen cezaya karşı yapılan itirazın kabulü halinde disiplin amirleri, kararı gözden geçirerek verilen cezayı hafifletebilecek veya tamamen kaldırabilecek. Disiplin amirliği yetkisi devredilemeyecek.
Kamu idarelerinin merkez teşkilatlarında disiplin kurulu, taşra teşkilatlarında il disiplin kurulu, bölge merkezlerinde bölge disiplin kurulu kurulacak. Disiplin kurulu, bir başkan ve dört üye ile varsa memurun üyesi olduğu sendikanın temsilcisinden oluşacak.
Disiplin kurulları kademe ilerlemesinin durdurulması cezası teklifini, cezalara yapılan itirazları değerlendirecek, kademe ilerlemesi cezasının özlük dosyasından çıkarılması talepleri hakkında mütalaa verecek. Disiplin kurullarının ayrı bir ceza tayinine yetkisi olmayacak, cezayı onaylayacak veya reddedecek.
Ayrıca merkez teşkilatlarında yüksek disiplin kurulları oluşturulacak. Yüksek disiplin kurulları da bir başkan ve dört üye ile varsa memurun üyesi olduğu sendikanın temsilcisinden oluşacak.
Yüksek disiplin kurulları, amirlerin bu yoldaki isteği üzerine devlet memurluğundan çıkarma cezasını vermeye, kademe ilerlemesinin durdurulması cezasına karşı yapılan itirazları değerlendirmeye yetkili olacak. Ayrı bir ceza veremeyecek, cezayı kabul veya reddedecek.
Soruşturma yapılmadan ceza verilemeyecek
Disiplin cezası verilebilmesi için memur hakkında soruşturma açılması zorunlu olacak. Soruşturma yapılmadan ceza verilemeyecek.
Disiplin soruşturması, memurlar arasından görevlendirilen muhakkik ya da teftiş, denetim ve soruşturma yapmakla görevli memurlar eliyle yapılacak. Disiplin soruşturmasında birden fazla memur birlikte görevlendirilebilecek.
Disiplin soruşturmasında muhakkik görevlendirilmesi halinde muhakkik, hakkında soruşturma yapacağı memurdan hiyerarşik olarak alt seviyede olamayacak. Memura savunma hakkı tanınmadan disiplin cezası verilemeyecek. Savunma, soruşturma sürecinin son aşamasında disiplin amiri tarafından istenecek.
Devlet memurluğundan çıkarma cezasına ilişkin soruşturma süreci sonunda disiplin amiri, savunmayı aldıktan sonra ceza verilmesi gerektiği kanaatine varırsa soruşturma dosyasını, kanaatini içeren yazı ile birlikte yüksek disiplin kuruluna gönderecek. Yüksek disiplin kurulunca, memurun sözlü veya yazılı olarak son savunması, 657 sayılı Kanunun 129’uncu maddesinde tanınmış haklardan yararlanmasına imkan sağlamak suretiyle ayrıca talep edilecek.
Uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarının, soruşturmanın tamamlandığı günden itibaren 15 gün içinde verilmesi gerekecek.
Devlet memurluğundan çıkarma cezası için disiplin amirleri tarafından yaptırılan soruşturmaya ait dosya, memurun bağlı bulunduğu kamu idaresinin yüksek disiplin kuruluna tevdiinden itibaren azami 6 ay içinde bu kurulca karara bağlanacak.
Disiplin cezası tekliflerinin disiplin kurulları veya yüksek disiplin kurullarınca reddedilmesi halinde, ceza vermeye yetkili amirlerce, ret kararının alındığı tarihi izleyen 15 gün içinde 657 sayılı Kanun ve Yönetmeliğe uymak kaydıyla başka bir disiplin cezası verilebilecek.
Uyarma, kınama, aylıktan kesme ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezalarında 1 ay içinde disiplin soruşturması; devlet memurluğundan çıkarma cezasında 6 ay içinde disiplin kovuşturmasına başlanmadığı takdirde disiplin cezası verme yetkisi zamanaşımına uğrayacak.
Somut delil aranacak
Devlet memuru hakkında belirli bir konuyu içermeyen veya somut delile dayanmayan, başvuru sahibinin adı, soyadı, imzası ve adresi bulunmayan, daha önceden şikayet konusu yapılıp sonuçlanan hususlarda yeni delil içermeyen, akıl hastalığı sebebiyle vesayet altına alınanlar veya henüz vesayet altına alınmamış olmakla birlikte bu hastalığa düçar oldukları sağlık kurulu raporuyla belirlenenlerce verilmiş ihbar ve şikayetler işleme konulmayacak.
Ceza alan memur, uyarma ve kınama cezalarında 5 yıl, aylıktan kesme ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezalarında 10 yıl geçtikten sonra atamaya yetkili amire başvurarak verilmiş cezaların özlük dosyasından silinmesini talep edebilecek.
Bu arada, yönetmelik ile 1982 tarihli ve 8/5336 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Disiplin Kurulları ve Disiplin Amirleri Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırıldı.