ABD merkezli sosyal paylaşım platformu Facebook’un Myanmar’daki Arakanlı Müslümanlara yönelik nefret söylemi ve şiddet çağrılarını engellemede başarısız olduğu öne sürüldü.
The Associated Press ile paylaşılan raporda insan hakları savunucusu “Küresel Şahit” adlı sivil toplum örgütünün Facebook’un denetimlerini test etmek için siteye nefret söylemi içeren 8 paralı reklam başvurusunda bulunduğu kaydedildi.
Raporda Müslüman azınlığa yönelik “Mevcut öldürmeler yeterli değil, daha fazlasına ihtiyaç var”, “Onlar kirli ve kötü hijyene sahip” şeklinde soykırım, nefret ve aşağılama ifadeleri içeren reklamların, Facebook tarafından yayımlanmak üzere onaylandığına işaret edildi.
Küresel Şahit grubu, söz konusu reklamları geri çekerken Facebook’u, Arakanlı Müslümanlara yönelik soykırımdaki rolü nedeniyle sitede daha sıkı kontrol sözüne rağmen en basit denemelerde dahi başarısız olmakla eleştirdi.
Myanmar’daki Facebook sitelerinde benzeri reklamların yayımlanmasına hala devam edildiği vurgulanan raporda, Küresel Şahit’ten Rosie Sharpe, “Bizim verdiğimiz az sayıdaki reklam bir denemeydi ancak ortaya çıkan netice, nefret söylemi ilanlarının ezici çoğunluğunun geçme ihtimalinin çok yüksek olduğunu gösteriyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Yeterli çabayı göstermediğini itiraf etmişti
Myanmar’da 20 milyondan fazla kullanıcısı bulunan Facebook, 2018’de Arakanlılara karşı şiddet ve nefret söyleminin kışkırtılmasını önlemek için yeterli çabayı göstermediğini itiraf etmişti. Birleşmiş Milletler (BM) de 2018’de Facebook’u sanal nefretin yayılması konusunda “yavaş ve etkisiz” olmakla suçlamıştı.
İngiltere ve ABD’de yaşayan çok sayıda Arakanlı mülteci, Myanmar’da kendilerine karşı nefret söyleminin yayılmasına izin vermekle suçladığı sosyal medya devi Facebook’a 7 Aralık 2021’de 150 milyar dolarlık dava açmıştı.
Myanmar’ın Arakan eyaletinde 2012’de Budistler ile Müslümanlar arasında çatışmalar çıkmış, olaylarda çoğu Müslüman binlerce kişi katledilmiş, yüzlerce ev ve iş yeri ateşe verilmişti. Arakan’daki sınır karakollarına 25 Ağustos 2017’de düzenlenen eş zamanlı saldırıları gerekçe gösteren Myanmar ordusu ve Budist milliyetçiler, kitlesel şiddet eylemleri başlatmıştı.
BM’ye göre, Ağustos 2017’den sonra Arakan’daki baskı ve zulümden kaçıp Bangladeş’e sığınanların sayısı 900 bini geçti. Uluslararası insan hakları kuruluşları, yayımladıkları uydu görüntüleriyle yüzlerce köyün yok edildiğini kanıtlamıştı.
BM ve uluslararası insan hakları örgütleri, Arakanlı Müslümanlara yönelik şiddeti “etnik temizlik” ya da “soykırım” olarak adlandırıyor.
