Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi, 4-9 Eylül tarihlerinde Diyarbakır, Mardin, Urfa, Van, Batman, Siirt, Şırnak, Hakkâri, Ağrı, Muş, Bingöl, Bitlis, Adıyaman, Kars, Dersim ve Iğdır kentlerinde seçmen davranışlarına dair yaptığı saha araştırması çalışmasını yayımladı.
1064 kişi ile hanelerinde, yüz yüze yapılan ve tesadüfi anket yöntemi ile gerçekleşen araştırmaya katılanların %52,4’ü erkek, %47,6’sı kadın olduğu belirtildi.
Çoğunluğunun gençlerden ve %75,5’inin düşük gelirli kişilerden oluştuğu görülen çalışmaya katılanlara ilk olarak “Sizce Türkiye'nin en önemli 1'inci öncelikli sorunu nedir?” sorusu yöneltildi.
Buna göre katılımcıların %74,7’si Türkiye’nin en büyük sorununu ekonomik kriz/işsizlik, %14,2’si de Kürt sorunu, %2,5’i de hukuk sisteminin mevcut durumu olarak gösterdi.
Çalışmada yaş arttıkça ekonomik krizi öncelikli 1'inci sorun olarak tanımlayanların oranında artış, Kürt sorununu 1'inci sorun olarak tanımlayanların oranında azalış olduğu dikkat çekiyor.
Buna göre Türkiye’nin en önemli 2’nci sorunu katılımcıların %29,2’sine göre Kürt sorunu, Türkiye’nin en önemli 3’üncü sorunu ise katılımcıların %20,8’ine göre eğitim sistemi.
Araştırma grubunun %77,1’i Türkiye’de Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ni başarısız bulurken, %13,7’si başarılı bulduğunu belirtti. %73,7’si erken seçime gidilmesi gerektiğini düşündüğünü ifade ediyor.
HDP’NİN KAPATILMASI SORULDU
“Sizce HDP kapatılmalı mı?” sorusuna katılımcıların %78,1 gibi ezici bir çoğunluk “Hayır” derken, %9’u “Evet” yanıtını verdi. MHP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların %62,5’i, AK Parti’ye oy verdiğini belirten katılımcıların %23,6’sı İYİ Parti’ye oy verdiğini belirten katılımcıların %22,2’si bu soruya “Evet” kapatılmalıdır yanıtını verdi.
“HDP’nin kapatılacağını düşünüyor musunuz?” sorusuna ise katılımcıların; %58,5’i “Hayır”, %18’i “Evet”, %23,5’i “Kararsızım” yanıtlarını verirken, HDP’nin kapatılacağını düşünen seçmen ağırlığının MHP’de biriktiği görülüyor.
İTTİFAK VE PARTİLERİN OY ORANI
Araştırmanın bir başka kısmında, “Mevcut durumda var olan ittifaklara oy verir misiniz?” sorusuna katılımcıların, %43,1’i “Hayır, hiçbir koşulda oy vermem”, %31,3’ü “Oy verdiğim parti içinde olursa ancak oy verebilirim”, %13,3’ü “Millet İttifakı'na oy veririm”, %9,2’si “Cumhur İttifakı'na oy veririm” biçiminde yanıt verdi.
“Sizce HDP nasıl bir ittifakta yer almalı?” sorusuna ise %49,5’i “Hiçbir ittifakta yer almamalı”, %14,9’u “Millet İttifakı’nda yer almalı”, %11,7’si “DEVA Partisi ve CHP’nin içinde olduğu yeni bir ittifak olmalı”, %10,6’sı “Eşit davranılacak bir ittifakta yer almalı” diyor.
Ayrıca çalışmada “24 Haziran 2018 Genel Seçimlerde hangi partiye oy verdiniz?” sorusuna araştırma grubunun %50,4’ü HDP, %24,3’ü AK Parti, %13,9’u “Oy kullanmadım”, %6,5’i CHP, %1,6’sı cevap yok, %1,5’i ise MHP dediği ortaya çıktı.
HANGİ PARTİYE OY VERECEKSİNİZ?
Saha çalışmasının bir başka bölümünde “Bu pazar bir genel seçim olsa hangi partiye oy verirsiniz?” sorusuna ise katılımcıların; %55,6’sı HDP, %14’ü AK Parti, %12,7’si CHP, %5,3’ü “Oy kullanmayacağım”, %3,8’i “Kararsızım”, %2,3’ü DEVA Partisi yanıtlarını veriyor. Bu yanıtlara göre, AK Parti bölgede %10,3’lük bir oy kaybı yaşarken, HDP’nin %5,2’lik, CHP’nin %10,2’lik bir oy artışı sağladığı görülüyor. Bu Pazar seçim olsa 18-24 yaş aralığındaki katılımcıların %52,2’si HDP, %16,7 CHP, %12,3’ü AK Parti’ye oy vereceğini, 25-34 yaş aralığındaki katılımcıların ise %55,7’sinin HDP, %15,9’unun CHP, %11,2’sinin AK Parti dediği tespit edildi.
“KİME OY VERDİNİZ?” SORUSUNUN YANITI
Çalışmanın son bölümde “24 Haziran 2018’de hangi partiye oy verdiniz?” sorusu ile “Bu pazar seçim olsa hangi partiye oy verirsiniz?” sorusu karşılaştırıldığında; AK Parti’ye oy verdiğini belirten katılımcıların %49,4’ü yine AK Parti, %17’si CHP, %11,6’sı HDP; CHP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların %84,1’i yine CHP, %7,2’si HDP, %4,3’ü İYİ PARTİ; HDP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların %95’i yine HDP, %2,4’ü CHP, %0,7’si DEVA Partisi; MHP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların %62,5’i yine MHP, %31,3’ü İYİ Parti, %6,3’ü CHP; oy kullanmadığını belirten katılımcıların %31,1’inin HDP, %26,4’ü oy kullanmayacağım, %14,2’si AKP yanıtlarını veriyor.
Ayrıca “24 Haziran 2018 Cumhurbaşkanlığı Seçimlerinde hangi adaya oy verdiniz?” sorusuna katılımcıların; %52’si Selahattin Demirtaş, %26,7’si
Recep Tayyip Erdoğan, %13,3’ü “Oy Kullanmadım”, %6,3’ü Muharrem İnce, %1’i Meral Akşener yanıtı verirken, “Bu pazar bir Cumhurbaşkanlığı seçimi olsa hangi adaya oy verirsiniz?” sorusuna ise %50,1’i Selahattin Demirtaş, %15’i Recep Tayyip Erdoğan, %11,4’ü “Partimin Göstereceği adaya oy veririm” diyor.
Araştırmanın sonucuna göre ise Erdoğan’ın Kürt kentlerinde %11,7’lik bir oy kaybı yaşadığı görülüyor.